معصومه عموده، بازار; پژوهشکده واکسن و سرمسازی رازی سالهاست که با تولید واکسن و فرآوردههای بیولوژیک امنیت غذایی مردم را تامین میکند، اما جذب شرکتی در موسسه و حقوق پایین باعث شده انگیزه نخبگان برای همکاری با این موسسه کاهش یابد. به دلیل عدم جذب نخبگان در این نهاد، آینده واکسیناسیون در خطر است.
این مؤسسه در دوران کرونا با محققان خود تلاش کرد تا با ساخت واکسن کرونا جان بسیاری از مردم ایران و جهان را نجات دهد. جنگ جنگی نابرابر بود، جنگی باورنکردنی بود، سال 1400 بود که ویروس ظالمانه ای به نام کرونا وارد کشور شد، هر روز جان هموطنانمان را گرفت و از طرفی دشمن در صدد گرفتار شدن بود. زندگی ما پادزهر این ویروس با تحریم هایش.
حمایت از تولید ملی
رهبر انقلاب این بار با درایت خود از نخبگان کشور حمایت کردند. واکسن ایرانی را با افتخار جلوی دوربین رسانه ها تزریق کردند و به تمام دنیا نشان دادند که به این واکسن اعتماد دارند. محققان ایرانی توانستند واکسن کو برکت را بر اساس فرمان امام (ره)، واکسن نورا را در دانشگاه بقیه الله (عج) و کپارس را در پژوهشکده واکسن و سرم سازی رازی تولید کنند.
کشور به 12 میلیارد دوز واکسن در حوزه دامپزشکی نیاز دارد
واکسن کوپارس یک ویژگی منحصر به فرد دارد: این واکسن اولین واکسن تزریقی استنشاقی در جهان است که در موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی ساخته شده است. جالب است بدانید در سال 1303 با شیوع آفت گاوی و کنترل این بیماری در حصارک کرج، موسسه تحقیقات سرم سازی رازی ایجاد شد که با تولید سرم ضد طاعون موفق به کنترل طاعون شد.
این موسسه با مشکلاتی چون تامین نیروی متخصص، تحریم و تضمین امنیت غذایی کشور با دانش نوین روز دنیا در زمینه تولید واکسن توانسته در این صد سال به حیات خود ادامه دهد. از این رو با محمدحسین فلاح مهرآبادی، معاون تحقیقات و تولید فرآورده های بیولوژیک پژوهشکده واکسن و سرم سازی رازی درباره تولید واکسن و پادزهر و فروشنده این محصولات در بازار گفت و گو کردیم.
* چرا نخبگان تمایل چندانی به کار در موسسه ندارند؟
استخدام افراد در ادارات دولتی کار ساده ای نیست و افراد در شرکت ها و با حداقل حقوق یعنی حقوق وزارت کار استخدام می شوند. افرادی که در صنعت ساختمان کار می کنند نخبه هستند و سطح علمی بالایی دارند، بنابراین این افراد تمایل دارند با حقوق بالاتر در بخش خصوصی کار کنند یا برخی از آنها مهاجرت کنند. به صورت محدود سالانه یک یا دو نفر به عنوان معلم در موسسه استخدام می شوند و سایر نخبگان به دلیل حقوق کم تمایل چندانی به کار در موسسه ندارند و تامین نیروی کارآمد و متخصص یکی از مشکلات اساسی موسسه است. موسسه.
* این موسسه در تاریخ 100 ساله خود چه واکسن هایی تولید کرده است و تا چه حد کشور در زمینه تولید واکسن به خودکفایی رسیده است؟
این مجموعه در تاریخ 100 ساله خود توانسته 60 محصول در زمینه پزشکی و دامپزشکی تولید کند و موسسه سرم سازی رازی هفت واکسن اجباری تولید می کند. این واکسن ها شامل فلج اطفال، دیفتزول، دیفتری، کزاز، سرخک و سرخک است که 70 درصد نیاز محصولات پزشکی کشور را پوشش داده و نیاز کشور را تامین می کند.
این موسسه در حوزه دامپزشکی توانسته است 60 تا 70 درصد واکسن دام و 35 درصد واکسن طیور تولید کند. در این مرکز بین 3.5 تا 3.7 میلیارد دوز واکسن طیور و نزدیک به 4 میلیارد دوز واکسن حیوانی تولید می شود. به جز واکسن هاری، تقریباً سایر واکسن ها به صورت رایگان توسط سازمان دامپزشکی تزریق می شود و برخی از این واکسن ها به صورت رایگان به فروش می رسد. .
* این مجموعه برای چند نفر شغل ایجاد کرده است؟
این مجتمع در 40 بخش تولیدی و 6 مرکز در زمینه واکسن و فرآورده های بیولوژیک در شهرهای مشهد، اهواز، شیراز، کرمان، اراک و مرند برای 1890 نفر شغل ایجاد کرده است.
* چرا بخش خصوصی در فعالیت های موسسه حضور ندارد؟
از آنجایی که واکسن در حوزه دولت است، حداقل تولید باید در مرکز دولتی حفظ شود. اما می توان بخش خصوصی را به سرمایه گذاری در تولید واکسن هایی تشویق کرد که این موسسه قادر به تولید آنها نیست.
اولین واکسن تولید شده توسط این موسسه در زمینه پروتئین های تازه سنتز شده، واکسن کووید-19 یا کرونا بود.
کشور به 12 میلیارد دوز واکسن در حوزه دامپزشکی نیاز دارد و مؤسسه سرم سازی 4 میلیارد دوز در حوزه طیور تولید می کند و 8 میلیارد دوز از طریق واردات تامین می شود. با برنامه ریزی می توان تولید هشت میلیارد دوز واکسن را به بخش خصوصی واگذار کرد که برای این موسسه و همچنین برای بخش خصوصی مفید است.
* چه مشکلات داخلی مانع صادرات محصولات این موسسه می شود؟
بخشی از این مشکلات مربوط به خود نهاد است چرا که باید مستندات محکمی برای صادرات ارائه شود. قسمت بیرونی آن مربوط به دیپلماسی و مشاوره نهاد با مراکز خارجی است که نیاز به حمایت دولت دارد.
از طرفی از آنجایی که نهاد دولتی است کار با قراردادهای بین المللی برایش آسان نیست و این موضوع زمان بر و مشکل ساز است. بنابراین بخش خصوصی باید با هوشیاری کار کند زیرا این مشکلات دست و پاگیر را ندارد.
* اسناد صادرات جامد در بالا ذکر شد، این اسناد شامل چه مواردی می شود؟
هر واکسنی دارای مستنداتی است که تاریخچه بالینی جامع CTD نامیده می شود. اکثر این محصولات 40 یا 50 سال پیش در موسسه تولید می شد و در آن سال ها به دلیل اینکه فرآیند تولید، کنترل کیفی و مطالعات بالینی اجباری نبود، این مدارک ارائه نمی شد. واکسن حبیش 50 تا 60 سال قدمت دارد، اما سلامتی ایجاب می کند که برای محصول مدارک تهیه کنیم. اگرچه محصول قدیمی است، اما باید مستنداتی برای آن تهیه شود.
در سال های اخیر برای چندین محصول مستندات را تکمیل کرده ایم و امسال نیز مستندات چند محصول را تکمیل و تحویل خواهیم داد. اکنون برای هر محصولی که برای کووید آماده می کنیم، مستندات آن را همراه با محصول ارائه می دهیم.
*در دومین سفر رئیس جمهور خط تولید واکسن جدید پروتئین ترکیبی افتتاح شد. واکسن های پروتئینی تازه سنتز شده چگونه تولید می شوند و چه ویژگی هایی دارند؟
واکسن های نسل اول از پاتوژن کامل یعنی ویروس یا باکتری استفاده شده در واکسن ساخته می شوند. اما در واکسنهای ترکیبی پروتئینی جدید که واکسنهای نسل دوم در نظر گرفته میشوند، بخشی از آنتیژنی که در ایمنی بدن نقش دارد، تحت شرایط خارجی، در سلولهای مخصوص آن و با فرمول کمکی از ویروس یا باکتری تولید و خالص میشود. انسان یا حیوان تولید می شود.
واکسن نسل دوم، به دلیل اینکه بخشی از ویروس یا باکتری پاتوژن وارد بدن یا حیوان نمی شود، و به دلیل اینکه از ادجوانت فرموله شده است، به طور کلی کیت ایمنی کافی ایجاد می کند و عوارض جانبی کمتری دارد. اثرات
* اولین واکسن پروتئینی تازه سنتز شده در این خط چه بود؟
اولین واکسنی که مؤسسه در زمینه پروتئینهای تازه سنتز شده تولید کرد، واکسن کووید-19 بود. در این راستا، سایر واکسن های ضروری در زمینه انسانی مانند فلج اطفال و واکسن های دامپزشکی تولید می شود.
* حمایت دولت از این نهاد را چگونه ارزیابی می کنید؟
تامین مالی موسسه به گونه ای انجام می شود که تمامی درآمدهای حاصل از فروش واکسن به حساب خزانه واریز می شود و مجددا این درآمدها صرف هزینه های موسسه می شود. در زمینه واکسن های پروتئین نوترکیب نیز با حمایت ها زیرساخت های خوبی برای کشور ایجاد شد که انتظار می رود دولت در سایر موارد به این حمایت ها ادامه دهد تا با نوسازی زیرساخت ها فعالیت های این مجموعه توسعه یابد. تجهیزات موسسه
* نرخ ارز موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی چقدر است؟
این موسسه بر اساس قیمت های یونیسف در حوزه دارو بر اساس محصولاتی که در بازار ملی وجود دارد، توانسته است بین 110 تا 120 میلیون یورو با محصولات خود جذب کند.
*محصولات آب پنیر رازی در کدام کشور است؟
در حال حاضر موسسه سرمسازی محصولات خود را به یمن، کشورهای شرق آسیا و کشورهای همسایه مانند عراق و سوریه ارسال می کند. همچنین این موسسه با تکمیل مستندات محصولات خود قصد دارد محصولات خود را به قاره آفریقا و کشورهای آسیای میانه صادر کند.
*در مورد آفریقا صحبت شد. صادرات از آفریقا نیاز به استانداردهای بالایی دارد، چه راهکارهایی برای صادرات به این قاره فکر می کنید؟
اولین قدم این است که مستندات خودمان را تکمیل کنیم از این نظر باید مستندات محصول یا فایل کامل دارویی CTD را ارائه کنیم. البته بیشتر کار انجام شده و با تکمیل مدارک صادرات را پیگیری می کنیم.
* وزارت بهداشت عراق از شما پادزهر افعی را خواسته بود، پادزهر افعی را از کجا تهیه کردید؟
15 سال از ساخت پادزهر مارهای عراقی توسط محققان این موسسه می گذرد و در بسته های شش تایی به این کشور صادر می شود. پادزهر خاصی برای این مار وجود ندارد اما همکاران ما با بررسی های خود به این نتیجه رسیدند که تفاوت سم این نوع مار با سموم موجود در این است که در صورت لزوم می توان آن را به سر اضافه کرد که برای این پادزهر، پنج فروخته شد. ما حداکثر به شش ماه زمان نیاز داریم تا بررسی کنیم که آیا پادزهرهای موجود مانع از زهر فعلی مار می شوند یا اینکه باید سم جدید اضافه شود.
تحریم ها باعث شده موسسه سرم سازی رازی به صورت مستقل اقدام به خرید مواد اولیه نکند
ما محصول کامل را به عراق صادر می کنیم اما دولت عراق و سرمایه گذاران آن می خواهند بخشی از بسته بندی در عراق انجام شود و طرف مقابل باید این موضوع را پیگیری کند و فضا را برای بسته بندی آماده کند تا بتوانیم فعالیت مشترک خود را آغاز کنیم. . و تا زمانی که این همکاری شکل نگیرد، در چارچوب روابط به همکاری با عراق ادامه خواهیم داد.
* این موسسه دوره هایی را برای کارشناسان خارجی برگزار می کند، این دوره ها چه مزایایی برای کشور دارد؟
دوره های آموزشی به عنوان فعالیت های مشترک بین دو دولت انجام می شود و موسسه برای این دوره ها پولی دریافت نمی کند. عمدتاً بر روابط سیاسی که بین کشورها شکل می گیرد تأثیر می گذارد. این دوره ها سهم فرهنگی، اجتماعی و سیاسی بسیار خوبی دارد و نشان دهنده توانمندی های علمی کشور در زمینه واکسن است.
* تحریم چه تاثیری بر صادرات شما دارد؟
تحریم ها باعث شده است که موسسه سرم سازی رازی به صورت مستقل اقدام به خرید مواد اولیه نکند و این مواد را از واسطه ها با ارز آزاد خریداری کند، در نتیجه قیمت محصول نهایی افزایش یافته و محدودیت های کشورها صادرات سرم را با چالش هایی مواجه کرده است. قرار است آرام آرام اما با تدابیر اندیشیده شده حل شود.