دکتر شیرین نیرومنش، متخصص زنان و زایمان و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، با تایید اینکه زایمان طبیعی باعث افتادگی رحم زنان می شود، توضیح می دهد که در چه شرایطی زایمان طبیعی باعث این بیماری می شود و در چه مواردی می توان از سزارین استفاده کرد. مفید باشد
زایمان های سخت و افتادگی رحم.
چیزی که معمولا به آن افتادگی رحم می گویند در واقع افتادگی مثانه است. البته این بدان معنا نیست که افتادگی رحم رخ نمی دهد، بلکه در بیشتر موارد افتادگی رحم با افتادگی مثانه همراه است.
علت اصلی ابتلا به این بیماری ها نیز زایمان طبیعی است. در واقع، در هر زایمان طبیعی، حتی در شرایط ایده آل و اگر نوزاد وزن مناسبی داشته باشد، باز هم افتادگی جزئی مثانه رخ می دهد. اما اگر مشکلی ایجاد نکند، نیازی به استفاده از روش های درمانی نیست، اما گاهی ممکن است روند زایمان به گونه ای باشد که فرد به طور جدی در معرض افتادگی رحم و مثانه قرار گیرد. تا زمانی که عوارض جدی ایجاد کند و نیاز به درمان احساس شود. این موارد عبارتند از:
زایمان سخت
زایمان های متعدد
تولد یک نوزاد درشت اندام که البته در این شرایط اغلب مادر نیز زایمان سختی را پشت سر خواهد گذاشت.
نشانه ها را بشناسید
رحم زنانی که چند قلو یا سخت زایمان می کنند ممکن است در وضعیت پایین تری نسبت به حالت طبیعی قرار داشته باشد و عضلات رحم آنها شل شود. این بیماری معمولاً با افتادگی مثانه، انتهای روده بزرگ و پارگی دهانه رحم همراه است.
معمولا یکی از نشانه های آن احساس بیرون آمدن جرم به خصوص در هنگام اجابت مزاج است. مشکلات ادراری و احساس فشار هنگام سرفه و خنده و حتی از دست دادن ادرار هنگام سرفه و خنده از دیگر مشکلات این بیماران است. همچنین از سنگینی زیر قلب، کمردرد، دردهای مبهم و سنگینی زیر شکم شکایت دارند.
ورزش به زایمان کمک می کند.
اما سوالی که در اینجا مطرح می شود این است که چه باید کرد؟ با این همه فواید زایمان طبیعی باید ترکش کرد یا نه؟ حقیقت این است که زایمان طبیعی در شرایط خوب و مناسب همیشه بهترین گزینه برای مادر و نوزاد است، اما گاهی به دلایلی روند زایمان طبیعی به خوبی پیش نمی رود و برای مادر یا جنین مشکل ایجاد می کند. در این شرایط، متخصصان زنان و زایمان سزارین را توصیه می کنند. تنگی لگن مادر یا جنین بسیار بزرگ از جمله مواردی است که برای مادر و جنین مشکل ایجاد می کند.
در زایمان های سخت و زمانی که جنین بسیار بزرگ است، مادر باید فشار زیادی را برای مدت بیشتری تحمل کند و این باعث می شود که او مستعد افتادگی رحم شود.
برای زنانی که به دلیل شل بودن عضلات لگن ورزش نمی کنند، این خطر بسیار بیشتر است. بنابراین یکی از مهم ترین راه های پیشگیری از افتادگی رحم این است که خانم ها قبل و در دوران بارداری ورزش کنند. ورزش هایی که با انقباضات لگنی و حمایت از عضلات در هنگام زایمان همراه است بسیار مفید هستند، اما کلید راه حل دیگر در اختیار پزشکان است. متخصص زنان و زایمان باید برنامه ریزی مناسبی برای نوع زایمان داشته باشند و قبل از زایمان وضعیت جنین و مادر را به دقت بررسی کنند و در صورت لزوم سزارین را توصیه کنند.
از جراحی گرفته تا حلقه های پلاستیکی
تشخیص قطعی این بیماری تنها پس از معاینه توسط پزشک متخصص امکان پذیر است و درمان اصلی افتادگی رحم جراحی است. اگر خانمی از مشکلات ناشی از افتادگی رحم شکایت داشته باشد، در بیشتر موارد پزشک جراحی را توصیه می کند، اما در برخی از بیماران ممکن است مشکلات ادراری با فیزیوتراپی و دارو درمان شود.
جراحی ترمیمی در بیماران جوان استفاده می شود. در این جراحی مثانه بیمار بالا کشیده شده و رحم تا حدی به موقعیت اولیه خود باز می گردد.
در افراد بالای 50 سال اگر افتادگی رحم و مثانه شدید باشد معمولاً برداشتن کامل رحم توصیه می شود و افتادگی مثانه نیز در حین جراحی ترمیم می شود.
اگر بیمار از بیماری های دیگری مانند فشار خون، دیابت و … رنج می برد. علاوه بر افتادگی رحم و استفاده از روش جراحی امکان پذیر نیست، با ترفندهای گرد پلاستیکی می توان رحم را حفظ کرد. تا یک نقطه خاص
سنش را نمی داند
افتادگی رحم و مثانه بی سن است. هر زنی که زایمان طبیعی سختی را تجربه کرده باشد، حتی یک زن جوان، ممکن است دچار این عارضه شود. با این حال، این مشکل بیشتر در زنان بالای 30 سال دیده می شود، زیرا زنان در سنین بالاتر زایمان بیشتری دارند. لازم به ذکر است که افتادگی رحم در افرادی که بیش از دو بار زایمان داشته اند بیشتر دیده می شود.
البته در سال های اخیر که خانواده ها ترجیح می دهند یک یا دو فرزند داشته باشند و تعداد زایمان به ازای هر زن کاهش یافته است، شاهد کاهش تعداد مبتلایان به افتادگی رحم بوده ایم.
به طور کلی این بیماری در بین زنان 40 تا 50 ساله که بیش از چهار یا پنج زایمان طبیعی را تجربه کرده اند بسیار شایع است.
علائم و نشانه های افتادگی رحم در زنانی که چند قلو زایمان کرده اند پس از یائسگی آشکارتر می شود، زیرا در این دوران ترشح هورمون های زنانه در بدن کاهش می یابد و ماهیچه ها کمی شل می شوند و قدرت خود را از دست می دهند. بنابراین فرد علائم افتادگی رحم را بیشتر احساس خواهد کرد.
