به گزارش رکنا، یکی از مهم ترین چالش های پیش روی دولت ها در سال های اخیر اصلاحات است. قیمت بنزین و نحوه توزیع بنزین در کشور. موضوعی که با اختلاف نظر کارشناسان و دولتمردان انرژی همراه است. چرا که گفته می شود اصلاح قیمت بنزین در کشور مشکلات اجتماعی و اقتصادی و افزایش تورم را به همراه خواهد داشت که فشار آن بیشتر بر مناطق آسیب پذیر کشور خواهد آمد.
گفته می شود اگر قیمت بنزین در ایران ارزان باشد، نرخ تورم بالا و حقوق و دستمزد بسیار پایین است و افزایش قیمت بنزین باید همزمان با کاهش تورم و افزایش حقوق و دستمزدها انجام شود. دستمزدها تا ضعیفان کمتر آسیب ببینند.
همچنین گفته می شود چاره ای جز تعدیل قیمت بنزین در کشور نیست و یارانه بنزین نباید به جیب ثروتمندانی که بنزین مصرف نمی کنند و پولی برای خرید خودرو و موتور سیکلت ندارند، برود. .
و در نهایت گفته می شود عدم تعدیل قیمت بنزین فقط به نفع ثروتمندان و شبکه های اصلی قاچاق سوخت در کشور است و باید قطع شود.
اما آنچه مشخص است این است که در این سال ها دولت ها، مجلسین و دولت نتوانستند این چالش بزرگ را حل کنند و جز ارائه راهکارهای پوپولیستی برای توزیع عادلانه یارانه ها از جمله طرح «بنزین برای همه» کاری انجام ندادند و کار انجام شده است. به هیچ نرسید مصرف بنزین در ایران روز به روز در حال افزایش است و به زودی به یکی از بزرگترین واردکنندگان بنزین در جهان تبدیل خواهیم شد.
در همین رابطه گفتگوی رکنا با دکتر سیدهاشم اورعی، استاد ممتاز دانشگاه صنعتی شریف و مدیرعامل اتحادیه انجمن های علمی انرژی ایران را بخوانید:
نسبت هزینه بنزین در کیف پول خانگی حدود 1.5٪ است.
سید هاشم اورعی استاد دانشگاه صنعتی شریف در ابتدا گفت: از آنجایی که بخش انرژی در ایران مهم‌ترین بخش اقتصاد کشور است و ارتباط مستقیمی با حوزه‌های اجتماعی و امنیتی دارد، در تدوین سیاست‌های این بخش باید مدنظر قرار گیرد. اعداد و آمار اشاره کرد. زیرا سیاست های عوام فریبانه و پوپولیستی راه به جایی نمی برد.
وی افزود: بر اساس گزارش سال 1398 مرکز آمار ایران، نسبت بهای تمام شده بنزین در سبد مصرف خانوارهای شهری و روستایی به ترتیب 1.9 و 2.3 درصد بوده است. این در حالی است که قیمت بنزین از سال 2019 ثابت مانده و سایر کالاها افزایش یافته اند. بنابراین سهم قیمت تمام شده بنزین در سبد خانواده حدود 1.5 درصد است. به همین دلیل است که می گویند اگر بنزین گران شود این و آن اتفاق می افتد، آمارها آن را ثابت نمی کند.
نرخ مصرف بنزین ثروتمندان 5.17 برابر بیشتر از فقرا است
45 درصد خانوارهای کشور در یارانه بنزین مشارکت ندارند
اوری گفت: خلیل سالاری نسب، مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی اعلام کرد در شش ماهه نخست امسال به طور متوسط روزانه 116 میلیون لیتر بنزین در کشور مصرف شده که نسبت به سال گذشته 13 درصد افزایش نشان می دهد. به سال گذشته این در حالی است که میزان تولید بنزین در خوشبینانه ترین حالت 115 میلیون لیتر در روز است و خبر بسیار نگران کننده و نگران کننده این است که تولید ناخالص داخلی (GDP) کشور متناسب با افزایش مصرف سوخت در کشور رشد نکرده است. کشور. یعنی 13 درصد سوخت را هدر می دهیم.
وی تاکید کرد: از سوی دیگر مصرف بنزین سهمیه ای دهک دهم یعنی ثروتمندان 17.5 برابر دهک اول یعنی اقشار ضعیف و کم درآمد جامعه و 45 درصد است. از جمعیت کشور خانوارها سهمی در یارانه بنزین ندارند چون ماشین و موتور سیکلت ندارند، بنزین مصرف نمی کنند و از دوچرخه و حیوانات استفاده می کنند. در واقع یک ریال یارانه بنزین سنگین به 45 درصد خانوارها نمی رسد.
رئیس اتحادیه انجمن های علمی انرژی ایران درباره اظهارات وزیر اقتصاد گفت: برای اولین بار وزیر اقتصاد اعلام کرد که «بررسی پیشنهاد طرح بنزین برای همه در هماهنگی اقتصادی متوقف شد. ستاد دولت». همچنین وزیر اقتصاد در نشست کارشناسان اقتصادی و اساتید دانشگاه های کشور اظهار داشت: در زمینه اصلاح نرخ حمل و نقل انرژی هزینه های زیادی پرداخت کرده ایم، اما کمتر یاد گرفته ایم. در یک موقعیت منفعل در زمینه سیاست های انرژی.”
اگرچه باید از وزیر اقتصاد بابت این سخنان تشکر کنیم، اما واقعیت این است که صحبت های وزیر اقتصاد به این معناست که ما برای خودمان کار می کنیم نه برای کشور و صداقت و جسارت کافی برای شریک شدن در بحران انرژی را نداریم. . با مردم و اتخاذ سیاست های لازم.
مصرف انرژی از اول انقلاب تا الان ۱۱ برابر شده اما آیا اقتصاد ایران هم ۱۱ برابر شده است؟
ما در بخش انرژی مسیر اشتباهی را طی می کنیم
اورعی تصریح کرد: از ابتدای انقلاب و در 45 سال گذشته مصرف روزانه بنزین در کشور از 12 میلیون لیتر به حدود 120 میلیون لیتر، مصرف روزانه گازوئیل از 10 میلیون لیتر به 110 میلیون افزایش یافته است. . لیتر و حداکثر مصرف برق روزانه 7000 تا 74000 مگاوات است. یعنی به طور متوسط 11 برابر بیشتر انرژی مصرف می کنیم و نرخ رشد مصرف انرژی در کشور سالانه حدود 5.5 درصد است، اما سوال مهم این است که آیا اقتصاد ایران نیز از اول انقلاب 11 برابر شده است؟ تا امروز؟ آیا هر سال 5.5 درصد رشد اقتصادی داشته ایم؟
پاسخ قطعا خیر است. در نتیجه نشان داده می‌شود که سیاست‌های ما در حوزه انرژی اشتباه بوده و به جایی رسیده‌ایم که امروز ارزش بنزین، گازوئیل و گاز مصرفی در کشور روزانه 400 میلیون دلار است.
استاد دانشگاه صنعتی شریف گفت: دولت کشوری مانند آلمان در 20 سال گذشته تولید ناخالص داخلی خود را افزایش داده و مصرف انرژی را کاهش داده است. در انگلستان مصرف بنزین در حدود دو دهه به نصف کاهش یافته است. یعنی انگلیس همزمان با رشد اقتصادی مصرف سوخت را کاهش داد و برعکس در ایران نه تنها رشد اقتصادی نداشتیم بلکه مصرف بنزین هم افزایش پیدا کرده است. به عبارت دیگر، همه شاخص ها به ما نشان می دهند که در بخش انرژی مسیر اشتباهی را طی می کنیم.
از آنجایی که نمی توانند ثروت تولید کنند، بر توزیع آن اصرار دارند.
رئیس اتحادیه انجمن های علمی انرژی ایران درباره «طرح بنزین برای همه» گفت: «طرح بنزین برای همه» در ادامه تصمیمات پوپولیستی و پوپولیستی برای تخصیص یارانه به همین شکل است. واقعیت این است که دولت، مجلس و دولت ایران در تولید ثروت ناتوان هستند و به همین دلیل بر توزیع ثروت اصرار دارند و با تخصیص بنزین برای همه، به توزیع ثروت می پردازند نه تولید ثروت. در عین حال وظیفه دولت توزیع ثروت نیست بلکه تسهیل در تولید آن است.
اورعی در پاسخ به این سوال که چرا دولت، مجلس و دولت ایران بر توزیع ثروت اصرار دارند؟ فرمود: چون می خواهند مسلط شوند. اگر قرار است بنزین را بین همه تقسیم کنیم، باید بین همه منابع دیگر ایران هم تقسیم کنیم. تفاوت بنزین با سایر منابع چیست؟ زیرا نقش حاکمیت این نیست که همه چیز در کشور به طور مساوی بین مردم تقسیم شود. مشکل این است که نه تنها نباید تقسیم شود، بلکه بزرگترین اشتباه این است که بین همه به طور مساوی تقسیم شود. نقش دولت این است که به دنبال توسعه زیرساخت ها، امنیت، بهداشت، آموزش و غیره باشد نه اینکه «تفرقه» شود.
دولت باید دلالان بنزین را کنار بگذارد و کار را به بخش خصوصی واقعی بسپارد.
طرح بنزین برای همه کیلویی است
استاد دانشگاه صنعتی شریف در پاسخ به این سوال که راه حل چیست؟ وی گفت: راه حل این است که دولت بخش انرژی را به بخش خصوصی بسپارد. اگر از کشورهایی مانند گینه بیسائو و جیبوتی بگذریم، هیچ کشوری در سراسر جهان وجود ندارد که چنین طرح بی پروا و بی پروا را ارائه دهد. بنابراین دولت باید از امروز دلالی بنزین را کنار بگذارد و کار را به بخش خصوصی واقعی بسپارد و قیمت ها اصلاح شود. دولت باید به نیروهای اقتصادی و بازار اجازه ورود به این عرصه را بدهد و به حمایت از اقشار آسیب پذیر ادامه دهد اما حمایت ها باید هوشمندانه باشد.
وی تاکید کرد: چرا فردی که خودرو دارد باید بنزین 20 هزار تومانی را 3 هزار تومان بخرد و 17 هزار تومان را از جیب یک دوچرخه سوار کند؟ حداقل یک نفر در این کشور باید به این سوال پاسخ دهد. من مخالف پرداخت یارانه نیستم اما با پرداخت یارانه به همه به صورت کیلویی و بدون حساب مخالفم. طرح بنزین برای همه دقیقاً کیلویی است.
اورعی با بیان اینکه اتفاقی نیست مجلس سه ماه قبل از انتخابات بحث چنین طرحی را باز می کند، گفت: این موضوع فقط یک اقدام پوپولیستی است. چون نمایندگان موافق این طرح برای خودشان کار می کنند نه برای کشور و مردم و ربطی به راحتی ندارد. این به آنها بستگی دارد که در انتخابات حرفی برای گفتن داشته باشند. اگر مجلس می‌خواهد یک مجلس واقعی باشد و نمایندگان واقعا نماینده مردم باشند و به فکر منافع خود نباشند، باید از قدرت مجلس استفاده کنند و برای اصلاح قیمت بنزین و حمایت از اقشار آسیب‌پذیر تلاش کنند. مجلس پارلمان گفتن این حرف ها ترسناک است. می ترسند به دردشان بخورد و مورد تایید قرار نگیرند.
روزانه باید 15 میلیون لیتر بنزین وارد کنیم
رئیس اتحادیه انجمن های علمی انرژی ایران گفت: مصرف بنزین نسبت به سال گذشته 5.13 درصد افزایش داشته است. چه کسی مسئول است؟ پیش بینی می شود در نیمه دوم امسال روزانه 15 میلیون لیتر بنزین وارد کنیم. این بدان معناست که امسال کشور باید 3 میلیارد دلار برای بنزین هزینه کند و این رقم در سال آینده و پس از آن بیشتر خواهد بود.
بنابراین باید ضمن اصلاح قیمت بنزین، اختصاص یارانه به خانوارها متناسب با تاثیری که بر دهک های مختلف می گذارد، با سیاست ها و مدل های علمی از اقشار آسیب پذیر حمایت کنیم و هزینه های کشور را کاهش دهیم تا نرخ تورم کاهش یابد. . بنابراین چاره ای جز اصلاح این سیاست غلط نداریم و نباید این مسیر را ادامه دهیم و تغییر این سیاست شجاعت و صداقت می خواهد، زیرا راه حل دیگری نداریم.
ما فقیر شدیم اما به مردم نگفتیم که فقیر شدیم و نقش ثروتمندان را بازی می کنیم.
اوری در پایان با بیان اینکه کشور فقیری شده ایم، گفت: حماقت کردیم. ما فقیر شدیم، اما به مردم نگفتیم که فقیر شدیم و تظاهر به ثروتمندی کردیم. قطعا مقصد نهایی این مسیر ورشکستگی است. ما فقیریم و یک مرد اهل سیاست بیاید بگوید مردم ما اشتباه کردند. ما نمی توانیم خود را با قطر، امارات، عربستان سعودی، ترکیه و دیگر کشورها مقایسه کنیم. ما دیگر نمی توانیم بنزین 20 هزار تومانی را به مردم لیتری 1500 یا 3000 تومان بفروشیم، اما به این سیاست ادامه می دهیم و عواقب آن این است که پول کمتری می آوریم و سپس پول چاپ می کنیم و در نتیجه تورم به 50 درصد می رسد. بنابراین یک نفر باید این دور باطل را بشکند.
