این در حالی است که در این سال ها شاهد کاهش نرخ باروری هستیم. بر اساس آمار، نرخ باروری از 6.5 فرزند به ازای هر زن به طور متوسط در دهه 60 به حدود 1.8 فرزند برای هر زن در سال 1390 رسیده است، هرچند در سرشماری سال 1395 و پس از آن به حدود دو فرزند افزایش یافته است در سال 1402 به حدود 1.6 فرزند برای هر زن کاهش یافت که در تاریخ کشور بی سابقه است.
در این میان افزایش سن باروری بسیار نگران کننده است. گزارش های آماری حاکی از آن است که ما شاهد افزایش تعداد تولدها در کشور از 1380 به 1394 بوده ایم، اما از سال 1393 به دلیل کاهش ظرفیت داخلی جمعیت و تاخیر در مادر شدن در سنین بالاتر، تعداد تولدها در کشور افزایش یافته است. ولادت ها با شیب تقریباً تند رو به کاهش گذاشت و در سال 1402 تعداد ولادت های کشور (1057958) نسبت به سال 1394 (1570219) بیش از 32 درصد کاهش یافت (کاهش بیش از 510 هزار تولد). اکنون وضعیت جمعیتی کشور خوب نیست و ارائه آمار و ارقام دردی از این معضل دوا نخواهد کرد. کشور باید از فرصت های موجود استفاده کند و قبل از بسته شدن پنجره جمعیتی، شرایط را برای افزایش تعداد موالید و جوانی جمعیت فراهم کند. در این میان سن باروری و انگیزه فرزندآوری یکی از موضوعات مهمی است که باید بیش از گذشته به آن توجه شود.
بهترین زمان برای مادر شدن
بر اساس آمار ثبت احوال کشور، میانگین سنی پدر در هنگام اولین تولد در سراسر کشور در سال 1402، 32.1 سال بوده است. همچنین میانگین سنی مادر در اولین تولد در سراسر کشور در این مدت 27.3 سال بوده است. صالح قاسمی، دبیر مرکز مطالعات راهبردی جمعیت کشور در گفت و گو با جام جم، گفت: «جمعیت زنان باروری»، تأثیر سن بر توانایی بچه دار شدن موضوع بسیار مهمی است که زنان باید بیشتر به آن توجه کنند. سن یکی از آماری است که برای تعیین تعداد زنان در سنین باروری بسیار مورد توجه بوده است، زیرا زنان در 60 سالگی هنوز در سنین باروری هستند از سوی دیگر، زنان در دهه 80 وارد سنین باروری شده اند ابن سینا در مصاحبه خود با یک رسانه اشاره کرد و توضیح داد: یک نکته بسیار مهم در مورد تأثیر سن بر باروری زنان این است که «از سن 35 سالگی روند کاهش باروری زنان آغاز می شود کاهش پس از 40 سالگی تسریع می شود. البته او معتقد است بعد از ۴۰ سالگی احتمال سقط جنین و بروز ناهنجاری های جنینی به میزان قابل توجهی افزایش می یابد و به تعویق انداختن ازدواج و بچه دار شدن با افزایش خطر ناباروری همراه است.
قانون نرخ باروری و جمعیت جوانان
می توان پیش بینی کرد تا زمانی که نرخ باروری زیر حد جایگزینی باشد، در سال های آینده با کاهش بیشتر نرخ رشد جمعیت مواجه خواهیم بود. از جمله پیامدهای منفی چنین وضعیتی این است که هر گاه نرخ رشد جمعیت کاهش یابد، درصد جمعیت سالمند بالاست و از سوی دیگر، درصد افراد در معرض کار روند کاهشی به خود می گیرد. موضوعی که امیرحسین به آن اشاره کرد. بانکی پور، رئیس کمیسیون تلفیق طرح جمعیت جوانان مجلس نیز این موضوع را می داند و معتقد است با اجرای قانون جمعیت جوانان، نرخ باروری در 15 استان کشور افزایش یافته است. البته صالح قاسمی نظر مخالف دارد. وی در این خصوص به خبرنگاران توضیح داد: افزایش نرخ باروری در 15 استان کشور حرف درستی نیست، زیرا در سال های اخیر تعداد موالید کاهش یافته است، حتی در سال 1402 نسبت به سال 1401 شاهد کاهش بوده ایم. البته امکان کاهش زاد و ولد وجود ندارد، اما از سوی دیگر، دو سال زمان مناسبی برای موفقیت و ناکامی در قبال جوانان نیست قانوني كه هنوز بسياري از مواد آن به مرحله اجرا نرسيده است.
مدت هاست که مسئولان مختلف نسبت به کاهش نرخ باروری در کشور ابراز نگرانی کرده و تلاش شده تا راهکارهایی در این زمینه ارائه شود. این نگرانی از بحران سالمندی کشور در شرایطی به وجود می آید که نزدیک به دو سال از تصویب و ابلاغ قانون حمایت از خانواده و جوانان جمعیت می گذرد، اما سالمندی سونامی همچنان یکی از چالش های اصلی است. در کشور.
بر اساس اطلاعات مرکز آمار ایران
جلوگیری از پیری جمعیت
نرخ باروری بیش از 2.1 خواهد بود
تولد بیش از 3 فرزند در هر خانواده.
تعادل جمعیت
کاهش 10 درصدی طلاق سالانه
10 درصد افزایش سالانه ازدواج
