خودروهای مازاد تا امروز کجا بودند؟/ شفاف سازی تکلیف مصرف کننده – خبرگزاری مهر اخبار ایران و جهان

به گزارش خبرنگار مهر، در روزهای اخیر گمانه زنی های زیادی مبنی بر فروش 5 درصدی برخی محصولات توسط خودروسازان زیر قیمت بازار مطرح شده است. همانطور که انجمن قطعه سازان اعلام کرده بود، در جلسه 19 دی ماه 1402 با حضور خودروسازان و قطعه سازان ذیربط، صورتجلسه بر اساس بند 6 ماده (6) تنظیم شد.ب) صورتجلسه این نشست به دو خودروساز بزرگ کشور اجازه داد تا 120 هزار دستگاه خودرو را 5 درصد زیر قیمت بازار آزاد بفروشند.

در بند ماده 6 (ب) این دستور کار آمده است: برای کاهش قیمت خودرو در بازار مقرر شد این وزارتخانه سکوت ایجاد بسترهای قانونی لازم برای فروش محصولات فراتر از تعهدات سامانه یکپارچه نوبت دهی خودروهای شرکت های ایران خودرو و سایپا در لبه بازار از طریق نمایندگان دو شرکت به گونه ای که این شرکت ها بتوانند نرخ ارز را افزایش دهند. تولید خودروهایی که با هر معیاری اختلاف قیمت بیشتری در بازار دارند. امکان فروش حداقل 60 هزار دستگاه تا پایان سال جاری و فروش این محصولات در خارج از بازار با قیمت 5 درصد کمتر از نرخ بازار وجود دارد به طوری که در پایان سال جاری تفاوت قیمت هر محصول در بازار آزاد بازار با قیمت مصوب حداقل خواهد رسید.»

بر اساس این مصوبه، تا پایان سال هر خودروساز (ایران خودرو و سایپا) 60 هزار دستگاه خودرو را با قیمت 5 درصد کمتر از حاشیه بازار به فروش می‌رساند تا روند صعودی قیمت‌ها در بازار کاهش یابد و همچنین کاهش یابد. کاهش زیان خودروسازان و قطعات یدکی.

این قطعنامه همان سخنان گفته شده توسط چهره منطقی معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت اشاره کرد؛ منطق چندی پیش اعلام کرد که در سند جدید خودرو که در پایان سال اعلام می شود، نقش تصمیم گیری و نظارت بر عهده شورای رقابت و تعیین قیمت خودرو بر عهده شورای رقابت خواهد بود. از شرکت سازنده خودرو

البته این اظهار نظر در همان زمان از سوی سخنگوی اقتصادی دولت تکذیب شد; لطف خانواده وی تاکید کرد: از نظر قیمت خودرو، نظر دولت از منظر قوانین جاری، تا زمانی که در مرحله خروج از یک صنعت خودروسازی، انحصار، قطعیت پیدا نکند، همان قانون است. اقدامات مربوط به قیمت و ورود و خروج فعالان آن صنعت، متاثر از مصوبه شورای رقابت است.

سپهر دادجوی توکلی سخنگوی شورای رقابت ضمن تکذیب اینکه قیمت خودرو خارج از شمول دستورالعمل شورای رقابت است، تاکید کرد: هرگونه عرضه خودرو خارج از دستورالعمل 543 شورای رقابت غیرقانونی است.

خودروهای مازاد تا امروز کجا بودند؟

اگرچه شورای رقابت به صراحت این سوال را رد کرد، اما نکته مهم این است که ۱۲۰ هزار خودروی مازاد تا به امروز که خودروسازان خواسته بودند به قیمت های حاشیه بازار بفروشند، کجا هستند؟ شرکت ایران خودرو وی روز گذشته در بیانیه ای رسما اعلام کرد که چنین درخواستی را ارائه کرده است اما امروز این درخواست پذیرفته نشده است.

این ابهامات زمانی قوت می گیرد که بدانیم به دلیل فروش خودرو از طریق سامانه یکپارچه، زمان تحویل برخی خودروها به زمستان 1403 موکول شده و علاوه بر این، تحویل خودروهای تاریخ مصرف گذشته نیز به بهانه های مختلف انجام می شود. مانند رعایت قوانین 85 گنه تاخیر وجود دارد یا خودروساز اعلام می کند که به جای خودروی ثبت نامی، خودروی دیگری به مشتری تحویل داده می شود. پس اگر خودروسازان مازاد محصول دارند چرا به وعده های خود عمل نمی کنند؟ چرا مشتریان برای دریافت خودروی ثبت نامی خود باید بیش از یک سال منتظر بمانند؟ اگر خودروسازان قصد افزایش ظرفیت دارند چرا به تعهدات خود عمل نمی کنند؟

از طرفی به دلیل تولید ناکافی مرحله سوم. فروش انبوه خودرو در سامانه یکپارچه لغو شد و مقرر شد تا زمانی که خودروسازان مازاد محصول دارند اقدام به فروش خودرو کنند و دیگر خبری از فروش منظم و پلکانی خودرو نیست. پس اگر خودروسازان 120 هزار خودرو اضافه دارند که می خواهند با قیمت های حاشیه بازار بفروشند، چرا در مرحله سوم فروش خودرو از طریق سامانه یکپارچه شرکت نکردند؟

خودروسازان تاکید کرده اند که این 120 هزار دستگاه مازاد تولید و عرضه است. اگر واقعاً 120 هزار خودرو مازاد وجود دارد، آیا خودروسازان به تمام تعهدات خود عمل کرده اند و آیا آن تعداد خودرو باقی مانده است که قصد دارند به قیمت حاشیه بازار و همچنین به صورت فروش فوری بفروشند؟

ضمن اینکه فروش خودرو 5 درصد زیر حاشیه بازار در واقع به معنای رسمی شدن قیمت هاست که به گفته فعالان بازار خودرو غیرواقعی و حاصل کار دلالان است. قیمت ها گاهی تا 200 میلیون تومان با قیمت مصوب فعلی فاصله دارد و در دو سال اخیر رکود عمیقی را در بازار خودرو ایجاد کرده است.

موضوع مهم دیگر این است که از مرداد ماه عرضه خودرو به شدت کاهش یافت که حتی در آمار فروش خودرو نیز منعکس شد. در آن زمان اخباری مبنی بر احتکار خودرو منتشر شد که باعث نوسانات قیمتی در بازار خودرو شد. کنار هم قرار دادن این قطعات پازل ممکن است نشان دهنده این واقعیت باشد که این خودروساز با قصد قبلی اقدام به تهیه و تحویل قطره چکان برای افزایش قیمت در بازار کرد و سپس با اخذ مجوز فروش، مازاد محصولات را طبق ادعای خود 5 درصد زیر قیمت بازار به فروش رساند..

بنابراین مشکل اصلی و غیرقابل انکار این است که احتمالا در حال حاضر خودروهایی در پارکینگ وجود دارد، اما خودروسازان حاضر به رعایت آن نیستند و در این طرح می خواهند با قیمت بالاتری بفروشند.

جزئیات تولید خودرو

مشاوره آخرین آمار تولید خودرو از وزارت. سکوت نشان می دهد تولید انواع خودرو در 9 ماهه امسال به 989 هزار و 913 دستگاه رسیده است. در این مدت 837 هزار و 345 دستگاه خودروی سواری تولید شد که نسبت به 761 هزار و 508 دستگاه خودرو در 9 ماهه سال گذشته 10 درصد رشد نشان می دهد. لازم به ذکر است تولید خودروهای سواری در آذرماه سال جاری (10 هزار و 230 دستگاه) نسبت به آذرماه سال گذشته (110 هزار و 472 دستگاه) 8 درصد کاهش داشته و نسبت به آبان ماه سال جاری تنها 205 دستگاه تولید شده است.

با این وضعیت تولید، وزارت سکوت شما باید پاسخ دهید: دقیقاً چگونه متوجه شدید که 120000 خودرو مازاد مصرف کننده است؟ و در سیستم یکپارچه تعهدات زیادی برای خودروسازان ایجاد شده و گاه موظف به تحویل خودرو تا زمستان 1403 هستند.

به نظر می رسد این حوزه نیاز به شفاف سازی زیادی از سوی وزارتخانه دارد. سکوتشورای اتومبیلرانی و تولیدکنندگان باید دقیقاً تعیین کند که خودروسازان عرضه کننده خودروهای امروز و فردا ۱۲۰ هزار خودروی مازاد را از کجا آورده اند.