این اثر توسط یکی از شرکت کنندگان هزارویک سفر (مسابقه سفرنامه نویسی اسمارتک نیوز-1401) و در مجله گردشگری اسمارتک نیوز منتشر شده است.
در این چند صد کلمه، سفری 35 روزه را برایتان می نویسم به سرزمینی که در عوض، با نمادهایی روبرو می شوید که هر کدام با شما صحبت می کنند. به نظر می رسد که ارتباط عمیقی با طبیعت شما دارد. نمادهایی که با نگاه کردن به آنها حس سفری جدید، عالی و خاص را در درون شما زنده می کند. مثل یک کف دست! درختان نخل که هر کدام ما را به یاد دوره ای از تاریخ هزاران ساله می اندازد که خواه ناخواه فرهنگ، مذهب، زبان و جنبه های مختلف زندگی ما با آن پیوند خورده است.
سفر من از اینجا شروع می شود، از ورودی شهری به نام «جده». نام این شهر نیز گویای مسافر آن است. از قبر مادرمان حوا (سلام الله علیها) می گوید: آری! مادر انسانیت در اینجا به خاک سپرده شده است. شهری که به یادت بیاورد برادری سیاه، سفید، زرد، فارسی زبان، عرب زبان، ترک زبان، انگلیسی زبان و… جواهری در آفرینش». در ذهن مرور می شود.
بله، این «جده» است، جده به معنای مادربزرگ است و نام این شهر به این دلیل است که «هوا» در اینجا آرام گرفته است. سفر ما از فرودگاه بین المللی اصفهان به فرودگاه بین المللی جده در عربستان سعودی آغاز شد. پرواز مستقیم در سال 2018 خورشیدی در قالب کاروان زیارتی. جده در طول تاریخ دروازه اکثر زائران حج و عمره و زائران عتبات عالیات بوده است و رونق آن به همین امر مربوط می شود.
در بدو ورود هوای شرجی جده (به دلیل نزدیکی این شهر ساحلی به دریای سرخ) و نخل های رعنا اطراف فرودگاه توجه ما را به خود جلب کرد. اما توقف ما در زادگاهمان یک ساعت بیشتر طول نکشید و بلافاصله با اتوبوس هایی که سیستم تبریدشان باعث شد حس جده بودن را فراموش کنیم و بر روی مقصد جذاب تری تمرکز کنیم که برای آماده سازی سفر به دنبال آن بودیم. برای ماهها. بله، ما در راه مکه هستیم، در راه ولادت و زندگی بزرگان و مفاخر اسلام، پیامبر اکرم، جناب علی بن ابی طالب، خانم فاطمه (سلام الله علیها). آنها). و… شخصیت هایی که به گواه بزرگان و اندیشمندان تأثیر گذاشته اند. آنها فراوان بوده اند و تاکنون صدها میلیون اما میلیاردها نسل از بشریت را با مکاتب و افکار خود تحت تأثیر قرار داده اند.
به تعبیر من سفر حج، بازدید از موزه فیزیکی تاریخ اسلام و تاریخ اسلام، بخش باشکوه و نشاط‌آور تاریخ جوامع بشری به شمار می‌رود. از این رو علاوه بر انجام مناسک و یک سلسله اعمال، جلوه و مصداق باشکوهی از ابعاد اسلام در برابر جهانیان است. زیرا در ایام حج، پیروان اسلام از نقاط مختلف جهان گرد هم می آیند و همراه با گرایش های مختلف خود، چهره ای قابل توجه از این جامعه بزرگ بشری به نمایش می گذارند. همزیستی مسالمت آمیز، همدلی، بسیاری از نقاط مشترک، عشق، همکاری و… آنها عناصر مهم این جامعه هستند که مانند گوهری در میان سایر جوامع انسانی می درخشند.
همانطور که نوشتم، ورود به مکه مستلزم آمادگی است، البته هر سفری نیاز به آمادگی دارد; اما کل سود این سفر ارتباط مستقیمی با آمادگی کامل برای آن دارد.
بخشی از این آماده سازی باید قبل از ورود به شهر مکه در چند کیلومتری انجام شود.
اکنون در مسیر تقریباً چهار ساعته جده تا مکه، باید در محلی به نام «میقات جحفه» در فقه اسلامی توقف کرده و لباس‌های خود را عوض کرده و به دو تکه حوله سفید بسنده کنیم. بسیاری از فعالیت های عادی انسان به تعبیر فقه اسلامی برای ما حلال و البته جایز است و ما می گوییم این دروغ است. یعنی به خدا می گوییم: دعوت تو را شنیدیم و به مهمانی تو آمدیم.
خوب ما در «میقات جُفه» هم همین کار را کردیم و قبل از سحر به مکه رسیدیم. پس از ورود به مکه، دل‌های بی‌تابی که ماهها و سالها در آرزوی زیارت خانه سیاه‌پوش بودند آرام نمی‌گرفتند. از کنار سازه های اطراف این خانه زیبا می گذشتیم تا اینکه لحظه ای قبل چشممان به آن چشم دوخت!
اما ما رسیدیم. با آرزوی سالها و ماهها! عظمتش غیر قابل وصف و آرامشش تکرار نشدنی. گویی خداوندی که عظمتش تمام دنیا را فراگرفته است، عظمتش در اینجا کمی جلوه گر شده است و این عظمت انسان ضعیف را متواضع می کند و اشک شوق شدید می ریزد. روزهایی که در مکه سپری می شد آمیزه ای از زیارت، معنویت و گشت و گذار بود. در کنار معنویت، مدرنیته مشهود بود. در کنار زیارت، نژادها و رنگ های مختلف دیده می شد و زبان های مختلفی شنیده می شد. روزها صرف بازدید از اماکن تاریخی مهمی شد که درصد قابل توجهی از آنها به لطف حکومت حجاز ویران شده بود. اما این باقیمانده آنقدر بزرگ و مهم بود که فرصت حضور در مکه را تحت الشعاع قرار داد.
در این میان، سازه های جدیدی جایگزین سازه های تاریخی شده بود. مثلاً بناهای «ابرج البیت» که مجموعه ای از برج های بلند با معماری خاص است که حرم مکه را در بر گرفته و نظر هر زائری را به خود جلب می کند. نمی توانستم در مورد آنها کنجکاو نباشم و به همین دلیل جزو معدود ایرانیانی بودم که یک شب برای پاسخ به سوالاتی که در ذهن داشتم به آنجا رفتم.
وارد برج مرکزی آن شدم که در طبقه آخر یک ساعت سبز رنگ دارد که اذان می‌داد و از دور زمان و هوا را به زائران یادآوری می‌کرد. در پایین ترین طبقه آن یک عطرفروشی مجلل (عطر و بخور عربی)، یک فروشگاه مجلل خرما و غیره وجود داشت. اما من به دنبال رفتن به طبقه ای بودم که آن ساعت فوق العاده خاص در آن قرار داشت. تحقیقات من گفت که این برج ساعت بزرگترین برج ساعت در جهان است. به همین دلیل از مردم آنجا به زبان عربی و انگلیسی پرسیدم که چگونه می توان وارد آن کلاس شد و مدت ها به من گفتند که هر که جستجو می کند همان است که می یابد.
بالاخره پیداش کردم گفتند در طبقه ای که ساعت در آن قرار دارد موزه ای دو طبقه در مورد تکنولوژی این ساعت وجود دارد که باید بلیط ورودی آن را از قبل تهیه کنید. من هم فردا با دستگاه ترجمه آماده و وارد موزه شدم. این موزه نمایشگاهی از فناوری و فناوری و مراحل ساخت این برج و ساعت آن بود. حس جالبی بود زیرا در کنار ساعت یک بالکن وجود دارد که از آنجا می توان چهار جهت شهر مکه را دید. زیباترین جهت، جهتی بود که کعبه از بالا دیده می شد و چهار طرف آن مجهز به دوربین بودند تا جزئیات را از بالا بهتر ببینند.
بنای خاص و متفاوت خود مسجدالحرام که کعبه در آن قرار دارد، منظره ای از سنگ و تلفیقی از سنت و مدرنیته بود. جالب است بدانید که در یک دهه اخیر چندین بار طرح ساخت آنها به کلی تغییر کرده و حتی یک بار که طرح اجرای آنها وارد فاز اجرایی شد، تغییر کرده است.
حس جالب حضور در نماز جماعت مسجدالحرام و همراهی با سایر مسلمانان و صدای دلنشین ائمه مسجدالحرام و انتخاب آیات مختلف در هر نماز تجربه ارزشمندی در این سفر بود.
در مورد فرهنگ غذایی مردم و ساکنان مکه باید بگویم که آمیزه ای از فرهنگ غذایی اعراب، ترک ها، فارس ها، افغان ها و … است. ملیت های مختلف اسلامی چه در غذا، چه در زبان و چه در پوشش، در این شهر آثاری دارند.
شهر مکه در حجاز قرار دارد اما شهری است که هم از نظر اعتقادی و هم از نظر واقعیت متعلق به کل جهان اسلام است. اگر مسافر مکه گشت کوتاهی در مکه بزند، این اهمیت را درک می کند; از آنجا که در این سفرنامه هدف من خلاصه کردن و انعکاس یک تصویر کلی از همه چیز است، از جزئیات صرف نظر می کنم و تجربیات مختلف را به اشتراک می گذارم. امیدوارم در آینده این سفرنامه را تکمیل و در قالب کتاب به علاقه مندان ارائه دهید.
