ممکن است با لکه‌های مختلفی بر روی پوست بدن خود مواجه شوید و از دلیل ایجاد آن‌ها بی‌اطلاع باشید. بروز لکه‌های پوستی زمانی آزار دهنده است که ردپای آن‌ها علاوه بر بخش‌های مختلف بدن بر روی پوست صورت نیز نمایان شود. به همین دلیل است که بسیاری از افراد که از این عارضه رنج می‌برند، به دنبال درمان این لکه‌های پوستی هستند. در ادامه راهکارهایی مناسب برای برطرف کردن لکه‌های سفید پوستی را ذر اختیارتان قرار دادیم و می‌توانید دربلاگ موتن‌رو مقاله ای با عنوان علت لک های قهوه ای روی صورت چیست را نیز مطالعه کنید.
بهترین راه‌های برطرف کردن لکه‌های سفید پوستی
دیدن هر نوع عارضه پوستی برای افراد دلسرد کننده و گاه ناامید کننده است، اما اطلاع از دلیل ایجاد این عارضه‌ها جهت گیری برای درمان و رفع مشکل را تسهیل می‌کند. لکه‌های سفید پوستی مانند هر نوع عارضه پوستی دیگر از دلایل به خصوصی منشا می‌گیرد. این لکه‌های سفید رنگ ظاهر ناخوشایندی را در پوست ایجاد کرده و حالت طبیعی آن را دچار خدشه می‌کنند.
گرچه در اکثر مواقع ایجاد لکه‌های پوستی نگران کننده نیست و می‌توان از راهکار‌های درمانی ساده برای از بین بردن آن‌ها استفاده نمود اما گاها آشکار شدن این لکه‌ها را می‌توان به وجود بیماری خاصی نسبت داد که پیگیری درمان آن بسیار حائز اهمیت است. به طور کلی با توجه به جنس پوست و نوع نیاز پوستیتان ممکن است از محصولات مراقبتی مختلف مثل کرم ضد آفتاب برای درمان لکه‌های مختلف پوستی بهره بگیرید؛ اما در این نوشتار علاوه بر معرفی علل به وجود آمدن لکه‌های سفید پوست به ارائه متد‌ها و ترفندهای درمان خانگی این نوع عارضه می‌پردازیم.
لکه سفید پوست چیست؟
همان طور که از نام این عارضه مشخص است لکه‌های سفید پوستی به صورت سایه‌هایی سفید رنگ یا صورتی رنگ بر روی بخش‌های مختلف پوست ایجاد می‌شوند. این لکه‌ها گاها قهوه‌ای و قرمز نیز هستند و حالت و شکل طبیعی پوست را تغییر می‌دهند. هر چقدر رنگ پوستتان تیره‌تر باشد ایجاد لکه‌های سفید بر روی آن بیشتر خودنمایی خواهد کرد.
برخی از لکه‌های پوستی سفید رنگ برای مدت زمانی کوتاه بر روی پوست ایجاد شده و سپس از بین می‌روند اما در بعضی موارد نیز این لکه‌ها بزرگ‌تر شده و گستردگی آن‌ها در سراسر بدن مشاهده می‌شود. ممکن است ردپای لکه‌های سفید را در پوست بخش خاصی از بدن رویت کنید و یا نشانه‌های آن را در قسمت‌های مختلف پوست بدن خود ببینید.
در برخی موارد بی توجهی به علائم بروز لکه‌های سفید بر روی پوست و عدم پیگیری پروسه درمان آن باعث تشدید این عارضه خواهد شد اما درمان مناسب و به موقع از شدت عارضه می‌کاهد.
ایجاد لکه‌های سفید پوستی با چه نشانه‌هایی همراه است؟
نشانه‌های لکه‌های سفید پوست با توجه به منشا شکل گیری آن‌ها متفاوت است. اصلی‌ترین علائم این عارضه پوسته پوسته شدن، خارش و خشکی یا شکنندگی پوست است.
مطابق تحقیقات به عمل آمده تمامی افرادی که به لکه‌های سفید پوستی مبتلا می‌شوند دارای نوعی مخمر بر سطح پوست خود هستند. این مخمر‌ها به اندازه‌ای ریز و کوچک‌اند که تنها به کمک میکروسکوپ مشاهده می‌شوند. افرادی که با نشانه‌های لکه‌های سفید پوستی مواجه می‌شوند این لکه‌ها را در قسمت‌هایی مانند دست‌ها، مچ دست، آرنج‌ها، پا‌ها، پشت زانو‌ها، صورت، پلک‌ها و پوست سر بیشتر از سایر قسمت‌های بدن مشاهده می‌کنند.
دلیل به وجود آمدن لکه‌های پوستی چیست؟
به طور کلی یکی از مهمترین ترکیبات در یک کرم ضد لک خوب، ویتامین سی است. به همین دلیل نیز کارشناسان پوست و زیبایی، به استفاده از کرم‌های ضد لک دارای ویتامین C تأکید ویژه‌ای دارند.اما با وجود اینکه پژوهش‌های انجام شده دلیل مشخصی را برای ایجاد لکه‌های سفید پوستی معرفی نکرده است، محققان بر این باورند که برخی فاکتور‌ها در بروز لکه‌های سفید پوست نقش کلیدی دارند؛ از جمله عوامل ایجاد کننده لکه‌های پوستی می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- گرمای هوا
- شرایط نامساعد محیطی
- مرطوب و شرجی بودن هوا
- تعریق بالا
- ضعف در سیستم دفاعی بدن
- چربی بالای پوست
- بی توجهی به روتین مراقبتی روزانه
بروز لکه‌های سفید رنگ بر روی پوست خصوصا برای افرادی که در شرایط آب و هوایی گرمسیری زندگی می‌کنند بیشتر است. علاوه بر شرایط آب و هوایی با فرا رسیدن دوره بلوغ و افزایش تعریق و چربی پوست ضریب ابتلا به لکه‌های سفید پوستی با افزایش همراه خواهد بود. در ادامه علل ایجاد لکه‌های سفید پوست را به طور دقیق مورد بررسی قرار می‌دهیم.
مهمترین دلایل بروز لکه‌های سفید بر روی پوست
در بیشتر موارد ایجاد لکه‌های سفید پوستی از عدم توجه و مراقبت از پوست منشا گرفته و به طور موقتی ایجاد می‌شوند. چنانچه این لکه‌ها به صورت موقتی بر روی پوست ایجاد شده و از بین بروند نمی‌توان آن‌ها را نگران کننده دانست، اما در برخی موارد نیز آشکار شدن لکه‌های سفید سطح پوست به معنای ایجاد بیماری خاصی است و جزء نشانه‌های این نوع مریضی‌ها به شمار می‌آید.
لک‌های خورشیدی (هیپوملانوز روده ایدیوپاتیک)
تابش مستقیم اشعه‌های نور خورشید بر پوست در برخی افراد با بروز این نوع بیماری همراه است. قسمت پایین پا‌ها، بازو‌ها و … که بیشتر در معرض تابش نور خورشید قرار دارند، نشانه‌های این نوع بیماری را بیشتر از سایر بخش‌ها نمایان می‌کنند. لکه‌های سفیدی که در اثر بیماری IGH یا هیپوملانوز روده ایدیوپاتیک بر روی پوست ایجاد می‌شوند به طور معمول خوش خیم بوده و بدون نشانه‌های خاصی از درد و ناراحتی بر روی پوست باقی می‌مانند.
این نوع عارضه پوستی در افرادی که رنگ پوستشان روشن است متداول‌تر است و در زنانی با سنین پایین بیشتر از مردان اتفاق می‌افتد. با این وجود گستره اثر لکه‌های خورشیدی را می‌توان در اغلب بانوان بالای چهل سال مشاهده نمود.
اگزما
اگزما یکی از رایج‌ترین عوارض پوستی است که ابتلا به آن در سنین مختلف صورت می‌گیرد. بثورات اگزمایی در اکثر موارد با تحریک پوست و خارش همراه می‌شوند. خارش شدید پوست در اثر اگزما ممکن است ایجاد زخم‌هایی را نیز به دنبال داشته باشد. چنانچه بثورات پوستی ناشی از اگزما به ایجاد زخم بیانجامد، عدم توجه به اقدامات مراقبتی خطرات ناشی از عفونت را نیز به همراه دارد که با مرور زمان نواحی درگیر لکه‌های اگزمایی ممکن است ضخیم، شکننده و پوسته پوسته شوند.
لکه‌های سفید حاصل از بیماری اگزما به مرور به صورت بثوراتی شعله ور مشاهده می‌شوند و یا بدون ایجاد الگو‌های مشخص از بین می‌روند. همانطور که اشاره شد اگزما در سنین گوناگون و برای افراد از جنسیت‌های مختلف اتفاق می‌افتد اما بروز آن در کودکان شایع‌تر است. در برخی از افراد نیز نشانه‌های عارضه پوستی اگزما و لکه‌های سفیدی که در اثر بروز این بیماری بر روی پوست ایجاد می‌شوند به صورت دائمی پوست بدن افراد را درگیر می‌کنند.
میلیا
لایه خارجی پوست بدن دارای پروتئین کراتینه است. زمانی که کراتین در زیر پوست تجمع یابد، عارضه میلیا آشکار می‌شود. کیست‌های کوچک و سفید رنگی که بر روی پوست مشاهده می‌شوند ممکن است نتیجه بروز بیماری پوستی میلیا باشند.
این عارضه پوستی را به طور معمول می‌توان در تمام سنین با جنسیت‌های مختلف مشاهده کرد اما نوزادان تازه متولدشده نیز در برخی موارد عارضه پوستی میلیا را تجربه می‌کنند. میلیای اولیه زمانی اتفاق می‌افتد که کراتین محتبس شده در زیر لایه پوست تشکیل لکه های سفید رنگ را می‌دهد. با این وجود کیست‌های زیر پوستی کوچکی که بر روی پوست نواحی مختلف بدن خود مشاهده می‌کنید، ممکن است نتیجه صدمات اشعه‌های مضر نور آفتاب، بروز پیچک سمی روی پوست یا سوختگی‌های مختلف باشند.
این کیست‌ها پس از ترمیم و بازسازی پوست و یا به کار بردن کرم‌های موضعی استروئیدی نیز ایجاد شده و اثرات زشتی بر بافت پوست بدن ایجاد می‌کنند. بینی، اطراف چشم‌ها، گونه‌ها و پیشانی نواحی مختلفی از صورت هستند که بروز عارضه میلیا بر روی پوستشان رایج است. با این وجود در برخی افراد پوست اطراف دهان نیز دچار عارضه میلیا می‌شود.
ویتیلیگو
زمانی که دسته‌ای از سلول‌های پوستی به اسم ملانوسیت تولید ملامین را متوقف کنند این عارضه در پوست ایجاد می‌شود. ملانین‌ها رنگ‌دانه‌هایی هستند که در ایجاد رنگ پوست، مو و چشم دخالت دارند. چنانچه رنگ دانه‌ها از بین بروند در بخش‌هایی از پوست صورت بیماری ویتیلیگو ایجاد شده و پوست به صورت سفید رنگ دیده می‌شود.
ویتیلیگو تنها در تکه‌ها و بخش‌های خاصی از پوست روی می‌دهد و به همین دلیل شکل سفید رنگ آن ممکن است نازیبایی‌هایی را بر روی پوست قسمت‌های مختلفی از بدن به وجود بیاورد. لکه‌های سفید ناشی از بیماری ویتیلیگو ممکن است در هر قسمت از بدن آشکار شوند.
زمانی که فردی مبتلا به عارضه ویتیلیگو می‌شود، غالبا این اثرات پوستی را به صورت متقارن بر روی بدن خود مشاهده می‌کند اما گاهی نیز ویتلیگو تنها یک طرف از بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. دست‌ها، زانو‌ها، مو و اندام تناسلی جز نواحی و بخش‌هایی هستند که بیشتر از سایر قسمت‌ها تحت تاثیر این نوع بیماری قرار می‌گیرند.
در برخی افراد لکه‌های سفید ناشی از بیماری ویتیلیگو بخش‌هایی را که دارای غشا مخاطی هستند درگیر می‌کند. بخش داخلی دهان و بینی از جمله این نواحی به شمار می‌آیند. نشانه‌های بیماری پوستی ویتیلیگو به طور معمول در محدوده ۲۰ سالگی بروز می‌یابد و منشا به وجود آمدن آن همچنان مشخص نیست. با این وجود برخی تحقیقات حاکی از تاثیر فاکتور‌های ژنتیک یا بعضی از بیماری‌های خود ایمنی و پرکاری تیروئید بر بروز این بیماری هستند.
پیتریازیس آلبا
لکه‌هایی که در اثر این بیماری پوستی بر روی پوست بدن بیماران ظاهر می‌شود معمولا به صورت سایه‌های گرد و بیضی شکل نامنظم هستند. پلاک‌های صورتی ایجاد شده بر روی پوست در اثر شکل گیری این بیماری پوسته پوسته هستند و با لمس آن‌ها متوجه خشک و شکننده شدن پوست خود می‌شوید.
این لکه‌ها بر روی چانه و گونه‌ها ظاهر شده و ممکن است در سایر قسمت‌های بدن نیز آشکار شوند. لکه‌های ناشی از پیتریازیس آلبا در برخی موارد به صورت ناگهانی و خود به خود ناپدید می‌شوند اما بعضی اوقات نیز به مرور سفید‌تر شده و گسترش می یابند.
لیکن اسکلروزوس
این بیماری نادر ممکن است در جوانان و همچنین افراد مسن باعث ایجاد لکه‌های سفید رنگ در بخش‌های نازک پوست شود. این بیماری پوست اطراف مقعد را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
در مردان نیز لکه‌های سفید رنگ ناشی از لیکن اسکلروزیس پوست الت تناسلی را درگیر می‌کند؛ با این وجود ممکن است این لکه‌های سفید رنگ در سایر بخش‌های بدن نیز مشاهده شود. چنانچه بیماری خفیف باشد با علائم مهم دیگری همراه نخواهد بود اما در صورت شدید بودن بیماری علاوه بر بروز لکه‌های سفید پوستی نشانه‌های دیگری مانند خارش شدید، خونریزی، مشکل در دفع ادرار، تاول و ایجاد کبودی و زخم بر روی پوست نیز مشاهده می‌شود.
گرچه منشا ایجاد این بیماری همچنان مشخص نیست اما بر هم خوردن تعادل ترشح هورمون‌ها و فعالیت بیش از حد سیستم دفاعی بدن در بروز این بیماری دخالت دارند.
در کنار موارد ذکر شده لکه‌های سفید روی پوست، کمبود ویتامین گروه‌های مختلف را نیز در پی دارند. اختلالات پوستی و کچلی ورسیکالر هم در کنار بیماری‌های معرفی شده با علائمی مانند ظاهر شدن لکه‌های سفید در بخش‌های مختلف پوست بدن همراه هستند. با ظاهر شدن این لکه‌ها بر روی بدن و به ویژه بروز نشانه‌های دیگر لازم است سریعا به پزشک مراجعه کرده و از گسترش این عارضه جلوگیری کنید.
چگونه لکه‌های سفید صورت را از بین ببریم؟
چنانچه لکه‌های سفید علاوه بر بخش‌های مختلف بر روی صورت نیز ظاهر شوند، نگرانی‌های بیشتری در نتیجه ایجاد ظاهر ناخوشایند بر روی چهره در افراد به وجود می‌آید. گرچه لکه‌های سفید رنگ در افراد گوناگون با هر رنگ پوست و نژاد ایجاد می‌شود اما افرادی که پوست تیره رنگ دارند این عارضه را برجسته‌تر مشاهده می‌کنند.
از جمله مهمترین دلایل ایجاد لکه‌های سفید رنگ بر روی پوست صورت افراد می‌توان به پسوریازیس، هیپرپیگمانتاسیون، پیتریازیس آلبا، ویتیلیگو، اگزما، میلیا و تاثیر پذیری از تابش نور خورشید بر روی پوست اشاره کرد.
کمبود مواد مغذی و ویتامین‌ها، عفونتهای قارچی، گرما و نور خورشید نیز در به وجود آمدن این مشکل سهم دارند، با این وجود عدم رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی، فشار‌های استرسی ناگهانی، مصرف کنترل نشده آنتی بیوتیک، استفاده مداوم از فراورده‌های غذایی ناسالم و تولید مقدار زیاد سم در بدن هم در به وجود آمدن لکه‌های سفید پوست دخالت دارند.
درمان خانگی لکه‌های سفید روی پوست
گاهی برای از بین بردن لکه‌های سفیدی که بر روی پوست بدنتان ایجاد می‌شوند، می‌توانید از درمان‌های خانگی بهره بگیرید. البته چنانچه لکه‌های پوستی نشانه‌هایی از یک بیماری خاص باشند لازم است تحت معالجه قرار گرفته و از داروهای تجویز شده توسط پزشک متخصص استفاده کنید. در این بخش تعدادی از بهترین و اثر گذار‌ترین درمان‌های طبیعی و خانگی مناسب برای از بین بردن لکه‌های سفید روی پوست را معرفی می‌کنیم. شما می‌توانید مقاله ی 10 ماسک صورت برای لک های پوستی را در بلاگ مو‌تن رو مطالعه کنید.
استفاده از روغن درخت چای
برای اینکه بتوانید لکه‌های سفید ایجاد شده بر روی پوست خود را از بین ببرید، می‌توانید از روغن درخت چای به عنوان یکی از شیوه‌های درمانی اثربخش بهره بگیرید.
وجود مواد خاص در روغن درخت چای به آن خاصیت ضد قارچی بخشیده است و استفاده از آن باعث جلوگیری از گسترش عفونت و بیماری می‌شود. برای اینکه از خواص ضد قارچی و ضد میکروبی روغن درخت چای استفاده کنید، لازم است پنج قطره از این روغن را با یک قاشق غذا خوری روغن زیتون ترکیب کرده و ترکیب ایجاد شده را با قسمتی از پنبه یا پد مخصوص بر روی ناحیه درگیر شده بمالید.
زمانی که این مواد بر روی پوست خشک شد، می‌توانید پوست خود را بشویید. ترکیب روغن درخت چای به بهبود لکه‌های سفید و خارش ناشی از آن کمک می‌کند.
استفاده از خاک رس قرمز
خاک رس قرمز منبعی سرشار از مس است و به دلیل کمک به بازسازی و ترمیم ملانین‌های پوست در از بین بردن لکه‌های سفید پوستی موثر عمل می‌کند.
برای استفاده از خاک رس قرمز یک قاشق غذاخوری از این خاک را با یک قاشق غذاخوری عصاره زنجبیل مخلوط کرده و ترکیب خمیری شکل حاصل را بر روی نواحی درگیر عارضه بمالید. زمانی که خمیر بر روی پوست خشک شد پوستتان را شستشو داده و برای جلوگیری از خشک شدن پوست از روغن‌های طبیعی مانند روغن نارگیل استفاده کنید.
استفاده از عسل
از دیگر روش‌های درمانی مفید و نتیجه بخش برای محو کردن لکه‌های سفید پوست می‌توان به عسل اشاره کرد. عسل ذخایر فراوانی از آنتی اکسیدان‌ها را در خود جای داده و به عنوان یکی از اصلی‌ترین مرطوب کننده‌های طبیعی در از بین بردن لکه‌های سفید پوستی نقش دارد.
این ماده همچنین سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی مفید است و در بهبود بیماری‌های پوستی موثر عمل می‌کند. برای به کارگیری این روش درمانی مقداری عسل خالص و طبیعی را به مناطق آسیب دیده پوست بمالید و به آرامی ماساژ دهید. بعد از حدود ۱۵ دقیقه می‌توانید پوست خود را بشویید. بهتر است برای اثر بخشی این روش آن را به صورت مداوم انجام دهید.
استفاده از آلوئه‌را
استفاده از ژل آلوورا نیز یکی از متدد‌های درمان خانگی برای از بین بردن لکه‌های سفید پوستی محسوب می‌شود. این ماده خصوصا در از بین بردن لکه‌های سفید ناشی از عفونتهای قارچی و آفتاب سوختگی موثر عمل می‌کند.
ژل آلوورا علاوه بر آبرسانی به سلول‌های پوست به ترمیم و بازسازی سلول‌های آسیب دیده کمک کرده و در لطافت و درخشندگی پوست اثر دارد. برای استفاده از این گیاه ژل موجود در برگ آلوئه‌را را خارج کنید و آن را بر روی لکه‌های سفید رنگ ایجاد شده بر پوست خود بمالید، بعد از ۲۰ تا ۳۰ دقیقه می‌توانید پوستتان را با آب ولرم شستشو دهید.
در کنار روش‌های درمانی ذکر شده استفاده از روغن نارگیل، مس، زنجبیل، ویتامین E و گیاه کهن دار نیز به از بین بردن لکه‌های سفید روی پوست کمک می‌کند.
نتیجه گیری
لکه‌های سفید پوست ممکن است در اثر عوامل گوناگون یا بیماری‌های مختلف ایجاد شوند. گرچه منشا بسیاری از علائم سفید شدن پوست همچنان مشخص نیست اما استفاده از رژیم غذایی ناسالم، استرس، کمبود ویتامین‌ها و عدم تحرک و فعالیت‌های ورزشی ممکن است نشانه‌های ایجاد لکه‌های سفید رنگ بر روی پوست بدن را تشدید کنند.
در خلال این مطلب به تعدادی از مهمترین روش‌های درمانی اثربخش برای از بین بردن لکه‌های پوستی اشاره کردیم. استفاده منظم و برنامه ریزی شده از این روش‌های درمانی به بهبود لکه‌های سفید آشکار شده بر روی پوست کمک می‌کنند.
