آشفتگی اقتصاد کلان، سقوط چند ارز دیجیتال، جدایی بازی دیفای کینگدامز و هک پل هورایزن همه باعث شدند که ۲۰۲۲ یک سال سخت و چالشبرانگیز برای پروتکل هارمونی باشد. در سهماهه اول ۲۰۲۳، هارمونی نشانههایی از بهبودی نشان داد و ارزش بازار آن ۱۱۵ درصد رشد کرد. سایت تحلیلی مساری (Messari) اخیرا گزارش تحلیلی کاملی از ارزیابی عملکرد پروتکل هارمونی در سهماهه اول سال ۲۰۲۳ منتشر کرده است. در این مقاله با اسمارتک نیوز همراه باشید تا این گزارش جذاب را با هم بررسی کنیم.
خلاصه مطلب ارزش بازار هارمونی ۱۱۵ درصد رشد کرده است، اما درآمد حاصل از توکن ONE نسبت به فصلهای قبل ۳۳ درصد کاهش یافته است. میانگین تراکنشهای روزانه هارمونی نسبت به فصلهای قبل ۱۷ درصد کاهش یافته است، اما میانگین آدرسهای فعال روزانه آن در اواخر فصل، بهصورت ناگهانی رشد کرده و ۲۷ درصد افزایش یافته است. در سهماهه اول ۲۰۲۳، حدودا ۳.۳ میلیون دلار دیگر از داراییهای دیپگشده (Depegged) از هک Horizon Bridge سوزانده شد و ارزش کل توکنهای سوزاندهشده به ۷.۶ میلیون دلار رسید. این اقدام برای بازیابی سلامتی اکوسیستم دیفای (DeFi) هارمونی اهمیت ویژهای دارد. هارمونی با همکاری Hidden State سیستم دامنه 1.Country را راهاندازی کرد. این سیستم، وب ۲ را به وب ۳ وصل میکند. از زمان راهاندازی 1.Country تا پایان سهماهه اول، ۲۸۱ نام دامنه خریداری شده است. بهبودیهای فنی آینده هارمونی شامل راهکار هرس یا اصلاح وضعیت بلاک چین (State pruning)، تراکنشهای بین شارد، قابلیت لایت کلاینت، تغییر رهبری و راهکار همگامسازی وضعیت بلاک چین هستند. |
مختصری درباره شبکه هارمونی
هارمونی (Harmony) یک پلتفرم قرارداد هوشمند برای برنامههای غیرمتمرکز (Dapps) با الگوریتم گواه اثبات سهام موثر (EPoS) است. این پلتفرم از مکانیسم اجماع تحمل خطای بیزانس سریع (FBFT) و تکنیک شاردینگ تصادفی استفاده میکند که بلاک چین را به بخشهای مختلف تقسیم میکند. هر قسمت بهصورت جداگانه تراکنشها را پردازش کرده و دادهها را ذخیره میکند. در نتیجه توان عملیاتی و سرعت تراکنشها افزایش مییابد. هارمونی دارای تابع تصادفی قابل تأیید (VRF) و تابع تأخیر قابل تأیید (VDF) نیز هست که باعث میشوند اختصاص ولیدیتورها به شاردها بهصورت کاملا تصادفی انجام شود و احتمال حمله شارد واحد (Single shard attack) به حداقل برسد. با ۴ شارد، تراکنشهای هارمونی در ۲ ثانیه نهایی میشوند. وضعیت شاخصهای کلی شبکه هارمونی را میتوانید در تصویر بالا مشاهده کنید.
عملکرد اقتصادی هارمونی در سهماهه ۲۰۲۳
بازار ارز دیجیتال پس از آشفتگی در نیمه دوم سال ۲۰۲۲، در فصل اول ۲۰۲۳ کمی بهبود یافت. توکن بومی شبکه هارمونی (ONE) نیز با بازار همراه شد و ارزش بازار در گردش آن نسبت به فصلهای قبل ۱۱۵ درصد رشد کرد. ضمنا، در طول این فصل رتبه ارزش بازار هارمونی از ۱۴۰ به ۱۳۰ رسیده است.
اما همانند سال ۲۰۲۲، درآمد هارمونی (که بر اساس کل گسهای پرداختشده محاسبه میشود) همچنان به روند کاهشی خود ادامه داده است. تعداد توکنهای ONE جمعآوریشده توسط این پروتکل، نسبت به فصلهای قبل ۳۳ درصد کاهش یافته و به ۵۶,۰۰۰ رسیده است. البته بهدلیل افزایش نسبی قیمت ONE در این فصل، در آمد دلاری هارمونی کاهش کمتری (۱۶ درصد) داشته است. در فصل گذشته، هارمونی ۱,۱۰۰ دلار درآمد داشته است که نسبت سال گذشته ۹۹.۹ درصد کمتر است.
در حال حاضر، کل کارمزدهای دریافتشده توسط پروتکل هارمونی سوزانده میشود. اما با توجه به سطح فعلی فعالیتهای شبکه، نرخ این توکنسوزی اثر بسیار کمی روی تورم توکن دارد. عرضه در گردش توکن هارمونی ۱۲.۳ میلیارد واحد است و هر فصل برای پاداش دادن به ولیدیتورها بیش از ۱۰۰ میلیون توکن جدید، ضرب میشود.
کاهش ۵۱ درصدی تورم هارمونی نسبت به فصلهای قبل، به این دلیل است که در این فصل نسبت به نرخ توکنسوزی توکنهای جنسیس (Genesis token) کمتری آزاد شدهاند. آزادسازی یا وستینگ (Vesting) توکنهای تیم هارمونی در سهماهه چهارم ۲۰۲۲ به پایان رسید. فقط بخشی از توزیع اولیه توکنهای ONE قفل هستند که به توسعه اکوسیستم اختصاص یافتهاند. این توکنها تا اواسط سال ۲۰۲۵ با نرخ ۲۴,۸۲۵,۰۰۰ توکن در هر ماه آزاد خواهند شد و این تا وقتی ادامه خواهد یافت که تمام توکنهای جنسیس نقد شوند. پس از اتمام این فرایند، تنها فشار تورمی روی توکن ONE از سمت توکنهایی خواهد بود که برای پاداش دادن به ولیدیتورها ضرب میشوند.
در سهماهه آخر ۲۰۲۲، تیم هارمونی پروپوزال HIP-28 را ارائه کرد که هدف آن متوقف کردن سوزاندن کارمزدها و استفاده از آنها در سرویسهای زیرساخت شبکه مثل نودهای RPC، اوراکلها، اکسپلوررهای بلاک و غیره است. بودجه این سرویسها معمولا از خزانه هارمونی تامین میشود. اما در سهماهه سوم ۲۰۲۲ تیم هارمونی تصمیم گرفت که از بودجه خزانه برای سوزاندان و بازیابی ارزش داراییهای دیپگشده در هک پل هورایزن استفاده کند که آن زمان (فصل دوم ۲۰۲۲) حدود ۱۰۰ میلیون دلار ارزش داشتند. این پروپوزال عمیقا مورد بحث گرفت و برای پست پروپوزال، صدها کامنت نوشته شد. با اینکه تعدادی از کاربران موافق این بودجهرسانی بودند، بسیاری از اعضای جامعه کاربری با حذف مکانیسم توکنسوزی مخالفت کردند. این پروپوزال در ماه ژانویه به رای گذاشته شد و نهایتا رد شد.
در ماه فوریه، تیم هارمونی این پروپوزال را دوباره مطرح کرد و تصمیم بر این شد که نصف کارمزدها برای ساختارها هزینه شوند و برای نصف دیگر توکنها حاکمیت تصمیم بگیرد.
از طرف دیگر تیم هارمونی در تلاش هستند تا هزینههای اضافی زیرساختها را حذف کنند. در اوایل ماه مارس، تیم هارمونی در یک پست وبلاگ، جزئيات هزینههای ماههای اخیر و پیشبینیهای آینده را منتشر کرد. این تیم قصد دارد که سرویسهای خود را از AWS به ارائهدهندگان سرویس ابری دیگری مثل Digital Ocean، Latitude و Contabo منتقل کند. ضمنا، نودهای RPC الاستیک نیز به نودهای لگاسی (Legacy) تغییر خواهند کرد. هارمونی نودهای RPC الاستیک را در ماه ژوئن ۲۰۲۲ راهاندازی کرد تا پایایی ارتباط RPC را افزایش دهد. اما با کاهش فعالیت شبکه، دیگر نیازی به این نودها نیست.
ارزیابی عملکرد شبکه هارمونی در سهماهه ۲۰۲۳
در این قسمت از گزارش ارزیابی پروتکل هارمونی، به بررسی و تجزیهوتحلیل آمارهای مربوط به شبکه مثل کاربران، ولیدیتورها و بهروزرسانیهای فنی شبکه میپردازیم.
کاربران شبکه
تراکنشهای هارمونی در ۴ فصل گذشته بهصورت متوالی روند کاهشی داشته است و در این فصل نیز میانگین تراکنشهای روزانه آن ۱۷ درصد کاهش یافته و به ۳۲,۰۰۰ تراکنش رسیده است. در طول فصل، تعداد تراکنشها دو بار بهصورت جهشی رشد کرده است.
اولین جهش احتمالا بهدلیل لیست شدن توکن ONE در صرافی Bitfinex در روز ۱ فوریه (۱۲ بهمن) است. جهش دوم مربوط به رشد ناگهانی آدرسهای فعال هارمونی در اواخر ماه مارس است. در روز ۲۵ مارس ۲۰۲۳ (۵ فروردین)، تعداد آدرسهای فعال هارمونی حدود ۱۳ برابر شد و به ۵۰,۰۰۰ آدرس رسید. دلیل این رشد دقیقا مشخص نیست. چند روز قبل از آن، پروژه نام دامنه 1.Country راهاندازی شده بود، اما تعداد دامنههای خریداری شده تا آخر این فصل کمتر از ۳۰۰ است؛ پس این نمیتواند عامل جهش آدرسها باشد.
رشد آدرسهای فعال باعث شد که میانگین آدرسهای فعال روزانه نیز ۲۸ درصد افزایش پیدا کند. از فصل اول ۲۰۲۲ تاکنون، اولین باری بود که این شاخص رشد کرده است. اگر این جهش رخ نمیداد، احتمالا این شاخص نسبت به فصل قبل تا ۱۲ درصد کاهش مییافت.
هر دو شاخص مربوط به فعالیت شبکه نسبت به سال قبل، ۹۴ درصد کاهش یافته است. البته کاهش فعالیت شبکهها در این مدت عادی بود، اما بهدلیل هک پل هورایزن و جدایی بازی دیفای کینگدامز (DeFi Kingdoms)، کاهش فعالیت هارمونی شدیدتر شد. البته از آغاز تا پایان سهماهه اول ۲۰۲۳، هر دو شاخص کمی رشد کردند که نشاندهنده افزایش نسبی فعالیت شبکه است.
ولیدیتورهای شبکه
میانگین روزانه توکنهای ONE استیکشده برای انتخاب ولیدیتورها نسبت به فصل قبل ۴ درصد افزایش یافته و به ۶.۱۱ میلیارد رسیده است. این توکنها ۴۶ درصد از عرضه کل ONE را تشکیل میدهند. در طول سال گذشته، تعداد توکنهای استیکشده تقریبا ثابت مانده و به آرامی ۱۳ درصد افزایش یافته است. در آخر سهماهه اول ۲۰۲۳، ۷۵ میلیون توکن ONE برای غیرفعال کردن ولیدیتورها استیک شدند. اگر این توکنها برای انتخاب ولیدیتورها استفاده میشدند، تعداد کل توکنهای استیک شده ۱.۲ درصد افزایش مییافت.
بهعلت رشد نسبی قیمت هارمونی، میانگین ارزش روزانه توکنهای استیکشده (به دلار) نسبت به فصل قبل ۳۲ درصد افزایش یافته و به ۱۲۲ میلیون دلار رسیده است.
تعداد روزانه ولیدیتورهای انتخابشده برای چهارمین فصل متوالی کاهش یافته (۶ درصد) و به ۱۴۳ نفر رسیده است. میانگین استیکینگ موثر، تغییر قابلتوجهی نداشته و در بالای ۶ میلیون باقی مانده است. این شاخص، تعداد توکنهایی را نشان میدهد که یک ولیدیتور فعال باید استیک کند تا اجازه شرکت در انتخابات را داشته باشد. بنابراین، کاهش تعداد ولیدیتورهای انتخابشده احتمالا به توقف عملیات ولیدیتورها در شبکه هارمونی مربوط میشود. میانگین ولیدیتورهای فعال روزانه نیز ۴ درصد کاهش یافته و به ۲۰۷ رسیده است. میانگین روزانه تعداد نمایندگان از فصل گذشته تغییری نکرده است و همچنان در سطوح سال گذشته باقی مانده است.
بهروزرسانیهای فنی هارمونی
در طول سهماهه اول ۲۰۲۳، توسعهدهندگان هارمونی بروزرسانیهای مختلفی را برای بهبود عملکرد شبکه انجام دادند. در اوایل ماه فوریه، هارد فورک V2023.1.0 اجرا شد که به کاربران امکان میدهد با استفاده از متامسک توکنهای ONE را از یک شارد به شارد دیگر ارسال کنند. بعد از آن، نسخه V4.3.14 که حاوی برخی تغییرات بود نیز اجرا شد. علاوه بر این، برای حل مشکلاتی که منجر به از کار افتادن شاردهای ۱ و ۳ در تاریخ ۱۵ و ۱۷ ژانویه (۲۵ و ۲۷ دی) شده بودند یک کلاینت جدید توسط تیم هارمونی منتشر شد.
تیم هارمونی در چند پست وبلاگ جزئیات برنامه توسعه این پروتکل در سال ۲۰۲۳ را منتشر کرد:
- State pruning (هرس وضعیت بلاک چین) که با کاهش فضای ذخیرهسازی موردنیاز برای نودها و هزینههای اضافی کارایی شبکه را افزایش میدهد.
- Cross-shard transactions (تراکنشهای بین شاردها) که مقیاسپذیری افقی هارمونی را افزایش میدهد و امکان پردازش تراکنش در چندین شارد را فراهم میکند.
- Light clients (کلاینتهای سبک) که دسترسی به شبکه هارمونی را آسانتر خواهند کرد.
- Leader rotation (تغییر رهبری شبکه) که باعث افزایش تمرکززدایی شبکه خواهد شد. با این بهروزرسانی، ولیدیتورهای خارج از شبکه هم میتوانند در فرایند تولید بلاک مشارکت داشته باشند و سهم بیشتری از اسلاتهای رایدهی به اعتبارسنجی را به خود اختصاص دهند. در حال حاضر ولیدیتورهای خارجی میتوانند از طریق اعتبارسنجی در اجماع شرکت کنند اما تولید بلاک فقط برای ولیدیتورهای داخلی امکانپذیر است. برای کسب اطلاع بیشتر از این بهروزرسانی و پروپوزال HIP-29 آن، میتوانید به این پست هارمونی مراجعه کنید.
- همگامسازی وضعیت (State syncing) که به فول نودها امکان میدهد تبادل دادهها را بهتر انجام دهند و باعث افزایش سرعت شبکه میشود.
ارزیابی اکوسیستم هارمونی
در این قسمت از گزارش ارزیابی عملکرد پروتکل هارمونی، به تجزیهوتحلیل آمارهای اکوسیستم این پروتکل و بخشهای تشکیل دهنده آن مثل دیفای، توکنهای بیهمتا (NFTs)، پروژه 1. Country و توسعههای انجامشده میپردازیم.
دیفای
در فصل اول ۲۰۲۳، ارزش دلاری سرمایه کل قفلشده (TVL) در دیفای هارمونی ۵۲ درصد افزایش یافت و به ۶.۵ میلیون دلار رسید اما TVL بر حسب توکن ONE با کاهش ۲۹ درصدی به ۳۰۷ میلیون واحد رسید. بخش قابلتوجهی از TVL دیفای هارمونی به جای استیبل کوینها از توکن ONE و سایر توکنهای این اکوسیستم تشکیل شده است. در نتیجه، تغییرات TVL بیشتر به رشد قیمت توکنها مربوط است تا ورود توکنهای جدید به پروتکلهای دیفای.
علیرغم انتقال بازی دیفای کینگدامز به شبکههای آوالانچ و Klaytn، نسخه هارمونی این بازی از نظر TVL همچنان جزو پروتکلهای برتر دیفای است. Tranquil Finance، پروتکل وامدهی بومی هارمونی، جایگاه دوم خود را در رتبهبندی حفظ کرده است اما پس از هک پل هورایزن بازارهای وامدهی آن غیرفعال شدهاند. Tranquil Finance قصد دارد، نسخه V2 را منتشر کند که شامل اوراکلها و جفتارزهای جدید است. جایگاه سوم متعلق به Aave V3 است که بازارهای آن پس از هک هورایزن به حالت تعلیق درآمدهاند.
برای بهبود سلامتی اکوسیستم دیفای خود، هارمونی باید ارزش داراییهای دیپگشده در هک هورایزن را بازیابی و بدهیهای خود را جبران کند. در همین راستا بنیاد بازیابی ONE (R1) بههمراه شرکای خود (Tranquil Finance و Modulo) در این فصل تلاش کرده است که دارایی دیپگشده “1assets” را از اکوسیستم خود حذف کند. همانطور که بالاتر اشاره شد، تیم هارمونی نیز متعهد شده است که به جای ضرب کردن توکنهای جدید، خزانه خود را برای کمک به بازیابی هک هورایزن صرف کنند.
در ماه ژانویه، خزانه هارمونی ۱۲۰,۰۰۰ دلار USDS به شریکهای توکنسوزی خود پرداخت کرده است و آنها حدود ۱.۱ میلیون دلار از داراییهای دیپگشده پل را سوزاندهاند. در ماه فوریه، ۱۲۰,۰۰۰ دلار دیگر توسط خزانه برای سوزاندن ۸۸۸,۰۰۰ هزار دارایی دیپگشده پرداخت شد و ۱۳۰,۰۰۰ دلار از بدهیهای Tranquil جبران شد. در ماه مارس، خزانه دوباره با صرف ۱۲۰,۰۰۰ دلار ۱.۳ میلیون دلار از داراییهای دیپگشده را سوزاند. در کل ۷.۶ میلیون دلار از داراییهای دیپگشده سوزانده شد.
گروه لازاروس (Lazarus)، که طبق تایید FBI مسئول هک هورایزن است، در فصل اول ۲۰۲۳ به انتقال داراییهای سرقتشده ادامه داد. بخشی از داراییها در صرافیهای متمرکز قفل شدهاند. اما احتمالا سالها طول خواهد کشید که مقامات برای این داراییها تصمیم بگیرند.
NFTها
در فصل اول ۲۰۲۳، بازار مولتیچین NFTKEY محبوبترین بازار NFT هارمونی بوده است. حجم فروش این بازار در ۳۰ روز آخر فصل به ۷,۰۰۰ دلار رسیده است. محبوبترین مجموعه NFT از نظر حجم فروش در این مدت مجموعه AAG Ventures Genesis (شرکتی که زیرساختها و محصولاتی را برای متاورس میسازد) بوده است. این مجموعه در کل ۲۱ بار فروخته شده و حجم فروش آن ۴,۵۰۰ دلار بوده است. مجموعه اولیه این شرکت در اواسط ماه مارس به کسانی که در عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز (IDO) توکن AAG شرکت کرده بودند ایردراپ شد. این NFTها سود سپردهگذاری توکن AAG را افزایش میدهند.
پروژه 1.country
در روز ۲۰ مارس (۲۹ اسفند) اکوسیستم هارمونی با همکاری Hidden State پلتفرم 1.country را راهاندازی کرد که هویت و نام دامنه وب ۲ و وب ۳ را باهم ادغام میکند. در این پلتفرم کاربران میتوانند نامهای دامنه خود را به مدت ۳ ماه اجاره دهند و هزینه آنها به طول نام دامنه بستگی دارد. نام “.1” به آدرس کیف پول هارمونی و نام “.country” به یک دامنه سطح بالا و دارای مجوز شرکت ICANN اشاره دارد که از هر مرورگری قابل دسترسی است. این ستاپ به کاربران امکان میدهد که با استفاده از یک وبسایت هویت وب ۲ خود را با هویت نسل سوم وب ادغام کنند. از زمان راهاندازی تا پایان فصل اول ۲۰۲۳، ۲۸۰ نام دامنه از ۱۳۰ کیف پول مختلف خریداری شده است.
توسعه اکوسیستم
شاخص فراخوان (Call) قراردادهای منحصربهفرد، میزان فراخوانهای انجامشده توسط کاربران، توسعهدهنده یا قراردادهای دیگر را نشان میدهد. با این شاخص میتوان میزان فعالیت توسعهدهنده و برنامهها را ارزیابی کرد. فراخوانهای روزانه قرارداد منحصربهفرد در شبکه هارمونی برای چهارمین فصل متوالی کاهش یافته است. در فصل اول ۲۰۲۳ هر روز بهطور میانگین ۴۱۷ قرارداد منحصربهفرد Call شده است که نسبت به فصل قبل ۱۷ درصد و نسبت به سال گذشته ۶۸ درصد کمتر است. در سهماهه دوم ۲۰۲۲ هارمونی صندوقهای سرمایهگذاری و کمک مالی خود را متوقف کرد. با حذف کمکهای مالی و صرف شدن خزانه تیم برای فرایند بازیابی، دیگر کاتالیزور مالی مناسبی برای رشد اکوسیستم هارمونی وجود ندارد.
جمعبندی
در سهماهه اول سال ۲۰۲۳، بسیاری از شاخصهای شبکه هارمونی مثل تعداد تراکنشهای روزانه، تعداد ولیدیتورها و فراخوان قراردادهای منحصربهفرد به روند کاهشی خود ادامه دادند. برای اینکه هارمونی به اوج قبلی خود برسد، باید پروژههای جدیدی برای اکوسیستم خود توسعه دهد، بازیابی داراییهای هک هورایزن را تکمیل کند، بهروزرسانیهای فنی برنامهریزیشده را پیادهسازی کند و انعطافپذیری جامعه کاربری خود را بالا ببرد. آنچه خواندید گزارش سایت مساری از ارزیابی عملکرد پروتکل هارمونی در فصل اول سال ۲۰۲۳ بود. نظر شما درباره عملکرد هارمونی چیست؟ آیا هارمونی میتواند در آینده سلامتی اکوسیستم خود را دوباره به دست بیاورد؟ لطفا دیدگاه خود را با ما به اشتراک بگذارید.
خبر فوق به نقل از رسانه اسمارتک نیوز در وبسایت اسمارتک نوشته شده است در تاریخ 2023-04-27 20:02:00