افزایش وزن بریکس با حضور اعضای جدید؛ چرا عضویت کشورهای نفت خیز مهم است؟

بازار؛ گروه بین الملل: سایت تحلیلی گلوبال تایمز اخیرا مقاله ای با قلم «ابراهیم هاشم» در مورد الحاق سه کشور عربستان سعودی، امارات متحده عربی و مصر به بلوک بریکس منتشر نموده است. نویسنده مقاله معتقد است که سه کشور عربی عربستان، امارات و مصر بدون هیچ تردیدی مکملی مثبت برای بریکس هستند. ترجمه متن مقاله در ادامه می آید.

پانزدهمین اجلاس اخیر بریکس به یک عصر اقتصادی و سیاسی بسیار مهم در تاریخ عرب و جهان رسید. تکمیل موفقیت آمیز اجلاس نقطه عطفی در سفر به سوی جهان چند قطبی است.

این مهم ترین نشست بریکس از زمان آغاز به کار آن در سال ۲۰۰۹ بود. دعوت از کشورهای جدید از جمله سه کشور عرب، امارات، عربستان سعودی و مصر برای پیوستن به این گروه پیامدهای مثبتی برای منطقه و جهان دارد.

هماهنگی سطح بالای سیاسی مورد انتظار میان اعضای بریکس پلاس، تولد چندقطبی را در جهان از جمله در خاورمیانه تسهیل خواهد کرد

اکثر کشورهای جهان از جمله جهان عرب به چندقطبی و چندجانبه گرایی علاقه مند بوده و مخالف حمایت گرایی و یکجانبه گرایی هستند. منطقه و جهان در حال حاضر فراتر از سیستم تک قطبی و هژمونی بوده و کشورها ترجیحاً از طریق تغییرات ساختاری معنادار در ساختار امنیتی و حاکمیت فعلی، در حال ایجاد نظم جدیدی هستند. بنابراین الحاق شش عضو جدید به بلوک بریکس انگیزه ای به کشورها برای اصلاحات و تغییر در سطوح جهانی و زیر جهانی می دهد. هماهنگی سطح بالای سیاسی مورد انتظار میان اعضای بریکس پلاس، تولد چندقطبی را در جهان از جمله در خاورمیانه تسهیل خواهد کرد.

تردیدی وجود ندارد که جهان عرب در حال تبدیل شدن به مرکز قدرت در جهان به سرعت در حال تغییر است

تردیدی وجود ندارد که جهان عرب در حال تبدیل شدن به مرکز قدرت در جهان به سرعت در حال تغییر است. از بین بیش از ۴۰ کشوری که به طور رسمی درخواست کرده یا برای پیوستن ابراز علاقه کرده اند، سه کشور مهم عربی برای پیوستن به بریکس انتخاب شده اند.

این مهم نشان دهنده اهمیت استراتژیک، اقتصادی و سیاسی نقش اعراب در تشکیل نظم نوین جهانی است. در بریکس سه کشور عربی نه تنها منافع ملی فردی خود را نمایندگی می کنند، بلکه خواسته های بیش از ۴۵۰ میلیون عرب را نیز نمایندگی می کنند.

این سه کشور هسته وحدت، ادغام و توسعه اعراب هستند. امارات متحده عربی، عربستان سعودی و مصر تلاش کرده اند تا اعراب را پشت چشم اندازی جدید برای منطقه و جهان خود جمع کنند. آنها برای اتحاد اعراب به عنوان یک قطب مهم در جهان چندقطبی در حال ظهور تلاش می کنند.

تصمیم برای الحاق سه کشور عرب تعجب آور نبود؛ امارات متحده عربی یکی از بزرگترین کشورهای تجاری در منطقه و یازدهمین صادرکننده بزرگ در جهان است. همچنین امارات یکی از شش صادرکننده بزرگ نفت بوده و حدود شش درصد از ذخایر اثبات شده نفت جهان را در اختیار دارد.

عربستان سعودی بزرگترین اقتصاد عربی و بزرگترین صادرکننده نفت در جهان است و بیش از ۱۷ درصد از ذخایر اثبات شده نفت جهان را در اختیار دارد. عربستان سعودی یکی از اعضای مهم گروه ۲۰ و رهبر اوپک است.

صندوق های سرمایه گذاری مستقل امارات و عربستان سعودی در میان ۱۰ صندوق برتر جهان قرار دارند. مصر از نظر جغرافیایی از نظر استراتژیک در تقاطع سه قاره و در قلب مسیرهای تجاری جهانی قرار دارد.

این کشور برخی از آبراه های استراتژیک حیاتی مانند کانال سوئز را که سالانه حدود ۱۲ درصد تجارت جهانی و ۳۰ درصد از ترافیک جهانی کانتینر از آن عبور می کند، مدیریت می کند. مصر پرجمعیت ترین کشور عربی با رشد اقتصادی بالا و پتانسیل بازار مصرف است.

حضور امارات و عربستان سعودی در گروه بریکس به هماهنگی بهتر سیاست‌های انرژی در میان تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان کلیدی نفت کمک می‌کند

امارات، عربستان سعودی و مصر سه اقتصاد برتر جهان عرب هستند. مجموع تولید ناخالص داخلی آنها حدود ۲ تریلیون دلار است. واقعیت مهم دیگر این است که امارات و عربستان سعودی در میان صادرکنندگان برتر نفت هستند و اعضای فعلی بریکس مانند چین و هند مصرف کنندگان اصلی انرژی و محرک های اصلی رشد تقاضای جهانی نفت هستند.

از این رو حضور امارات و عربستان سعودی علاوه بر روسیه، در گروه بریکس به هماهنگی بهتر سیاست‌های انرژی در میان برخی از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان کلیدی نفت کمک می‌کند و ثبات و پیش‌بینی‌پذیری بازار نفت را به خوبی رقم می‌زند.

برای اعراب، پلتفرم بریکس فرصتی عالی برای تعمیق و تنوع بخشیدن به مشارکت خود با کشورهای جنوب جهانی که حدود ۸۰ درصد از رشد اقتصادی جهان را تشکیل می دهند، فراهم می کند. کشورهای عربی به تدریج به بلوک های اقتصادی نوظهور جدید به ویژه بلوک های آسیایی متصل می شوند.

امارات و مصر در حال حاضر اعضای بانک توسعه جدید بریکس (NDB) هستند. انتظار می رود عربستان سعودی به زودی به این بانک ملحق شود. دو شریک تجاری اصلی اعراب و بزرگترین بازارهای نفتی یعنی هند و چین در بریکس حضور دارند.

بین سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲، تجارت امارات و بریکس ۶۷۷ میلیارد دلار بوده است. در سال ۲۰۲۲، تجارت دوجانبه بین عربستان سعودی و کشورهای بریکس از مرز ۱۶۰ میلیارد دلار گذشت. دو غول آسیایی- چین و هند – همان‌طور که محرک‌های اصلی رشد اقتصاد جهانی هستند، نقش مهمی در رشد تقاضای جهانی نفت دارند. انتظار می رود تجارت بین اعراب و کشورهای بریکس در سال های آینده بیش از پیش رشد کند.

اعراب کاملاً آگاه هستند که چشم‌انداز سیال منطقه‌ای و جهانی فرصت‌ها و چالش‌های بی‌شماری را ارائه می‌کند. از نظر ژئوپلیتیکی اعراب درک می‌کنند که با پیوستن به بریکس، یک پلت فرم قدرتمند و مفید خواهند داشت که از طریق آن می‌توانند از خودمختاری و حاکمیت استراتژیک خود محافظت کنند و در عین حال در شکل‌دهی آینده منطقه و جهان خود سهیم باشند.

اگرچه بریکس تا کنون عمدتاً بر اقتصاد متمرکز بوده است، دنیایی که به سرعت در حال تغییر و پیچیده‌تر بوده نیازمند آن است که به موضوعاتی فراتر از حوزه اقتصاد بپردازد. برخی از اعضای کلیدی بریکس نیز در سازمان همکاری شانگهای گنجانده شده اند که عمدتاً در مورد امنیت است.

سه کشور عربی دعوت شده در حال حاضر به عنوان شرکای گفتگو در سازمان همکاری شانگهای مشارکت دارند. شاید به زودی کار دو گروه هم افزایی شود تا اعضا به صورت کلی تری به بحث و بررسی مسائل بپردازند.

با نهادینه شدن بیشتر بریکس و موثرتر شدن هماهنگی استراتژیک بین شرکای آن، این گروه مدافع قوی از چندجانبه گرایی و نیروی واقعی برای یک سیستم جهانی تجدید شده خواهد بود

با نهادینه شدن بیشتر بریکس و موثرتر شدن هماهنگی استراتژیک بین شرکای آن، این گروه مدافع قوی از چندجانبه گرایی و نیروی واقعی برای یک سیستم جهانی تجدید شده خواهد بود. همه کشورهای بریکس از جمله کشورهایی که به تازگی دعوت شده اند، در معرض یکجانبه گرایی و حمایت گرایی مخرب بوده اند. بنابراین همه آنها تأثیر زیانبار سیاست ها و اقدامات یکجانبه و حمایتی را می دانند.

با این حال برای سعادت مشترک بشریت، انتظار می رود کشورهای بریکس چندجانبه گرایی و چندقطبی بودن جهانی را در زمینه های مختلف از جمله اقتصاد، دیپلماسی، فرهنگ، سیاست، فناوری و حل مناقشه تقویت کنند.

تعداد زیاد کشورهای علاقه مند به پیوستن به بریکس ثابت می کند که این گروه از نظر نفوذ، قدرت و جذابیت در حال رشد است. کشورهایی که به تازگی دعوت شده اند تا حد زیادی در مورد جهان دیدگاه مشابهی با کشورهای بریکس فعلی دارند.

همانطور که در بیانیه ژوهانسبورگ دوم ذکر شده کشورهای بریکس خواهان برقراری نظم جهانی عادلانه و متعادل هستند. آنها مخالف یکجانبه گرایی، اجبار و حمایت گرایی هستند. این دیدگاه برای اکثر کشورهای مناطق مختلف جهان جذاب است. گروه بریکس به عنوان ابزاری در نظر گرفته می‌شود که از طریق آن می‌توان سیستم جهانی شکسته کنونی را بهبود بخشید، دموکراتیک و اصلاح کرد.

بیش از ۴۵ درصد از جمعیت جهان، ۳۰ درصد از تولید ناخالص داخلی جهان و بیش از ۴۰ درصد از تولید جهانی نفت در بریکس گنجانده شده است. هیچ گروه یا گردهمایی دیگر چنین حجم عظیمی ندارد.

جهان در حال گذار است. به آرامی اما پیوسته به سمت چندقطبی عمیق تر که هنوز نهادینه نشده است، حرکت می کند. انتظار می رود بریکس گسترش یافته روند چند قطبی جهانی را تسریع کند و چندجانبه گرایی را تقویت کند. اعراب با اطمینان در حال ایجاد جایگاه مهمی برای خود در دنیای نوظهور جدید هستند. این لحظه واقعاً لحظه ای تاریخی برای اعراب و اکثریت کشورهای جهان است.