پایگاه اطلاع رسانی مرکز اسناد انقلاب اسلامی ادامه دارد علامه محمد تقی جعفری (1304-1377ق) از برجسته ترین متفکران ایرانی در زمینه فلسفه، عرفان، فقه و علوم اسلامی بود.
وی همچنین در زمینه های علوم انسانی مانند روانشناسی، جامعه شناسی و فلسفه علم فعالیت های گسترده ای داشت. علامه جعفری به دلیل نبوغ فکری و آثار متعددی که در تبیین اندیشه‌های دینی و فلسفی دارد، جایگاه بالایی در میان اندیشمندان معاصر ایران دارد و به عنوان یکی از برجسته‌ترین نمایندگان فکری جهان اسلام شناخته می‌شود. علامه جعفری در شهر تبریز به دنیا آمد و در جوانی در حوزه علمیه نجف اشرف عراق حضور یافت.
او در نجف نزد اساتید بزرگی چون آیت الله سید ابوالقاسم خویی و شیخ مرتضی طالقانی درس خواند و خیلی زود به درجه اجتهاد نائل شد. پس از بازگشت به ایران، فعالیت های علمی خود را در تهران ادامه داد و به تحقیق و تدریس و تألیف پرداخت.
یکی از ویژگی های بارز علامه جعفری، تلاش ایشان در پیوند دادن فلسفه اسلامی و علوم جدید با مسائل اجتماعی و روانی زمان بود. او معتقد بود که برای پاسخ به چالش‌های جدید باید اندیشه‌های اسلامی و فلسفه‌های غرب و شرق را با هم مقایسه و تلفیق کرد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی مرکز اسناد انقلاب اسلامی، از آثار شاخص وی می توان به شرح و شرح نهج البلاغه (کتاب خطبه ها و نامه های امام علی(ع)) اشاره کرد که یکی از مفصل ترین و مشروح ترین آنهاست. نظرات کامل در این زمینه
او در این اثر مفاهیم اخلاقی، اجتماعی و سیاسی امام علی را عمیقاً مورد تحلیل قرار داد و از آنها به عنوان راهنمای جامعه اسلامی استفاده کرد.
علامه جعفری نیز به بررسی و نقد آثار فیلسوفان غربی مانند نیچه، هگل و کانت پرداخت و سعی کرد اندیشه‌های آنان را با مبانی اسلامی تطبیق دهد و تحلیل‌های عمیق آنها را نقد کند. کتاب «معرفت انسان» از آثار مهم او در این زمینه است که به بررسی ماهیت انسان و رابطه او با خدا، جامعه و علم می پردازد.
علامه جعفری بر اخلاق و مبانی انسانی تأکید ویژه داشت و معتقد بود هر نوع نظام اجتماعی باید مبتنی بر ارزش های اخلاقی و انسانی باشد. وی جامعه ای مبتنی بر عدالت، کرامت انسانی و عشق را جامعه آرمانی معرفی کرد. علامه در زمینه گفت و گو و گفتگوی ادیان و فرهنگ ها نیز فعال بود و به دنبال زمینه های مشترک بین اندیشه های مختلف بود. وی معتقد بود با ایجاد درک متقابل می توان به همزیستی مسالمت آمیز دست یافت و از اختلافات فرهنگی و مذهبی جلوگیری کرد.
اسناد ساواک
موضوع: سخنرانی محمدتقی جعفری در حسینیه ارشاد
شیخ محمدتقی جعفری در روز پنجشنبه مورخ 07/06/1347 ساعت 20:30 در پی بیانیه هفته های گذشته در مورد اعلامیه حقوق بشر گفت: «تا زمانی که اعلامیه حقوق بشر به طور مختصر در برخی موارد تغییر و اصلاح شود، می توان آن را اصلاح کرد. گفتنی است که همان دستورات اسلام در این اعلامیه تدوین شده است و بد نیست که نویسندگان اعلامیه حقوق بشر قصد خدمت به بشریت را داشته اند و به سخنان خود پایان داده اند.
موضوع: محمدتقی، فیلسوف
در تاریخ 4/7/1354 در منزل محمدتقی فلسفی (واعظ معروف) واقع در خیابان ری تهران، عده ای تجمع کردند و سؤالات متعددی در مورد قوانین جدید راهیابی و اینکه آیا عابر پیاده با وسیله نقلیه تصادف می کند یا نه. با عبور از مناطق بدون علامت، بحث شد که خودرو جریمه نخواهد شد.
فیلسوف پاسخ داد: آری، می خواهند مردم را برای مردم بکشند و مشغول کنند تا متوجه مصیبت هایی که خودشان به بار آورده اند. وی ضمن ابراز تأسف از دستگیری سید عبدالرسول حجازی، در پاسخ به سؤالاتی (فلسفی) درباره محمدتقی جعفری و یحیی نوری، گفت: این دو نفر واقعاً به خمینی وفادار هستند و بیشتر منبرها و سخنرانی هایشان به نفع مردم است. خمینی.”
موضوع: دانش آموزی به نام علی اصغر عرب
نامبرده که دانشجوی سال سوم مدرسه عالی تغذیه دانشگاه تهران است، بارها در خطبه های شیخ یحیی نوری و شیخ محمدتقی جعفری مشاهده شده است و هر جمعه به همراهی به کوه نوردی می رود. یک خوشه از دانش آموزان
علامه جعفری به قول خودش
نسخه خطی علامه جعفری از اولین دیدار با امام:
اولین دیدار من با امام (ره) در سال 1343 در حوزه علمیه قم بود. این دیدار که برای اولین بار در مدرسه فیضیه در جلسه عرفانی معظم له برگزار شد، تأثیر عمیقی بر من گذاشت. این کار حاصل رعایت معنویت بالا در آن شخصیت بزرگ بود. امام قدس سره در آن روز مشغول تفسیر آیات آخر سوره حشر بودند. این درس حدود یک ساعت به طول انجامید. در این ساعت هر دوی آن ها مطالب ملکوتی فراوانی داشتند و نگاه عرفانی شدیدی داشتند. این درس را تا زمانی که در حوزه علمیه قم بودم ترک نکردم و نمی توانم بگویم: هنوز هم نورانی است و نعمت مقدس آن درس را فراموش نکرده ام. پس از انتساب به نجف اشرف حجه، در مدت 11 سالی که در آستان اقدس مشغول به تحصیل و سپس تدریس بودم، چندین بار که برای زیارت آستان مقدس ثمین الحجج (علیه السلام) به ایران آمدم، فهمیدم و من از معارف مختلف آن فقها بهره بردم.
او در مقاله ای دیگر درباره خود می نویسد:
«از زمانی که از نجف اشرف به ایران برگشتم، حدود یک سال و نیم در زمان مرحوم آیت الله سید محمد هادی میلانی در مشهد مقدس سکونت داشتم و به تدریس فقه و اصول و معارف می پرداختم. در همان زمان حقوق حیوانات را ابتدا از کتاب جواهر الکلام آموختم و سپس از سایر کتب معتبر فقهی استنباط کردم و به مرحوم آیت الله میلانی تقدیم کردم.
