مهسا نظری؛ بازار: پدیده قاچاق؛ به عنوان یک معضل اقتصادی و اجتماعی و حتی امنیتی، در جوامع مختلف به خصوص در مناطق مرزی سبب شده تا زمینه‌های مناسبی جهت ایجاد اشتغال سالم و پایدار از بین رود و بسیاری از ساکنین این مناطق جهت کسب درآمد بیشتر به فعالیت‌های غیرقانونی و قاچاق روی آورند.
در حال حاضر نیز قاچاق دام یکی از مشکلات عمده استان‌های مرزی به ویژه استان ایلام است که به علت برخورداری از ۴۲۵ کیلومتر مرز مشترک با کشور عراق و همسایگی با استان لرستان، خوزستان و کرمانشاه همواره در تمام فصول درمعرض قاچاق دام می‌باشد.
لازم به ذکر است قاچاق دام زنده گرچه از گذشته در استان رواج داشته، اما در سال‌های اخیر با افزایش لحظه‌ای قیمت‌ها بیش از پیش اوج گرفته است و هر چند وقت یکبار خبرهایی مبنی بر عملیات‌های موفق نیروی انتظامی در جلوگیری از خروج دام زنده از رسانه‌های مختلف استانی منتشر می‌شود.
پیامدهای منفی قاچاق دام
به گفته کارشناسان قاچاق پدیده معیوب اقتصادی است که در مناطق مرزی فرصت‌های تولید و اشتغال را به تهدید تبدیل کرده و بر روندهای اقتصادی کشور اثر منفی می گذارد؛ همچنین قاچاق دام واحشام یکی از مسائلی است که علاوه بر بالا رفتن برخی قیمت‌ها حتی می‌تواند باعث از بین رفتن شغلی برای جوانان باشد.
از طرفی دیگر قاچاق و پیامدهای آن امنیت و آرامش اقتصادی را نشانه می‌گیرد و امنیت غذایی که از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است با قاچاق و خروج غیرمجاز و حساب نشده دام به عنوان عامل اصلی تامین گوشت، به خطر می‌افتد.
دلایل توسعه قاچاق دام در استان
کارشناسان عدم حمایت از دامداران، افزایش نرخ ارز و بسته بودن مسیرهای قانونی را از دلایل اصلی رشد قاچاق دام می‌دانند، اما عوامل موثر در بروز قاچاق دام به این امر منتهی نمی‌شود.
فعالسازی دامدار کارت و ارایه تسهیلات به دامداران، خرید داخلی دام با قیمت منصفانه، تحویل نهاده‌مدت‌دار، پلاک کوبی دام‌ها و در نهایت تقویت صادرات، راهکارهایی برای جلوگیری از قاچاق دام در استان هستند
از دیگر دلایل افزایش فروش دام توسط دلالان را باید گرانی نهاده‌های دامی و بالا بودن نرخ دام زنده در خارج از کشور دانست، لازم به ذکر است نهاده‌های دامی با قیمت گزاف بدست دامدار می‌رسد و دامدار باید سالانه هزینه‌های بالایی را صرف دام خود کند اما در نهایت به دلیل پایین بودن نرخ دام زنده در کشور با ضررو زیان بالایی مواجه می‌شود، از این رو عموما دامدارهایی که توانایی پرداخت هزینه‌های دام خود را ندارند ناگریز دام‌های خود را به دلالان که قیمت بیشتری عرضه می‌کنند، می‌فروشند.
راهکارهای جلوگیری از قاچاق دام
فعالسازی دامدار کارت و ارایه تسهیلات به دامداران، خرید داخلی دام با قیمت منصفانه، تحویل نهاده‌مدت‌دار، پلاک کوبی دام‌ها و در نهایت تقویت صادرات، راهکارهایی برای جلوگیری از قاچاق دام در استان هستند.
دام از موارد مهمی است که در اقتصاد وسفره خانوار تاثیر گذاشته و با توجه به بافت اغلب مناطق استان، جز مشاغلی بوده که از دیرباز تا کنون مردم با آن همیشه در ارتباط هستند و اقتصاد و معیشت تعداد زیادی بر این حوزه استوار است، از این رو جهت جلوگیری از ضرر و زیان به دامداران، پیشگیری از قاچاق دام و صادر به کشورهای همجوار و همچنین برخورد با افراد ناسالم و فرصت طلب که قصد ایجاد فساد و اخلال در نظام اقتصادی را دارند، می‌بایست به طور ویژه در دستور کار مسئولان قرار گیرد.
فقدان خرید تضمینی فرآورده های دامی نظیر شیر و گوشت از سوی دستگاه های دولتی مشکل دیگر دامداران ایلامی است که همین امر عرصه را برای جولان دلالان و واسطه ها باز کرده است.
استان ایلام دارای دو میلیون و ۴۰۰ هزار راس دام سبک و سنگین است که هم اکنون بیش از یک هزار و ۵۰۰ واحد دامداری صنعتی و نیمه صنعتی در استان فعال هستند.
تولید سرانه گوشت قرمز این استان ۲۵ هزار تن در سال و معادل ۱.۵ تا ۲ برابر مصرف بازار ایلام است زیرا سرانه مصرف گوشت مردم استان هشت هزار و ۳۰۰ تن در سال برآورد می شود.
