امید به زندگی در ایران کاهش یافت! + آخرین آمار رسمی

به گزارش اکو ایران، سالنامه آماری 1401 وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی منتشر شد. در بخشی از این سالنامه وضعیت جهانی شاخص توسعه انسانی مورد بحث قرار گرفته است. توسعه انسانی یکی از شاخص های مهم توسعه است که به سعادت زندگی انسان و جایگاه اجتماعی آن توجه دارد.

شاخص وضعیت توسعه انسانی جهانی

شاخص توسعه انسانی (HDI) توسعه اجتماعی و اقتصادی کشورها را بر اساس ابعاد کلیدی توسعه انسانی اندازه گیری می کند. بررسی این شاخص می تواند مشخص کند که چگونه دو کشور با سطح درآمد ناخالص ملی یکسان دارای سطوح اجتماعی-اقتصادی و رفاه متفاوت هستند.

توسعه انسانی به معنای آزادی بیشتر مردم برای زندگی معنادار است و در واقع به معنای توسعه توانایی های مردم و دادن فرصت استفاده از آنها است. شاخص توسعه انسانی پس از درک این نکته به معیارهای توسعه اقتصادی اضافه شد که رشد اقتصادی به طور خودکار منجر به رفاه بیشتر در زندگی مردم نمی شود. بنابراین، این شاخص بر غنای زندگی انسان متمرکز است و نه تنها بر ثروت اقتصادی.

این شاخص از سه جزء تشکیل شده است که میانگین هندسی آن عدد شاخص کل را نشان می دهد. این سه مولفه امید به زندگی، تحصیلات و استاندارد زندگی است.

امید به زندگی بعد سلامتی و بهداشتی جامعه را اندازه گیری می کند و برابر است با تعداد سال هایی که انتظار می رود یک فرد در بدو تولد زندگی کند. این شاخص بسته به موقعیت جغرافیایی، جنسیت، نژاد متفاوت است و معمولا برای گروه های مختلف جمعیتی به طور جداگانه محاسبه می شود.

آموزش وضعیت آموزش در جامعه را ارزیابی می کند و با دو متغیر ارزیابی می شود. اولین متغیر، سالهای مورد انتظار برای تحصیل بر اساس سن ورود به مدرسه است و دومین متغیر میانگین سالهای تحصیل برای بزرگسالان 25 سال و بالاتر است. استاندارد زندگی نیز با درآمد ناخالص ملی سرانه سنجیده می شود.

آمارهای شاخص توسعه انسانی و اجزای آن سالانه توسط برنامه توسعه سازمان ملل متحد (UNDP) ارائه می شود. آخرین گزارش این شاخص مربوط به سال 2021 است که در سالنامه آماری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در سال 1401 برای کشورهای مختلف آمده است.

بر اساس این آمار، سوئیس با شاخص 0.962 بالاترین شاخص توسعه انسانی را در جهان دارد و در بالای جدول شاخص قرار دارد. امید به زندگی در این کشور 84 سال، سال های مورد انتظار تحصیل 16.5 سال و میانگین سال های تحصیل 13.9 سال است.

از سوی دیگر کمترین سطح شاخص توسعه انسانی در بین کشورهای جهان با رقم 0.385 مربوط به سودان جنوبی بوده است. میانگین امید به زندگی مردم این کشور 55 سال است و انتظار می رود که 5.5 سال را در آموزش بگذرانند. میانگین سال های تحصیل در این کشور 5.7 سال بوده است.

بررسی مولفه های شاخص توسعه انسانی در سال 2021 نیز نشان می دهد که بیشترین امید به زندگی در جهان 85.5 سال است و مربوط به هنگ کنگ است. بنابراین می توان گفت که مردم این کشور بیشترین تعداد امکانات بهداشتی و درمانی را دارند. همچنین در میان کشورهای جهان، آلمانی ها با 14.1 سال بالاترین میانگین سنوات تحصیلی را دارند. بنابراین با توجه به این شاخص در این کشور بیش از سایر کشورها به آموزش اهمیت داده شده است.

تفاوت حدود 30 ساله در امید به زندگی مردم بین کشورهای مختلف و اختلاف 8.4 سال بین میانگین سال های تحصیل در کشورهای مختلف نشان دهنده تفاوت بسیار زیاد در رفاه مردم در نقاط مختلف جهان است.

این در حالی است که تحلیل وضعیت ایران نشان می دهد که این کشور در سال 2021 از نظر توسعه انسانی در رتبه 76 جهان قرار دارد.

ایران: رتبه 76 جهان در شاخص توسعه انسانی

نگاهی به مقادیر شاخص توسعه انسانی در سال 2021 حاکی از آن است که ایران در سال جاری با ارزش شاخص 0.774 در رتبه 76 جهان قرار دارد. این در حالی است که در سال 2019 کشور با شاخص 0.783 در رتبه 70 قرار گرفت، بنابراین ایران در این دو سال 6 پله در شاخص توسعه انسانی سقوط کرده است. همچنین میانگین امید به زندگی ایرانیان در سال 2021، 73.9 سال بوده است. این میزان نسبت به سال ۲۰۱۹ معادل ۲.۸ سال کاهش داشته است که معادل ۷۶.۷ سال بوده است.

همچنین، ایرانیان در سال 2021 به طور متوسط ​​10.6 سال در آموزش و پرورش گذرانده‌اند که این رقم در سال 2019 10.3 سال بوده است. بنابراین میانگین تحصیلات ایرانیان در این دو سال 0.3 سال افزایش یافته است.

مقایسه وضعیت شاخص توسعه انسانی ایران با چندین کشور مشابه، همسایه و مهم جهان نیز می تواند چشم انداز خوبی از وضعیت کشور ارائه دهد.

آمارها نشان می دهد که ایران در رتبه بندی شاخص منابع انسانی در سال 2021، کمتر از آلمان، آمریکا، عربستان سعودی و ترکیه و بالاتر از چین و عراق قرار دارد.

همچنین امید به زندگی مردم ایران در سال 2021 کمتر از آلمان، چین، آمریکا، عربستان سعودی و ترکیه و بالاتر از عراق و روسیه بوده است. به طور متوسط، ایرانیان سال های بیشتری را نسبت به مردم ترکیه، عراق و چین در آموزش گذرانده اند. با این حال، میانگین تعداد سال های تحصیل آنها کمتر از جمعیت آلمان، ایالات متحده، روسیه و عربستان سعودی بود.