اواسط مهرماه امسال در اردبیل زن جوانی به هویت «ثریا». ن. که دارای معلولیت چشمی بود، پس از آزار جنسی توسط مردی به قتل رسید.
روز حادثه متهم در غیاب وی وارد خانه ثریا شد و با ورود ثریا به خانه ابتدا توسط این مرد مورد آزار جنسی قرار گرفت و سپس به قتل رسید. متهم در روز حادثه برای شناسایی نشدن به چادر زنانه رفت اما چند روز بعد توسط پلیس دستگیر و به جرم خود اعتراف کرد و هم اکنون در زندان به سر می برد.
بهروز مروتی مدیر کمپین حمایت از معلولان در تشریح جزییات این حادثه به «اعتماد» گفت: این زن 39 ساله پیش از این نیز یک پرونده اجتماعی در مددکاری اجتماعی تحت عنوان زن سرپرست خانواده داشته است. روز بعد از حادثه، همسایه ثریا که یک مرد جوان بود و با برادر این زن اختلاف داشت، در غیاب ثریا وارد خانه شد و تا غروب منتظر ماند تا ثریا از مهمانی برگردد این مرد هنگام ورود به خانه، او را با روبنده زنانه به قتل رساند و این مشکل شناسایی متهم را برای پلیس سخت کرد، اما در نهایت پلیس همسایه را به عنوان مظنون شناسایی و دستگیر کرد. او “.
در ماه های اخیر اخبار مختلفی مبنی بر قتل و آزار افراد دارای معلولیت جسمی و ذهنی چه در مراکز نگهداری و چه خارج از آنها در رسانه ها منتشر شده است که نشان می دهد این قشر بیش از سایر افراد در معرض خطر هستند. این در حالی است که آمار دقیقی از آسیب ها و خشونت هایی که این افراد با آن مواجه هستند وجود ندارد. مدیر کمپین معلولان در این خصوص به «تراست» گفت: آماری از آزار و اذیت جنسی و حتی قتل افراد دارای معلولیت در مراکز نگهداری و خارج از مراکز نگهداری وجود ندارد، اما بر اساس اعلام سازمان ملل متحد; افراد دارای معلولیت 7 برابر بیشتر از سایر افراد مورد آزار و اذیت و شکنجه قرار می گیرند البته این آمار در ایران نسبت به سایر کشورها بیشتر از درصد اعلام شده از سوی سازمان ملل متحد است، زیرا در آنها تحقیقاتی صورت نگرفته است در این راستا نمی توان علل و عوامل آن را بررسی کرد.
مروتی ادامه می دهد: بیشتر آزارها توسط افراد دارای معلولیت انجام می شود، دلیل آن هم این است که معلولان نمی توانند از خود دفاع کنند، در برخی موارد دادگاه ها حرف معلولان را نمی پذیرند؛ چند روز پیش در تهران رسانه ها از آزار جنسی خبر دادند. این جوان 27 ساله به دلیل افسردگی در کلاس نقاشی با مردی آشنا شد که این جوان را به خانه خود دعوت کرد و این موضوع را مورد آزار و اذیت پدر قرار داد خصوصی، اما این پسر بچه را دو بار دیگر در خیابان مورد آزار و اذیت قرار داد تا اینکه همسایه مقتول از آزار و اذیت او مطلع شد و به پلیس آگاهی داد جنایت او پس از دستگیری
رئیس ستاد معلولان با اشاره به موارد مشابهی که در مراکز نگهداری از معلولان رخ داده است، می‌گوید: این اتفاقات در مراکز نگهداری از معلولان نیز رخ می‌دهد؛ پیش از این مورد آزار و اذیت یک نوجوان 16 ساله در مراکز نگهداری بود. در مرکز شهر کرج و مقتول، فرد آزاردهنده را می‌شناخت، اما دادگاه به دلایل متعددی موضوع آزار و اذیت جنسی را تایید کرده بود ما از قوه قضائیه درخواست پاسخ دادیم که دو یا سه دختر در بازداشتگاه ارومیه مورد آزار جنسی قرار گرفتند و این قربانیان تا زمانی که پزشک آنها را معاینه کرد، نتوانستند موضوع را با کسی در میان بگذارند. او متوجه شد که این سه دختر مورد آزار و اذیت جنسی قرار گرفته اند. پس از این اتفاق بهزیستی موضوع را تکذیب می کند اما مقامات قضایی پس از پیگیری های لازم این مرکز را تعطیل کرده اند.
به گفته مروتی؛ گاهی اوقات افراد دارای ناتوانی ذهنی یا اوتیسم شدید نمی توانند تشخیص دهند که مورد ظلم یا آزار جنسی قرار گرفته اند. سال گذشته در همین راستا در صفحات مجازی کمپین افراد دارای معلولیت فیلمی از آزار جنسی یک فرد دارای معلولیت ذهنی منتشر کردیم.
بر اساس اخباری که به تازگی منتشر شده است؛ جوان 24 ساله ای در مهدکودک کرج بر اثر زنجیر و خفگی شدید به قتل رسید. این مورد و موارد مشابه دیگر نشان می دهد که نه تنها نظارت کافی در این مراکز وجود ندارد، بلکه افرادی که به عنوان نیروهای کمکی در این مراکز فعالیت می کنند، تحت کنترل های لازم برای استخدام نیستند. اما پس از انتشار خبر قتل این جوان در این مرکز نگهداری، اداره کل بهزیستی استان البرز اعلام کرد: با حکم مالی این مرکز تعطیل و 27 نفر از ساکنان آن به مراکز نگهداری دیگر منتقل شدند. مراقبت از معلولان». . متهمان احتمالی از جمله بهیر و مدیر بازداشتگاه و علت حادثه توسط مقامات قضایی و انتظامی در دست بررسی است.
مروتی، مدیر کمپین معلولان در پاسخ به این خبر می گوید: مراکز نگهداری برای کاهش هزینه های خود، متخصص استخدام نمی کنند و سعی می کنند از افرادی که سن کمتری دارند یا تحصیلات مرتبط در این زمینه ندارند، استفاده کنند؛ این مراکز استخدام می کنند. نیروی کار ارزان و نیروی کار ارزان خودش را دارد از طرفی فرد استخدام شده تا چه حد توانایی انجام کارهای غیرمتخصص را دارد.
مدیر کمپین معلولان در پاسخ به این سوال که آیا بر سلامت روان افراد شاغل در مراکز نگهداری نظارت نمی‌شود، می‌گوید: سلامت روان نیروها قابل رصد است، اما اولین بار نیست که این اتفاقات می‌افتد. این مراکز در تصاویر دوربین های امنیتی می بینند که چه اتفاقی برای این کودکان می افتد، اما در برخی موارد حاضر به تغییر رفتارهای نادرست با آنها نیستند در سال 1400، حمید آذربویه به دلیل بکارگیری مجدد نیروی غیرمجاز، کارگر زیر 18 سال را استخدام می کند، اما همان فرد را مجدداً استخدام می کند موضوع تعیین تکلیف مجدد قاتل حمید آذربویه است نیرویی اشتباه این معلول را با بالش خفه کرده است
سازمان اجتماعی معمولا این خبر را تکذیب می کند; اما در صورت وجود سامانه اطلاع رسانی برای بازدارندگی در این مراکز، اخبار دقیقی از این اتفاقات در دسترس خواهد بود. وقتی آمار و اطلاعات وجود ندارد، جامعه فکر می کند که چنین اتفاقاتی رخ نمی دهد.»
مروتی درباره قتل یک معلول که در چند روز اخیر در مرکز معلولین رخ داد، می گوید: در خبری که درباره قتل این جوان معلول منتشر شد، اشاره ای به نحوه و نحوه قتل نشده بود که آیا این جوان. در خبرها به طرز فجیعی به قتل رسید. و ساعاتی پس از این اتفاق، فردی آن را به پلیس اطلاع داد و پس از ورود پلیس به این موضوع، سعی کرد از عمق فاجعه بکاهد و از عبارت «مرگ مشکوک» استفاده کند. این خبر
