وحید پورجریشی; بازار: با گذشت بیش از یک سال از سقوط بازار املاک در چین و شکل گیری رکود عمومی در این بازار به ویژه پس از ورشکستگی شرکت بزرگ اورگرین، همچنان شاهد عدم کاهش قابل توجه قیمت مواد معدنی هستیم. سنگ آهن در این کشور و البته در بازارهای جهانی. با این حال بازار املاک و مستغلات یکی از بزرگترین عوامل تاثیرگذار بر قیمت آهن و سنگ آهن در جهان محسوب می شود، اما نکته عجیب این است که با وجود اینکه بزرگترین بازار املاک و مستغلات جهان در چین واقع شده است، دلیل آن چیست؟ برای فروپاشی این بازار تاثیر چندانی بر قیمت سنگ آهن نداشته و جایی باقی نگذاشته است.
از سوی دیگر، بازار خودرو چین به عنوان دومین صنعت مصرف کننده آهن این کشور، این روزها به دلیل کاهش تقاضای جهانی برای خودرو، حال چندان خوشی ندارد. آمارهای منتشر شده از سوی دولت چین نیز حاکی از کاهش چشمگیر آهن در بازار داخلی این کشور است که همه این موارد اساساً باید منجر به کاهش قیمت آهن در بازار چین و متعاقباً در بازارهای جهانی شود.
استراتژی جدید چین برای گسترش بازار صادرات فولاد
یکی از دلایل اصلی کاهش قابل توجه تقاضای سنگ آهن در چین، استراتژی دولت این کشور برای توسعه صادرات جهانی فولاد است. همین مشکل باعث شده است که کارخانه های بزرگ فولاد استرالیا مانند “بلوسکوپ استیل” در پورت کمبلا و کارخانه فولاد ویلا برای صادرات خود با مشکل مواجه شوند و بازار صادراتی آنها نیز تحت فشار باشد.
برای کاهش 10 دلاری قیمت جهانی فولاد، بودجه دولت استرالیا 2.5 میلیارد دلار متضرر خواهد شد.
کارخانه های تولید فولاد چین در سال گذشته 90 میلیون تن فولاد به بازارهای صادراتی ارسال کردند که نسبت به سال قبل 36 درصد افزایش داشت و بالاترین میزان از سال 2016 به شمار می رود. همچنین در همان سال، صادرات فولاد چین با کل فولاد ژاپن برابری کرد. تولید
سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD) در آخرین گزارش خود اعلام کرد: بحران فعلی مازاد ظرفیت فولاد در حال تشدید است، 57 میلیون تن ظرفیت جدید اضافه شده در سال گذشته، علیرغم کاهش 2.5 درصدی در فروش واقعی فولاد، ایجاد کرده است. چین کمتر از نیمی از ظرفیت جدید را به خود اختصاص داده است و این در حالی است که کارخانه های چینی سرمایه گذاری زیادی برای ایجاد ظرفیت های جدید در کشورهای آسه آن انجام داده اند.
OECD همچنین در گزارش خود هشدار داد که سیاست جدید چین برای توسعه بازار صادراتی خود به دلیل وضعیت نه چندان مطلوب اقتصاد و تقاضای جهانی می تواند باعث کاهش قیمت ها در بازار جهانی شود. این موضوع همچنین فشار زیادی را به کشورهای مرتبط با صنعت تولید فولاد در جهان وارد خواهد کرد. به عنوان مثال، به ازای هر 10 دلار کاهش قیمت جهانی فولاد، بودجه دولت استرالیا 2.5 میلیارد دلار آسیب خواهد دید.
اگر شرایط فعلی ادامه پیدا کند، صادرات فولاد ایران نیز باید کاهش یابد
اگرچه از نوامبر 2023 تاکنون، قیمت هر تن سنگ آهن در بازارهای جهانی همچنان در محدوده بالای 130 دلار است. اما تحلیلگران این بازار هشدار داده اند که با توجه به وضعیت ضعیف تقاضا در بازارهای جهانی و سیاست جدید توسعه صادرات آهن در چین، قیمت آهن در سه ماهه اول سال جاری به میزان قابل توجهی کاهش می یابد.
تکلیف بازار صادراتی آهن ایران چه خواهد شد؟
حال سوال مهم اینجاست که با توجه به موارد ذکر شده نقش بازار صادراتی آهن ایران چه خواهد بود؟ آیا شرایط فعلی می تواند منجر به کاهش قیمت جهانی فولاد و در نتیجه کاهش سود حاصل از صادرات فولاد ایران شود؟
در پاسخ به این سوال باید گفت که بازار صادرات فولاد ایران نیز مانند سایر بازارهای جهانی متاثر از تحولات بازارهای جهانی خواهد بود. این بدان معناست که در صورت تداوم وضعیت فعلی، احتمالا میزان صادرات فولاد ایران کاهش خواهد یافت. اما در صورت انتقال منابع مالی از محل فروش، با توجه به افزایش قیمت دلار در ماه های اخیر، کاهش صادرات به اندازه سایر کشورهای صادرکننده فولاد مشکلی برای ایران نخواهد داشت. اما اگر قصد داشته باشیم از این درآمد برای ترخیص کالا استفاده کنیم، بالطبع افت حجم صادرات یا قیمت، تاثیر منفی زیادی بر اقتصاد فولاد کشور خواهد داشت.
اما مشکل دیگری در این میان وجود دارد و آن این است که هیچ کشوری به دلیل وجود فناوری تولید انبوه و نیروی کار ارزان در چین، توان رقابت با کارخانه های این کشور را ندارد. یعنی اگر روال فعلی دولت چین ادامه یابد، به احتمال زیاد فولاد وارداتی چین در بازارهای داخلی کشوری مانند ایران ارزان‌تر از فولاد تولید داخل خواهد بود. حال باید دید برای کنترل تورم و کاهش قیمت مسکن درهای کشور به روی فولاد ارزان قیمت چین باز می شود یا خیر.
