آیا آن لحظاتی را دارید که نمی توانید نام شخص یا رستورانی را که هفته گذشته ناهار خورده اید، یا جایی که کلیدهای خود را جا گذاشته اید، به خاطر بسپارید؟ حتما این اتفاق افتاده است و شاید شما نگران این هستید که در شرف ابتلا به آلزایمر هستید. اما دلایل دیگری وجود دارد که ممکن است چیزهایی را فراموش کنید. بیایید به برخی از رایج ترین آنها نگاه کنیم.
آیا به اینکه می توانید چند کار را انجام دهید افتخار می کنید؟ اگرچه در نگاه اول ممکن است یک مهارت به نظر برسد. اما تحقیقات نشان می دهد که انجام چند کار در واقع مغز ما را گیج می کند، خلاقیت ما را کاهش می دهد و فراموشی را افزایش می دهد. بنابراین، اگرچه انجام چندین کار به طور همزمان کارآمد به نظر می رسد; اما برای حافظه و عملکرد شما اصلا خوب نیست. اگر اخیراً متوجه شدید که بسیار فراموشکار شده اید یا به خوبی تمرکز نمی کنید، عادت های خود را مرور کنید. اگر در وسط کار تمرکز خود را از دست دادید، این عادت چندوظیفه ای را کاهش دهید. برای مغز و حافظه مفید است.
کیفیت خواب ضعیف
آیا متوجه شده اید که وقتی کامپیوترتان را مجددا راه اندازی نمی کنید یا برای مدتی آن را مجددا راه اندازی نمی کنید، سرعتش کند می شود؟ همین اتفاق برای مغز شما می افتد. مغز شما نیاز به استراحت دارد و درست مانند اینکه کامپیوتر خود را مجددا راه اندازی می کنید تا به سرعت و عملکرد عادی بازگردد، مغز شما نیز نیاز به بازیابی دارد. تحقیقات نشان می دهد که بیشتر پردازش حافظه در خواب عمیق انجام می شود و با افزایش سن، میزان خواب عمیق کاهش می یابد. کیفیت پایین خواب می تواند علت مشکلات حافظه در سنین بالا باشد. با افزایش سن، میزان خواب عمیق ما کاهش می یابد. بنابراین اگر شب ها خوب نخوابید، ضعف فراموشی و حافظه شما ممکن است یکسان باشد و به تدریج افزایش یابد.
تحقیقات نشان می دهد که کاهش خواب عمیق در شب و از دست دادن حافظه در روز بعد با هم مرتبط هستند. چندین مطالعه نشان داده اند که خواب خوب شبانه حافظه را در افراد در هر سنی بهبود می بخشد و حتی می تواند به مطالعه دانش آموزان کمک کند. آیا می خواهید لیستی از کلمات را حفظ کنید؟ پس آنها را بخوانید و قبل از چرت زدن به خاطر بسپارید. تحقیقات نشان می دهد که اگر بعد از خواندن کلمات بخوابید، بعد از خواب کلمات بیشتری را به خاطر خواهید آورد. خواب، حتی یک چرت کوتاه، می تواند حافظه شما را بهبود بخشد.
مصرف برخی داروها
به یاد نمی آورید که می خواستید در فروشگاه چه چیزی بخرید؟ عنوان کتابی که چند هفته پیش خواندید چه بود؟ داروهایی که مصرف می کنید نیز می توانند بر حافظه شما تأثیر بگذارند. بسیاری از داروهای تجویزی و بدون نسخه می‌توانند روز بعد احساس فراموشی یا کمی سردرگمی و حواس‌پرتی در ما ایجاد کنند. فقط قرص های خواب آور نیستند که این کار را با شما انجام می دهند!
سایر داروها مانند مسکن ها، داروهای ضد اضطراب، داروهای ضد افسردگی، شل کننده های عضلانی، قرص های آلرژی یا حتی برخی از داروهای فشار خون می توانند بر توانایی تمرکز و به خاطر سپردن تأثیر بگذارند. هر چیزی که بر مغز و سیستم عصبی تأثیر بگذارد می تواند باعث ایجاد «مه مغزی» شود و تمرکز یا به خاطر سپردن را دشوار کند. مصرف الکل نیز یکی از عوامل موثر در کاهش حافظه است.
اگر متوجه شدید که حافظه شما ضعیف است، با پزشک خود مشورت کنید. بپرسید آیا ممکن است این وضعیت شما ناشی از اثرات داروهایی باشد که مصرف می کنید؟ تغییر دوز یا تغییر دارو ممکن است بر عوارض جانبی شما تأثیر بگذارد و کمتر تحت تأثیر قرار بگیرید.
کیفیت خواب و سلامت مغز ارتباط نزدیکی با هم دارند. شما باید استفاده از داروهای بدون نسخه را که باعث سردرگمی و فراموشی شما می شوند محدود کنید. پزشک شما همچنین می تواند بر اساس عوارض جانبی این داروها ارزیابی کند که کدام روش برای شما بهترین است. علاوه بر همه اینها، الکل ننوشید و 7-8 ساعت در شب بخوابید تا حافظه خود را بهبود بخشد.
فشار
آیا وقتی استرس دارید احساس فراموشی می کنید؟ عجیب نیست؛ استرس می تواند بر توانایی شما در به خاطر سپردن تأثیر بگذارد، چه در کوتاه مدت و چه در بلندمدت.
وقتی استرس دارید، بدن شما مقدار زیادی هورمون کورتیزول ترشح می کند. کورتیزول ذخیره یا بازیابی اطلاعات را برای مغز دشوار می کند. به همین دلیل است که وقتی احساس استرس و اضطراب می کنید، نمی توانید به وضوح فکر کنید.
استرس حاد و مزمن و فشارهای ذهنی مزمن می توانند بر ظرفیت حافظه تأثیر بگذارند. بنابراین اگر متوجه شدید که اخیراً دچار فراموشی شده‌اید، به میزان استرس خود نگاه دقیق‌تری بیندازید. از روش های کاهش استرس مانند تنفس عمیق، ورزش منظم و غیره کمک بگیرید. با کاهش استرس، تمرکز شما بهبود می یابد و می توانید واضح تر فکر کنید.
ارتباط بین ذهن و بدن در فرآیندهای ادراک قوی است. کاهش استرس به مغز این توانایی را می دهد که ارتباطات فیزیکی و ذهنی خوبی داشته باشد و حافظه عملکرد بهتری داشته باشد. صبور باشید و عادات سبک زندگی خود را اصلاح کنید.
افسردگی
افسردگی همچنین می تواند قدرت حافظه را کاهش دهد. دلیل این رابطه مشخص نیست. اما شامل تأثیر هورمون های استرس و برخی ساختارهای مغز می شود. هنگامی که شما افسرده هستید، بدن شما کورتیزول بیشتری تولید می کند و این می تواند بر هیپوکامپ مغز شما تأثیر بگذارد. هیپوکامپ بخش مهمی از مغز برای تشکیل حافظه و یادآوری است. کورتیزول توانایی هیپوکامپ برای ذخیره و بازیابی اطلاعات را کاهش می دهد.
علاوه بر این، درمان افسردگی گاهی اوقات می تواند در حافظه اختلال ایجاد کند. برخی از داروهای تجویز شده برای تنظیم خلق و خو و تسکین افسردگی می توانند باعث فراموشی یا مشکلات موقتی در ادراک شوند.
مشکلات حافظه ممکن است ناشی از تغییرات بیولوژیکی ناشی از خود افسردگی یا مربوط به درمان این بیماری باشد. خوشبختانه با تثبیت خلق و خو و تعادل هورمونی، ظرفیت حافظه به حالت عادی باز می گردد. اگر در حال درمان افسردگی خود هستید و احساس می کنید که حافظه شما ضعیف شده است، حتما این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید.
کمبود ویتامین
فراموشی دلایل زیادی می تواند داشته باشد که کمبود دو ماده غذایی یکی از آنهاست. کمبود ویتامین های B1 و B12 در افراد وابسته به الکل رایج است. بدون ویتامین B1 کافی، مغز به سختی می تواند گلوکز را به انرژی برای حمایت از عملکردهای شناختی تبدیل کند.
کمبود ویتامین B12 نیز در بین افراد بالای 55 سال شایع است، اما ممکن است در هر سنی رخ دهد. ویتامین B12 برای سلامت سلول های عصبی و ارتباط آنها ضروری است. تعدادی از مشکلات گوارشی می تواند از جذب ویتامین B12 از غذا جلوگیری کند. ویتامین B12 در محصولات غذایی با منشاء حیوانی یافت می شود.
خوشبختانه کمبود این ویتامین ها قابل درمان است. اما کمبود طولانی مدت ویتامین B12 می تواند باعث آسیب دائمی به سیستم عصبی شود. اگر متوجه شدید که مشکلات حافظه شما افزایش یافته است، با پزشک خود مشورت کنید تا وضعیت این ویتامین ها در بدن شما بررسی شود. مکمل های زیرزبانی راه موثری برای افزایش ذخایر ویتامین B12 هستند.
ما تمایل داریم خاطراتی را که با احساسات شدید همراه هستند را بهتر به خاطر بسپاریم. بنابراین، یک رویداد هیجان انگیز یا بسیار غم انگیز بیش از جزئیات معمول به یاد می ماند. اما تکیه بر این پدیده راه ایده آلی برای حفظ دقت حافظه نیست. بنابراین، لازم است مغزمان را با مواد مغذی مهمی تغذیه کنیم که از ارتباط سلول های عصبی پشتیبانی می کنند.
مشکلات پزشکی
اگر اخیراً چیزهای زیادی را فراموش کرده اید، خوب است بدانید که تعدادی از عوارض و بیماری ها نیز می توانند علت این عارضه باشند، مثلاً آپنه خواب و مشکلات تیروئید. آپنه خواب می تواند به طور دائم به بخش هایی از مغز که در ذخیره سازی خاطرات نقش دارند آسیب برساند.
آپنه خواب در افرادی که خروپف می کنند، با سردرد از خواب بیدار می شوند، خشکی دهان یا اضافه وزن بیشتر شایع است. از آنجا که این یک مشکل جدی است، در صورت مشاهده علائم با پزشک خود صحبت کنید.
مشکلات تیروئید نیز می تواند بر ادراک و حافظه تأثیر بگذارد. کم کاری تیروئید باعث خستگی، افزایش وزن، مه مغزی، خشکی پوست، یبوست و فراموشی می شود. خوشبختانه با آزمایش خون می توانید از وضعیت عملکرد تیروئید خود مطلع شوید.
در برخی موارد، تغییرات در حافظه ممکن است نشانه ای از افزایش خطر سکته مغزی باشد. بنابراین اگر دائماً مشکل فراموشی دارید، این مشکل را با پزشک خود در میان بگذارید تا تشخیص دهد که آیا مشکل فراموشی شما جدی است یا خیر.
منبع: صد آنلاین
