بر اساس گزارش های بازار، در هفته های اخیر به گفته برخی، بهار دلار شکسته شده و پس از گذشت چند ماه که با نوسانات حداقلی همراه بود، سطوح قیمتی جدیدی را تجربه می کند. در این میان همه می دانیم که اتفاق جدیدی در اقتصاد رخ نداده و همه این تحولات ناشی از اتفاقات منطقه ای است و هر بار که اخباری اعلام می شود درصدی به قیمت دلار در بازار آزاد اضافه شده است.
ورود مردم به این بازار نیز با هیجان زیادی همراه است و خیلی ها فکر می کنند برای عقب نماندن از بازار وارد بازار ارز می شوند و در واقع آنچه از این نظر حائز اهمیت است بحث انتظارات تورمی و تورمی است. به طور کلی . انتظار افزایش قیمت ارز در بازار آزاد باعث افزایش تقاضا و افزایش مجدد قیمت ها می شود.
از سوی دیگر بازارساز از برنامه ریزی برای کنترل قیمت ها و جلوگیری از التهاب بیشتر بازار خبر داده است. یکی از اولین برنامه ها فروش شمش طلا در مرکز مبادلات طلا و ارز بود که تاکنون در سه جلسه انجام شده و بیش از 90 کیلوگرم شمش به فروش رسیده است.
ضمناً چهارشنبه هفته جاری چهارمین جلسه مزایده برگزار خواهد شد. مرکز طلا و ارز ایران نیز شیوه نامه جدیدی را برای این مزایده اعلام کرده است. بر اساس دستورالعمل جدید حراج حضوری شمش طلا در مرکز طلا و ارز ایران، علاوه بر «فروشندگان اصلی شمش طلا با جواز کسب مجاز و معتبر»، «تولیدکنندگان و سازندگان فعال مصنوعات طلا» با جواز کسب مجاز و معتبر، پروانه کسب معتبر و طلافروشان آبشده دارای مجوز کسب مجاز و معتبر می باشد، “بانک عامل مورد تایید بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران” نیز می تواند متقاضی خرید شمش طلا باشد. در مرکز مبادلات ایران شمش های طلای قابل عرضه در صرافی ایران استاندارد و دارای اصالت توسط آزمایشگاه مورد تایید سازمان استاندارد ایران و وزن یک کیلوگرم و حداقل عیار آن 995 در هزار می باشد.
حراج حضوری در مرکز مبادلات طلا و ارز ایران به دو صورت حراج کوچک و حراج عمده انجام می شود. خریدار می تواند حداقل یک و حداکثر پنج شمش طلای یک کیلوگرمی را در حراج خرده فروشی خریداری کند. محدودیت خرید خرده فروشی در هفته تقویمی تنها پنج شمش طلای استاندارد خواهد بود. در حراج عمده، متقاضی می تواند حداقل یک و حداکثر چهار بسته شمش طلای استاندارد را خریداری کند. هر بسته شمش طلای استاندارد مرکز مبادلات طلا و ارز ایران حاوی پنج قطعه شمش یک کیلویی با عیار 995 در هزار است. لازم به ذکر است که سقف خرید عمده در هفته تقویم تنها 20 شمش طلای استاندارد می باشد.
طرح دیگر عرضه سکه طلای بدون تاریخ است. سکه های اعلام شده قبلی از طریق مرکز طلا و ارز وارد بازار می شود.
برگی جدید از برنامه های بازارسازان برای کنترل بازار، دستورالعمل صدور گواهی سپرده ویژه با نرخ سود 30 درصدی در حساب بانکی سالانه (پرداخت سود ماهانه) است. بر اساس دستورالعمل صدور گواهی سپرده ویژه که به شبکه بانکی ابلاغ شده است، بانک ها می توانند برای تامین مالی سرمایه در گردش پروژه های با بازده بالا، اوراق صادر کنند و در پایان مهلت مشارکت، سود قطعی اخذ می شود. علاوه بر سود 30 درصدی به خریداران تعلق می گیرد گواهی سپرده در شعب بانک ها پرداخت می شود. همچنین ویژگی بارز این گواهی سپرده این است که میتوان آن را قبل از سررسید در شعب بانکی بازخرید کرد و دارندگان این گواهی میتوانند از آن به عنوان وثیقه برای دریافت خدمات بانکی استفاده کنند.
نرخ سود بدون ریسک مهمترین ابزار بانک مرکزی برای کنترل تورم و جلوگیری از تقاضای سفته بازی است. افزایش نرخ بهره بدون ریسک در واقع هزینه فرصت سرمایه گذاری در بازارهای دیگر را افزایش می دهد و این امر باعث کاهش تقاضا برای سفته بازی در سایر بازارها می شود. این مقالات ظرف یک هفته منتشر می شوند. این امر در کوتاه مدت شرایط سایر بازارها را تغییر می دهد و به دلیل افزایش تقاضای تسویه، فشار بر معاملات درهم کاهش می یابد.
با تمام این تفاسیر موضوع دیگری را باید در نظر گرفت و آن اینکه در این شرایط بازارساز برای رفع فشار تقاضا برای مدتی وارد بازار نمی شود و قیمت ها در بازار آزاد به حدی افزایش می یابد که تقاضا محدود است و در واقع ریسک خرید ارز به قدری زیاد است که خود متقاضیان دست به کار شده و از خرید منصرف می شوند.
در این شرایط وقتی تورم تقاضا کاهش می یابد، این بار بازارساز وارد می شود و شروع به سرکوب قیمت از بالا می کند. در واقع بازارساز سکه را با قیمتی بالاتر از بازار عرضه می کند و خریداران به دلیل ریسک بالا اقدام به خرید نمی کنند. و زمانی که ارز بدون مشتری تمام می شود، قیمت ها کاهش می یابد.