میرزا تقی خان امیرکبیر یکی از بزرگ ترین سیاستمداران و وزیران ایرانی است که در سال 1185 در خانواده ای فرودست به دنیا آمد و پس از یک عمر خدمات ارزنده، در 27 دی 1230 به دستور ناصرالدین شاه ترور شد.
پدر آشپز قائم مقام بود و همین امر باعث شد تا میرزا تقی خان به فرزندان خانواده قائم مقام نزدیک شود و با آنها معاشرت کند. این گونه بود که میرزا تقی خان از کودکی با امور و سیاست کشور آشنا شد.
دوران کودکی و جوانی امیرکبیر زیر نظر و تربیت معاون استاندار سپری شد و از او منشی گری و نامه نگاری و صدور احکام قضایی را فرا گرفت و کم کم کارش در حیطه منشی قرار گرفت. کار کرد و پس از مدتی منشی رسمی معاون فرماندار شد.
مسئولیت بعدی وی وزارت نظام بود که به معاونت میرزا محمد خان زنگنه امیرنظام منصوب شد. استعداد، خوش اخلاقی و آگاهی کامل از آداب معاشرت باعث ارتقای او در دستگاه قضایی کشور شد. پس از مرگ محمد شاه قاجار، امیرکبیر توانست شرایط را برای سلطنت ناصرالدین شاه، ولیعهد محمدشاه فراهم کند.
پس از ورود ناصرالدین شاه به تهران و نشستن بر تخت سلطنت، میرزا تقی خان را به صدراعظم منصوب کرد. در این عصر شیراز، به دلیل بی کفایتی دولتمردان به ویژه میرزا آقاسی، امور کشور به هم ریخته بود. امیر در مرحله اول شروع به پاکسازی دستگاه های دولتی کرد و شایسته ترین افراد را برای تصدی پست ها انتخاب کرد. وی سپس به اصلاح امور مالی کشور پرداخت. متعاقباً امیرکبیر اصلاحات ارتش را در برنامه خود قرار داد.