اگر فردی هستید که داروهای بدون نسخه و یا داروهای تجویزی مصرف کنید، با خود فکر کنید که وقتی داروی خود را قورت میدهید، چه اتفاقی در بدن شما رخ خواهد داد البته با این قرص از برخی موارد مراقبت خواهد شد اما اگر بلافاصله پس از مصرف آن دراز بکشید، ممکن است کار را برای بدن خود سختتر کنید.
برخی از داروها میتوانند پوشش مری را تشدید یا حتی به آن آسیب برسانند. این داروها شامل آنتیبیوتیکهای خاص، آسپرین، بیس فسفوناتها، مکملهای پتاسیم یا آهن و کینیدین است. در نتیجه، برخی از افراد ممکن است عوارض جانبی مرتبط مانند سوزش سر دل، سوءهاضمه، درد قفسه سینه یا مشکل در بلع را تجربه کنند. اگر فرد پس از مصرف این داروها دراز بکشد به ویژه، ممکن است علائم سوزش سر دل تشدید شود. در موارد شدیدتر، یک آنتیبیوتیک به نام کلیندامایسین بهطور بالقوه میتواند با باقی ماندن طولانی مدت در مری باعث ایجاد زخم در آن شود.
مواد غذایی که سرفه شما را بدتر میکنند
دلیل آن این است که هنگام دراز کشیدن، مدت زمان بیشتری طول میکشد تا دارو از مری و معده عبور کند. هر چه قرص زمان بیشتری را در مری بگذراند، پوشش داخلی مری ما در معرض مواد شیمیایی بیشتری قرار میگیرد.
تجزیه بیشتر داروها به زمان کمی نیاز دارد به این دلیل که مواد شیمیایی قبل از پراکندگی در جریان خون از طریق اندامهای مختلف پردازش میشوند اما مدت زمانی که طول میکشد تا یک دارو تجزیه شود، بر اساس سن، وزن، استرس، سطح ورزش، یا اینکه آیا داروی دیگری مصرف میکنیم همچنین عوامل دیگر متفاوت است. بهطور کلی، این فرآیند برای اکثر داروها حدود ۳۰ دقیقه طول میکشد و در این مرحله ممکن است اثرات آن را احساس کنیم البته همانطور که گفته شد، نحوه قرارگیری ما در هنگام مصرف این داروها ممکن است بر زمان جذب تاثیر بگذارد.
در کدام وضعیت بدن جذب دارو سریعتر است؟
نتایج مقاله تحقیقاتی سال ۲۰۲۲ که در نشریه Physics of Fluids منتشر شد، این مورد را مشخص کرد که وضعیت بدن میتواند تا ۸۳ درصد بر میزان جذب دارو تاثیر بگذارد. هنگامی که قرص بلعیده و در معده جای میگیرد، هر چه قرص به ناحیه تحتانی معده نزدیکتر شود، زودتر در روده کوچک رسوب خواهد کرد و در آنجا به جریان خون منتقل شود. محققان با استفاده از مدلهای آزمایشگاهی، چهار حالت مختلف معده را آزمایش کردند تا دریابند که کدام قرصها نزدیکتر به پایین معده قرار خواهند گرفت. وضعیتهای مورد آزمایش شامل دراز کشیدن به پهلوی راست، دراز کشیدن به پهلوی چپ، راست و به پشت خوابیدن همچنین ایستادن بود. زمانی که شرکتکنندگان تحقیق هنگام مصرف داروها به پشت دراز میکشیدند، قرصها دورتر از پایین معده قرار گرفت و این وضعیت باعث شد که این حالت سومین زمان جذب طولانیترین مدت در بین چهار وضعیت بدنی باشد.
از سوی دیگر، یافتههای تحقیق همچنین نشان داد که به نظر نمیرسد همه وضعیتهای دراز کشیدن، زمان جذب دارو را کاهش دهند. در حالی که وضعیت مرتبط با طولانیترین زمان جذب، دراز کشیدن به پهلوی چپ بود، قرار گرفتن در سمت راست هنگام مصرف داروها، سریعترین زمان جذب را از آن خود کرد زیرا قرص را در نزدیکترین نقطه به پایین معده قرار داد. با مثالی، محققان خاطرنشان کردند که یک دارو ممکن است بیش از یک ساعت و نیم طول بکشد تا زمانی که فرد به پهلوی چپ دراز میکشد حل شود اما بهطور بالقوه تنها ۱۰ دقیقه زمانی که فرد به پهلوی راست دراز میکشد، حل میشود.
اگرچه کند شدن زمان جذب یکی از عواملی است که باید در نظر گرفت اما دراز کشیدن پس از مصرف دارو به ویژه در مورد داروهایی که ممکن است مری را تحریک کنند، مانند مواردی که قبلا ذکر شد، توصیه نمیشود. در عوض، افراد باید تقریبا ۱۰ تا ۳۰ دقیقه پس از مصرف آنتیبیوتیکی مانند کلیندامایسین از دراز کشیدن خودداری کنند. برای سایر آنتیبیوتیکها (مانند تتراسایکلینها)، آسپرین، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAID)، بیس فسفوناتها، کینیدین و مکملهای آهن یا پتاسیم، بیماران باید حتی بیشتر از ۳۰ دقیقه (تا یک ساعت) برای دراز کشیدن منتظر بمانند. در نهایت، مهم است که به یاد داشته باشید که همیشه داروها را با مایعات فراوان مصرف کنید.
چرا بعد از مصرف آنتیبیوتیکها نباید دراز بکشید؟
پس از مصرف آنتیبیوتیکهایی مانند کلیندامایسین باید از دراز کشیدن خودداری کنید، زیرا ممکن است زمان لازم برای حرکت دارو مصرف شده از مری به سمت معده را کاهش دهد و بهطور بالقوه باعث تحریک مری شود. در برخی موارد، آنتیبیوتیکی مانند کلیندامایسین با تحریک و التهاب مری (ازوفاژیت) و زخمهای مری مرتبط است. تصور میشود که تحریک مری مربوط به داروهایی مانند کلیندامایسین به دلیل باقی ماندن طولانی مدت دارو در مری و انتشار مواد شیمیایی که به پوشش مری آسیب میزند، ایجاد میشود. دراز کشیدن بلافاصله پس از قورت دادن یک قرص، یا دراز کشیدن در حالی که قرص را میبلعید، یکی از عواملی است که میتواند خطر تحریک را با طولانی کردن مدت زمان لازم برای عبور دارو از طریق مری افزایش دهد. نوشیدن کم یا بدون آب هنگام بلعیدن یک قرص عامل دیگری است که میتواند پیشرفت دارو را از طریق مری شما کند کرده و احتمال تحریک را افزایش دهد.
برای جلوگیری از تحریک در مری، سعی کنید حداقل ۱۰ تا ۳۰ دقیقه پس از مصرف آن در حالت ایستاده باقی بمانید و قرص را با یک لیوان پر آب قورت دهید. بسیاری از داروهای رایج دیگر مانند داکسیسایکلین، تتراسایکلین بیس فسفوناتها،مانند آلندرونیت، ویتامین C (اسید اسکوربیک)، آهن (سولفات آهن) و پتاسیم (کلرید پتاسیم) ممکن است عوارض مشابهی ایجاد کنند.
وقتی دارویی را قورت میدهید چه اتفاقی رخ میدهد؟
هنگامی که یک قرص یا کپسول را قورت میدهید، قرض یا کپسول از گلو به سمت معده حرکت میکند. در آنجا یک قرص متورم و متلاشی یا یک کپسول باز میشود سپس دارو میتواند حل شود و بدن شما آن را جذب کند. اکثر داروها تا زمانی که به روده کوچک نرسند جذب آنها آغاز نمیشود. با این حال، برخی از داروها، مانند آسپرین، به دلیل محیط اسیدی، احتمالا در معده جذب میشوند.
تعدادی از عوامل دیگر نیز میتوانند بر محل و نحوه جذب دارو تاثیر بگذارند. این موارد شامل سرعت تجزیه شدن قرص برای آزاد شدن دارو، سرعت حرکت محتویات بلعیده شده از معده به روده کوچک، میزان غذا و نوشیدنی مصرف شده قبل از مصرف دارو و میزان آسانی جذب دارو از طریق پوشش روده است.
سایر داروهای قلبی مانند دیورتیکها نیز بهعنوان عامل سرگیجه شناخته میشوند. اگرچه معمولا نیازی به مصرف این داروها در حالت خاص ندارید اما اگر دچار سرگیجه شدید، بهتر است بنشینید یا دراز بکشید و مطمئن شوید بعد از آن میتوانید به آرامی بایستید.
داروهایی نیز وجود دارند که میتوانند باعث خوابآلودگی یا احساس گیجی و منگی شوند و شامل مسکنهای قوی کاهش درد، قرصهای خواب، برخی از داروهای تجویز شده برای درمان صرع یا داروهایی برای درمان برخی بیماریهای روانی مانند اضطراب یا اسکیزوفرنی میشوند. این داروها را میتوان در هر حالتی مصرف کرد اما در صورت سرگیجه یا خواب آلودگی، دراز کشیدن میتواند کمک کننده باشد.
