بازار؛ گروه بین الملل: در سفر اخیر ابراهیم رئیسی رئیس جمهور ایران به آفریقا که از کنیا آغاز شد، تهران و نایروبی 5 سند همکاری در زمینه دامپزشکی، ارتباطات، فرهنگ و گردشگری، اقتصاد دیجیتال، معدن، اقتصاد آب و شیلات و امور را امضا کردند. دریایی گام بزرگی در راستای ارتقای دیپلماسی اقتصادی، تقویت روابط سیاسی با کشورهای دوست و همسو و تنوع بخشی به مقاصد صادراتی جمهوری اسلامی ایران است.
در این سفر وزرای امور خارجه، بهداشت و درمان و جهاد کشاورزی، معاون علمی و فناوری رئیس جمهور و مسئولان برخی دستگاه های اجرایی رئیسی را همراهی می کنند.
جمهوری کنیا چهل و هفتمین کشور بزرگ جهان است که در شرق آفریقا قرار دارد. این کشور با تانزانیا، اوگاندا، سودان جنوبی، اتیوپی و سومالی همسایه است و دسترسی مستقیم به اقیانوس هند دارد. این کشور هشت استانی 50 میلیون نفر جمعیت دارد و بیشتر دریاچه ویکتوریا بخشی از قلمرو آن است.
دسترسی 50 میلیون نفری کنیا به اقیانوس هند، این کشور را به یکی از بهترین مقاصد تجاری جمهوری اسلامی ایران در آفریقا و دروازه ورود ایران به آفریقا تبدیل کرده است.
بزرگترین منابع درآمد کنیا به ترتیب کشاورزی و گردشگری است. ایالات متحده و هلند بزرگترین واردکنندگان کالاهای کنیایی و چین و هند بزرگترین صادرکنندگان کالا هستند. این کشور دسترسی مستقیم به اقیانوس هند دارد و بندر «مومباسا» یکی از مهم ترین بنادر اقیانوسی آن به شمار می رود و به دلیل دسترسی این کشور 50 میلیونی به اقیانوس هند، می توان آن را یکی از بندرهای اقیانوس هند نامید. بهترین مقاصد تجارت جمهوری اسلامی ایران در آفریقا و دروازه ای در نظر گرفته شده برای ورود ایران به آفریقا.
رئیسی پیش از عزیمت به کنیا، زمینه های کشت اراضی، کشاورزی و علم و فناوری را زمینه های مناسب برای افزایش هم افزایی اقتصادی با آفریقا خوانده بود و این در حالی است که روح الله لطیفی، معاون امور ایران و آفریقا، اظهار داشت. باشگاه بازرگانان، حجم تجارت غیرنفتی ایران با کنیا، اوگاندا و زیمبابوه (سه کشور مقصد سفر رئیس جمهور به آفریقا) در سال گذشته حدود 74 میلیون دلار بوده که 55 میلیون دلار آن شامل صادرات کالای ایرانی به این کشورها بوده است. 3 کشور. البته بر اساس آمار رسمی گمرک، تجارت ایران با قاره سیاه در دو سال اخیر رشد 100 درصدی را تجربه کرده است.
اما طبق آمارهای رسمی، سهم جمهوری اسلامی ایران در تجارت با بازار 1.2 میلیارد دلاری آفریقا تنها 1.2 میلیارد دلار است که با توجه به توانمندی های متقابل سهم بسیار پایینی به حساب می آید.
وجود معادن طلای فراوان در کنیا این فرصت را برای ایران فراهم می کند تا طلا را با کالا مبادله کند که این امر اثرات تحریم ها را بر ایران خنثی می کند، زیرا در این صورت ایران می تواند بدون دسترسی به بانک های آفریقایی طلا را معامله کند.
وجود معادن طلای فراوان در کنیا به ایران امکان داد و ستد طلا با کالا را می دهد که این امر اثرات تحریم ها را بر ایران خنثی می کند، زیرا در این صورت ایران می تواند بدون دسترسی به بانک های آفریقایی طلا معامله کند.
تاریخچه روابط ایران و کنیا
آغاز روابط ایران و کنیا به سال 1971 برمی گردد. در پی خصومت و درگیری بین اتیوپی و سومالی و اتهام حمایت از سومالی به دولت پهلوی، در سال 1977 روابط با کنیا قطع شد. پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1982. از آن زمان تاکنون کنیا همواره روابط خوبی با ایران داشته است. پس از سفر محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور سابق ایران به کنیا، سطح روابط دو کشور افزایش یافت که نتیجه آن صادرات 4 میلیون تن نفت به این کشور و برقراری پرواز مستقیم تهران – نایروبی بود. .
با روی کار آمدن دولت یازدهم که توسعه روابط با کشورهای غربی را سرلوحه کار خود قرار داده بود و همچنین با نفوذ سران این کشور شرق آفریقا بر رژیم صهیونیستی و آمریکا، روابط کنیا با ایران شروع به افول کرد.
آخرین سفر مقامات ایرانی به آفریقا 11 سال پیش توسط محمود احمدی نژاد بود. در دوره ریاست جمهوری حسن روحانی تنها 3 رئیس جمهور آفریقا (غنا، آفریقای جنوبی و زیمبابوه) به ایران سفر کردند.
در دولت قبل، ستاد آفریقا در وزارت امور خارجه ایران که در دوره احمدی نژاد در سال 2005 تأسیس شد و مسئولیت گسترش روابط اقتصادی با آفریقا را بر عهده داشت، تقریباً خاموش شد، علاوه بر این، برخی از رایزنان تجاری ایران که در سفارتخانه ها کار می کنند، بودند. مستقر در سرزمین اصلی و مسئول افزایش تجارت ایران، به کشور خود فراخوانده شدند. اما سال گذشته شبکه ای متشکل از هشت مرکز تجاری ایرانی در سراسر قاره آفریقا فعال شد که طیف وسیعی از خدمات را به شرکت های تولیدی و صادرکننده از جمله کنیا، اوگاندا، تانزانیا، ساحل عاج، غنا، کامرون، سنگال، نیجریه و الجزایر ارائه می کند. و آفریقای جنوبی می شود.
اما با توجه به رویکرد دولت سیزدهم مبنی بر تعادل در ارتباطات و تعاملات خارجی، پیش بینی می شود حجم و سطح ایران با جمهوری کنیا در چرخه رشد قرار گیرد، هرچند رئیسی در سفر خود به این کشور بر توسعه 10 برابر حجم تعاملات تجاری تاکید کرده است. کنیا
تلاش قدرت های اقتصادی برای افزایش تجارت با آفریقا
بسیاری از قدرت های اقتصادی جهانی و متوسط، از جمله چین، ترکیه، استرالیا، ایالات متحده و هند، تعاملات اقتصادی، تجاری و تجاری خود را با قاره سیاه در دهه های اخیر در مسیر صعودی قرار داده اند. بر اساس آخرین برآوردها و آمار، صادرات آمریکا حدود 100 میلیارد دلار، چین حدود 200 میلیارد دلار و هند حدود 70 میلیارد دلار به کشورهای آفریقایی و ترکیه بین سال های 2011 تا 2015 صادرات خود به آفریقا را 20 درصد افزایش داده است.
علاوه بر این، از سال 2003، آنکارا تعداد سفارتخانه های خود در قاره سیاه را از 12 به 42 افزایش داده و 1150 پروژه سرمایه گذاری به ارزش 55 میلیارد دلار در آفریقا راه اندازی کرده است. اکنون به بیش از 40 کشور آفریقایی و با هدف تسهیل فعالیت های تجاری پرواز می کند. بین دو کشور قرار است به کره امکان پرواز مستقیم به 40 کشور آفریقایی داده شود. نکته قابل توجه این است که ترکیه 10 سال پس از ایران وارد قاره سیاه شد اما سهم صادراتی به این قاره 20 برابر ایران است که نیاز ایران به بهره برداری از فرصت های اقتصادی قاره آفریقا را دوچندان می کند.
کشت فراساحلی گزینه طلایی همکاری ایران و کنیا با لذت دوری از تحریم است
شرایط آب و هوایی مناسب و بارندگی فراوان، کنیا را به کشوری مساعد برای کشاورزی و کشاورزی تبدیل کرده است و در این میان کشت فراساحلی ایران در کنیا می تواند سود ارزی و متقابلی را برای طرفین به همراه داشته باشد.
کنیا علاوه بر ذخایر معدنی عظیم طلا، نقره، خاکستر سودا، سنگهای قیمتی، جواهرات، فلوریت، روی، سیلیس، سنگ آهن، منیزیم، نمک، میکا و مس، درآمد فراوانی از صادرات مواد کشاورزی و فراسرزمینی دارد. کشت برای انحلال محصولات باغی و کشاورزی به ایران برای صادرات ماشین آلات کشاورزی و آبیاری نیز از دیگر گزینه های همکاری اقتصادی در زمینه تحریم های جاری و مسائل نقل و انتقال پول است. دانه های روغنی، غلات، مواد معدنی، دام و آبزیان که جزء مایحتاج اساسی و کالاهای مورد نیاز ایران است، با صادرات خدمات فنی مهندسی و دانش فنی در زمینه های فوق الذکر و بهره برداری مشترک می توان به کنیا صادر کرد. محصولاتی با هدف سود متقابل برای هر یک از دو طرف.
به عنوان مثال، کشت آناناس در کنیا بسیار رایج است و بسیاری از شرکت های بین المللی مانند شرکت آمریکایی دلمونتی، 100 سال است که به کشت، فرآوری و کنسرو کردن آناناس و صادرات آن به کشورهای مختلف از جمله اروپا می پردازند.
وجود خاک های مرغوب و حاصلخیز شرایط را برای 4 فعالیت کشاورزی و کشت متوالی در کنیا فراهم کرده است. استرالیا و اسرائیل نیز مدت هاست وارد کشت صنعتی در این کشور شرق آفریقا شده اند.
شرق آفریقا و کنیا به عنوان دروازه ورود به شرق آسیا از نظر موقعیت استراتژیک تبادل شرق و غرب جهان از اهمیت بالایی برخوردار هستند. نزدیکی منطقه شرق آفریقا به تنگه استراتژیک بابل و وجود بنادر اقتصادی بسیار مهم بر اهمیت منطقه شرق آفریقا افزوده است که می تواند مسیر صادرات محصولات ایرانی به کشورهای ثالث را فراهم کند.
علاوه بر این، شرق آفریقا و کنیا به عنوان دروازه ورود به شرق آسیا از نظر موقعیت استراتژیک مبادلات شرق و غرب جهان از اهمیت بالایی برخوردار هستند. نزدیکی منطقه شرق آفریقا به تنگه استراتژیک بابل و وجود بنادر اقتصادی بسیار مهم بر اهمیت منطقه شرق آفریقا افزوده است که می تواند مسیر صادرات محصولات ایرانی به کشورهای ثالث را فراهم کند.
مهمترین اقلام صادراتی کنیا به ایران شامل مواد اولیه معدنی، چای و قهوه و مهمترین اقلام وارداتی آن قیر، مواد غذایی و مواد شیمیایی است. توافق تهران و نایروبی برای راه اندازی کارخانه مونتاژ خودرو در کنیا نیز از دیگر توافقات دوجانبه در این سفر بود.
ایران در جریان حضور هیات ایرانی در کنیا از پهپاد پیشرفته کشاورزی صادراتی با هدف بازاریابی رونمایی کرد. این پهپاد که Pelican 2 نام دارد، کاربرد دوگانه ای برای سم پاشی زمین های کشاورزی، بازرسی مزرعه، پردازش تصویر برای مواردی مانند نقشه برداری و تشخیص آفات مزرعه دارد.
پهپاد پلیکان 2 ساخت شرکت دانش بنیان ایرانی است که دارای قابلیت های منحصر به فردی از جمله پیشرانه صنعتی ضد آب و گرد و غبار، بازوهای جداشدنی و آمادگی در 2 دقیقه، پرواز خودکار، سمپاشی 2 هکتار در هر پرواز، پوشش افقی 5-6 می باشد. متر، قابلیت نصب انواع ماژول های کشاورزی، پمپاژ 6 لیتر در دقیقه و دارای نرم افزار هوشمند تشخیص مسیر پرواز و با توجه به کشت گسترده فراساحلی در کنیا و نیاز مبرم این کشور به تجهیزات کشاورزی و کشاورزی، با استقبال خوبی مواجه شده است. طرف کنیا
اقدامات ایران برای توسعه سهم خود از بازارهای کنیا تنها به این موارد ختم نمی شود و ایران در حال حاضر خانه نوآوری و فناوری خود را در نایروبی ایجاد کرده است، جایی که بیش از 35 شرکت دانش بنیان ایرانی محصولات خود را در زمینه های دارویی به فروش می رسانند. ، تجهیزات پزشکی، کشاورزی، ساخت و ساز و معماری به کنیا معرفی و صادر شده است.
نتیجه
علیرغم اهمیت راهبردی شرق آفریقا و به ویژه کنیا برای ایران، حل مشکلات لجستیکی و ایجاد خطوط کشتیرانی مستقیم برای کاهش قیمت کالاهای صادراتی از طریق کشورهای ثالث، توسعه همکاری های بانکی، برپایی نمایشگاه ها و مراکز تجارت ایرانیان در کشورهای آفریقایی از جمله تعهدات است. از مدل کسب و کار، آن را با این کشور است.
همچنین با رشد صادرات محصولات پزشکی و درمانی از ایران به کنیا، ایجاد بازار مناسبی برای این حوزه صادراتی ضروری است تا با بهره گیری از ظرفیت های بخش خصوصی و شرکت های زودبازده، ظرفیت های مغفول مانده این حوزه صادراتی ایجاد شود. تجارت در قاره سیاه، به ویژه در کنیا، دوباره مورد توجه قرار خواهد گرفت. .