لزوم استفاده از آشکارسازهای گاز در کارخانجات و صنایع.

با توجه به بازار، آشکارساز گاز به عنوان یک وسیله حیاتی در زمینه تجهیزات ایمنی محیطی و آتش نشانی، برای تشخیص گازهای سمی، قابل اشتعال و انفجاری در نقاط مختلف استفاده می شود. در این مقاله به بررسی دقیق انواع دتکتورها، اجزای تشکیل دهنده آنها و انواع سنسورهای مورد استفاده در دتکتورهای گاز می پردازیم.

انواع دتکتورهای گاز

– دتکتور گاز ثابت (خانگی و صنعتی)

این آشکارساز بر روی دیوار یا سقف نصب می شود و برای تشخیص گازهای مختلف در مکان های مسکونی، صنعتی و انفجاری استفاده می شود. این نوع آشکارسازها در مکان هایی که نیاز به نظارت مداوم بر گازها دارند از اهمیت ویژه ای برخوردارند.

– آشکارساز گاز قابل حمل

این دستگاه ها به عنوان آشکارسازهای قابل حمل شناخته می شوند و برای محافظت از افرادی که دائما در حال حرکت هستند استفاده می شوند. آنها کارگران را از وجود گازهای سمی و انفجاری در جاده آگاه می کنند و به آنها اجازه می دهند تا به سرعت واکنش نشان دهند.

اجزای آشکارساز گاز

– سنسور

این سنسور برای تشخیص گازهای موجود در محیط استفاده می شود و انواع مختلفی از سنسورها مانند الکتروشیمیایی، مادون قرمز، نیمه هادی، کاتالیزوری و پلی استر وجود دارد.

– فرستنده

فرستنده برای نمایش و کنترل اطلاعات شناسایی شده توسط سنسور استفاده می شود. این قسمت از ردیاب گاز وظیفه نظارت و ارسال دقیق ترین اطلاعات را برای کاربر بر عهده دارد.

انواع خروجی مورد نیاز

– سیگنال جریان استاندارد 4-20 میلی آمپر است.

– خروجی آشکارساز به عنوان رله

– خروجی شبکه RS – Modbus و HART

انواع حسگرهایی که معمولا در آشکارسازهای گاز استفاده می شوند

در ادامه به بررسی انواع سنسورهای آشکارساز گاز می پردازیم.

سنسور با فناوری مادون قرمز

این حسگرها با ارسال و دریافت امواج مادون قرمز کار می کنند. هنگامی که گازهای خاصی در محیط وجود دارد، طول موج نور کاهش می یابد و سنسور این تغییرات را تشخیص داده و هشدار می دهد.

سنسور الکتروشیمیایی

این حسگرها بر اساس تغییرات جریان الکتریکی ناشی از واکنش های الکتروشیمیایی گازها کار می کنند. هنگامی که گاز وارد سنسور می شود، واکنش های شیمیایی رخ می دهد و این تغییرات باعث تغییر در جریان الکتریکی در خروجی سنسور می شود.

سنسور نیمه هادی

این حسگرها بر اساس تغییرات در مقاومت یا ولتاژ نیمه هادی ها در پاسخ به حضور گازها عمل می کنند. هنگامی که گاز وارد سنسور می شود، خواص الکتریکی نیمه هادی تغییر می کند و سنسور این تغییرات را تشخیص می دهد.

سنسور کاتالیزور

این حسگرها بر اساس تغییر در سرعت واکنش های کاتالیزوری با گازها کار می کنند. وجود گازها باعث تسریع واکنش با مهره کاتالیزور می شود که حسگر آن را ثبت و تجزیه و تحلیل می کند.

سنسور پلی استر یا جفت کاتالیزوری

این سنسورها از یک جفت کاتالیزور یا جاذب استفاده می کنند که در حضور گازهای خاص باعث تغییر در خصوصیات سنسور می شوند. این تغییرات توسط سنسور ثبت شده و به عنوان وجود گاز به برد مرکزی یا فرستنده منتقل می شود.

بر اساس این نوع حسگرها، دتکتورهای گاز می توانند انواع گازها را به بهترین شکل ممکن شناسایی کرده و اطلاعات دقیق تری ارائه دهند.

انواع گازهای سمی، قابل اشتعال و انفجاری.

متان (CH4)

متان یک گاز قابل اشتعال و انفجار است. معمولا در سیستم های گرمایش و پخت و پز، صنعت گاز و در ترکیب با سوخت های طبیعی استفاده می شود.

پروپان (C3H8)

پروپان یک گاز قابل اشتعال و انفجار است. برای گرمایش و گاز برای فندک استفاده می شود.

بوتان (C4H10)

بوتان نیز یک گاز قابل اشتعال و انفجار محسوب می شود. در کوره ها، اجاق ها و برای تولید گرما استفاده می شود.

هیدروژن (H2)

هیدروژن یکی از قوی ترین گازهای قابل اشتعال است. کاربردهای فراوانی در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، نیروگاهی، شیمیایی و آزمایشگاهی دارد.

اکسیژن (O2)

اکسیژن به خودی خود قابل اشتعال نیست، اما باعث اشتعال و سوختن مواد دیگر می شود و در فرآیندهای مختلف به عنوان عاملی برای احتراق بهتر استفاده می شود.

استیلن (C2H2)

استیلن یک گاز قابل اشتعال است و در عملیات جوشکاری و برخی از فرآیندهای صنعتی کاربرد دارد.

مونوکسید کربن (CO)

مونوکسید کربن گازی بسیار سمی، بی رنگ و بی بو است و عموماً از احتراق ناقص یا ناکافی مواد آلی ناشی می شود. از طریق تنفس وارد می شود، با هموگلوبین خون ترکیب می شود، گردش خون در بافت ها را مختل می کند و باعث اختلال در عملکرد اندام های حیاتی می شود.

آمونیاک (NH3)

آمونیاک گازی سمی است و در صورت تماس با پوست و چشم می تواند باعث تحریک تنفسی و آسیب به بافت های بدن شود. و عمدتا در سردخانه ها و ریخته گری آهن استفاده می شود.

سولفید هیدروژن (H2S)

گاز سولفید هیدروژن بسیار سمی است و بوی بدی دارد. به دلیل مشکلات تنفسی و اثرات سمی روی اعصاب و قلب می تواند باعث مشکلات جدی سلامتی شود.

کلر (Cl2)

کلر گازی سمی است که در شرایط استاندارد گازی و زرد رنگ است. در تماس با پوست باعث حساسیت و تخریب پوست می شود و در صورت استنشاق ریه ها را تحریک کرده و باعث مسمومیت ریه، سرفه و احتقان راه هوایی می شود.

کاربرد آشکارساز گاز در صنایع مختلف.

آشکارسازهای گاز به عنوان تجهیزات حیاتی در بیشتر صنایع استفاده می شوند.

1. نیروگاه ها

آشکارسازهای گاز برای تشخیص گازهای سمی و انفجاری که در فرآیند تولید برق تولید می شوند استفاده می شود. بیشتر در این صنعت آشکارساز گاز متان نصب شده است.

2. صنعت نفت و گاز

در پالایشگاه ها و ایستگاه های انتقال گاز برای اطمینان از ایمنی و جلوگیری از حوادث از دتکتورهای گاز استفاده می شود.

3. پتروشیمی

در واحدهای پتروشیمی که با مواد شیمیایی خطرناک کار می کنند، از آشکارسازهای گاز برای تشخیص فوری گازهای خطرناک استفاده می شود.

4. معادن و تونل ها

آشکارسازهای گاز در معادن برای شناسایی گازهای انفجاری یا سمی که در فرآیند استخراج مواد معدنی به وجود می آیند استفاده می شود.

5. استخرهای شنا

در کلرزنی، استخرها و سوناها برای تشخیص گاز کلر مورد استفاده برای شستشوی آب هستند.

6. آزمایشگاه ها

در آزمایشگاه های شیمیایی و فیزیکی از آشکارسازهای گاز برای نظارت بر انواع گازهای تولید شده یا مصرف شده استفاده می شود.

7. صنعت نفت

آشکارسازهای گاز در صنایع نفت برای تشخیص نشت گاز و حفظ ایمنی در فرآیندهای تولید استفاده می شوند.

8. آب و فاضلاب

آشکارسازهای گاز برای تشخیص گازهای خطرناک در پالایشگاه ها و ایستگاه های پمپاژ آب و فاضلاب استفاده می شود.

9. پالایشگاه ها

آشکارسازهای گاز در پالایشگاه ها برای کنترل و نظارت بر فرآیندهای پالایش نفت و تشخیص نشت گاز استفاده می شود.

10. مناطق نفتی

در مناطق استخراج نفت، آشکارسازهای گاز برای شناسایی و نظارت بر گازهای خطرناک در محیط های معدن و حفاری استفاده می شود.

11. آشپزخانه های صنعتی و پارکینگ ها

دتکتورهای گاز در آشپزخانه های صنعتی برای تشخیص نشت گازهای قابل اشتعال و همچنین در پارکینگ ها برای جلوگیری از حوادث ناشی از احتراق و انفجار استفاده می شود.

نکات ضروری برای نصب آشکارساز گاز

هنگام نصب دتکتور گاز توجه به ارتفاع نصب و تاثیر وزن گاز نسبت به هوا اهمیت دارد. گازهای سبک تمایل به تجمع در ارتفاعات بالا دارند و گازهای سنگین مانند کلر تمایل به فرو رفتن در زمین دارند.

علاوه بر این، هنگام نصب آشکارساز گاز باید شرایط آب و هوایی در نظر گرفته شود. به خصوص در محیط های بیرونی، مطمئن شوید که آشکارسازها در برابر شرایط آب و هوایی خاص مقاوم هستند و در صورت وزش باد به درستی کار می کنند.

قیمت دتکتور گاز

دتکتورهای گاز بسته به ویژگی ها و مشخصات مختلف از جمله نوع، مدل، تعداد سنسور و برند قیمت های متفاوتی دارند. علاوه بر این، آشکارسازهای گاز ضد انفجار معمولاً گران‌تر از مدل‌های معمولی هستند.

فرآیند سپهر آداک به عنوان نماینده رسمی دتکتور Prosense در ایران، انواع دتکتورهای گازی را با گارانتی، خدمات پس از فروش و مشاوره رایگان ارائه می دهد. برای دریافت لیست قیمت و مشاوره رایگان می توانید با شماره های 02177809784 و 09912504051 تماس حاصل فرمایید.