ثبت نام نامزدها طبق قانون جدید انتخابات به صورت الکترونیکی انجام می شود. اما در این قانون جدید به شفاف سازی هزینه های انتخاباتی اشاره شده است و بر این اساس هر نامزد باید برای فعالیت های انتخاباتی خود شماره حساب ارائه کند. نمایندگان از اصلاح قانون انتخابات ابراز تأسف کردند، اما آیا این قانون جدید مانع ورود پول های کثیف به انتخابات می شود؟ آیا از رانت مالی در انتخابات اجتناب می کنید؟ محمدجواد کولیوند، نماینده مجلس معتقد است که قانون جدید انتخابات امکان مبارزه با فساد و رانت مالی را ندارد. وی در گفت وگو با خبرآنلاین تاکید کرد که باید حداقل و حداکثر سقف هزینه های انتخاباتی مشخص شود.
* آقای کولیوند! در این دوره انتخاباتی و بر اساس قانون جدید انتخابات و شفاف سازی هزینه های انتخاباتی، ثبت نام کنندگان باید شماره حساب تبلیغات انتخاباتی را وارد کنند تا هزینه های آنها بررسی شود، ارزیابی شما از این موضوع چیست؟
قبلاً در خصوص اینکه نامزدهای انتخاباتی شماره حساب مشخص کنند و از آنجا پول خرج کنند تا حسابرسی شود، چنین چیزی وجود نداشت، اما در قانون اخیری که در سال 1402 به تصویب نمایندگان محترم مجلس رسید و به تصویب شورای نگهبان رسید، اعلام شد. هر نامزد انتخاباتی باید شماره حسابی را مشخص کند که به وضوح نشان دهد که هزینه های تبلیغات از طریق آن حساب پرداخت می شود. من معتقدم این طرح موفق نبوده و کارآمد نخواهد بود.
* این طرح چه ایرادی دارد؟
چون تا کف و سقف هزینه های انتخاباتی مشخص نشود نمی توان تصمیم گرفت، ابتدا باید دانست که هر نامزد در شهرهای بزرگ چقدر باید هزینه کند و چقدر هزینه معقول است؟ در شهرهای کوچکتر هم همین اتفاق می افتد. مثلا در استان هایی مثل تهران که دامنه کار زیاد است چقدر باید هزینه کنند؟ یا نماینده ای که می خواهد از شهرهای بافق، مهاباد، ابرقو، خاتم و مهریز بیاید چقدر باید بپردازد، کل فاصله این شهرها 260 کیلومتر است و این شهرها فقط یک نماینده با این فاصله دارند. اگر این نماینده می خواهد در این شهرها پست انتخاباتی به دست بیاورد باید مشخص باشد که چقدر می تواند هزینه کند و حد و مرز را بداند.
* پس به نظر شما نمی توان با اصلاحیه جدید هزینه ها را روشن کرد و…
بررسی اینکه هر نماینده چقدر خرج کرده سخت است، مثلا من می آیم به شما می گویم 500 میلیون تومبا خرج کردم و 500 میلیون از نظر شما پول زیادی است. پس چگونه می خواهند بگویند چرا اینقدر خرج کردی؟ قبلا به من نگفتی چقدر باید خرج کنم. به نظر من در انتخابات امسال بد نیست بیایید شماره حساب بدهید و موفق نشوید.
* در این میان تکلیف هواداران کاندیداها چه می شود؟ بالاخره همه طرفدارانی دارند. آیا باید پول خود را به آن حساب واریز کنند یا می توانند جداگانه خرج کنند؟
حالا قانون می گوید هواداران باید هزینه های این حساب را بپردازند، در حالی که بسیاری از هواداران پولی نمی پردازند و به دنبال مواد می روند. آنها بنر میگذارند، عکس میگیرند، صندلی میگیرند، فضا را اجاره میکنند، و هواداران قرار نیست پول بدهند. خیلی از هواداران نمی آیند که ارز کشور را در آن حساب بگذارند و بگویند برو خودت خرج کن. یک نفر دفتر و مکانی دارد که یک هفته تا 10 روز به نماینده می دهند که به نوعی کمک مالی به نماینده می شود. شخص دیگری صندلی اجاره می کند و بسیاری از آنها به صورت خودجوش مخارج اداره از قبیل چای، شکر، شیرینی و … را تامین می کنند و به فردی که می خواهد کاندیدای انتخابات شود پولی نمی دهند.
پس در مجموع این طرح در شفاف سازی هزینه های انتخابات و جلوگیری از ورود پول های کثیف به انتخابات موثر نخواهد بود؟
نتیجه گیری من این است که اگر قرار است این طرح موفق باشد، آن را 0-100 پیش بینی کنند. حالا بهت بگم بیا یک شماره حساب به من بده، از اینجا خرجت را تامین کن، نرخ معقول من چقدر است؟ آیا مشخص نیست که حداقل و حداکثر سقف نرخ من چقدر است؟ می توانم دو میلیارد خرج کنم، 100 تومان می توانم خرج کنم. این طرح خوبی نیست و حالا این شماره برای من است، ممکن است دوستانم بخواهند هزینه های دیگری برای من انجام دهند. آیا آنها را بیاورم، تبدیل به ریال و تبدیل به این حساب کنم؟ در قانون چنین چیزی وجود ندارد. این نشان می دهد که دوستان ما کمی عجول هستند و عجولانه تصمیم گرفته اند.