به گزارش بازار، از جمله بسترهای مهمی که در کشور برای تولید نانودارو استفاده می شود می توان به لیپوزومی، نانوذرات پروتئینی، نانوبلورها، میسل ها، نانوذرات پلیمری و معدنی و کونژوگه های پروتئین-دارو اشاره کرد.
چندین پلتفرم بزرگ دیگر در دنیا برای تولید نانودارو استفاده می شود، اما در ایران هیچ محصولی با این پلتفرم ها نداریم. دندریمرها، پروتئین های ویروسی، ذرات ویروس مانند و mRNA/siRNA ها از جمله این بسترهای مهم هستند که با تحقیق و توسعه می توان از آنها برای تولید نانودارو در کشور استفاده کرد.
بررسی اطلاعات علمی نشان می‌دهد که سه بستر تحویل هدفمند بافتی، حامل‌های مشتق از سلول و تخریب هدفمند پتانسیل بالایی برای تولید نانودارو دارند، اگرچه هنوز برای تولید داروی تجاری و در داخل و خارج از کشور استفاده نشده است.
در حال حاضر ارزش بازار جهانی دارو 1.4 تریلیون دلار است و در سطح ملی این بازار حدود 60 هزار تریلیون تومبا حجم دارد. سرانه جهانی دارو در ایران 165 دلار و 75 دلار است. ارزش واردات دارو به کشور کمتر از دو میلیارد دلار است و این بدان معناست که عمده داروهای مصرفی کشور در داخل کشور تولید می شود. 97 درصد داروهای مصرفی کشور تولید داخل و بخش کمی وارداتی است.
در بازار جهانی کمتر از 100 نانودارو با ارزش تقریبی 54 میلیارد دلار تولید و توزیع می شود که این رقم 16 نانودارو در کشور است که ارزش آن 721 میلیارد تومان است.
در زیر به بررسی برخی از نانوداروهای ایرانی، پلتفرم آنها و همچنین مقایسه قیمت با نمونه های خارجی می پردازیم:
سینا دوکسوزوم یک داروی ضد تومور است که در درمان سرطان سینه متاستاتیک، به ویژه در بیماران در معرض خطر یا دارای مشکلات قلبی و همچنین در درمان سرطان پیشرفته تخمدان استفاده می شود. قیمت نمونه جهانی این دارو 65 دلار و قیمت نمونه ملی 750 هزار تومان است.
نانوداروپزوهان نانوداروی ضد سرطان پاکلیناب را برای درمان سرطان هایی مانند سینه، ریه و پانکراس تولید کرده است. این نانودارو با نفوذ به بافت سرطانی از پیشرفت تومور جلوگیری کرده و باعث تخریب بافت سرطانی می شود. پلت فرم مورد استفاده برای این نانودارو، ترکیب پروتئین-دارو، ارزش بازار جهانی آن 1.2 میلیارد دلار، قیمت جهانی یک نمونه دارویی 80 دلار و قیمت نمونه ملی یک میلیون و 800 هزار تومان است.
پادینکس یک ترکیب آنتی بادی دارویی است که برای مبارزه با سرطان سینه ساخته شده است. بازار جهانی این دارو در سال 2021 حدود 2.1 میلیارد دلار، قیمت نمونه جهانی این دارو 3950 دلار و نمونه ملی 9 میلیون شات هزینه داشته است.
Depostiva حاوی تریامسینولون استونید است که درون میکروسفرهای پلیمری قرار دارد که برای تسکین درد زانو طراحی شده است. پلت فرم این دارو کونژوگه آنتی بادی-دارو است که قیمت نمونه خارجی این دارو 665 دلار است در حالی که داروی ایرانی 438 هزار تومان است.
Cinaampholish یک نانودارو با استفاده از فناوری نانولیپوزوم است و برای درمان لیشمانیا تجویز می شود.
داروی آماند از پلت فرم نانو کریستالی بهره مند شده است که برای کاهش حالت تهوع پس از شیمی درمانی استفاده می شود. ارزش جهانی این دارو 127 میلیون دلار است.
