به گزارش بازار، این روزها با داغ شدن بحث تغییر اقلیم و پیامدهای آن برای بسیاری از نقاط کره زمین، موضوع تشدید گرمایش جهانی و به دنبال آن خطر آب شدن یخ های قطبی جدی شده است و در این وضعیت، هشدارهای اخیر گروهی از دانشمندان در مورد ویروسهای زامبی که ممکن است از سرزمینهای یخزده قطب شمال پدیدار شوند، نگرانیهای بشر مدرن را تشدید کرده است.
از آنجایی که تغییرات آب و هوا و متعاقب آن گرم شدن کره زمین بر قطب شمال نیز تأثیر گذاشته است، دانشمندان در یک خبر اخیر هشدار دادهاند که ویروسهای خفته که در اعماق یخها مدفون شدهاند ممکن است تهدیدی برای اپیدمیهای جدید بیماری باشد.
پس از انتشار این خبر، مجله تخصصی «اخبار پزشکی امروز» در مقاله ای با اشاره به گزارش اخیر این دانشمندان نوشت که دانشمندان دانشگاه «آیکس مارسی» فرانسه در مطالعه ای که بر روی ویروس ها انجام داده اند. 13 مگاویروس که در یخچال های طبیعی سیبری یافت شده اند، احتمالاً روزی انسان ها را آلوده خواهند کرد. یکی از این ویروس ها 48500 سال قدمت داشت و شرح این یافته ها در مجله “ویروس ها” منتشر شده است.
یکی از نگرانی های دانشمندان این است که سیستم ایمنی انسان امروزی چگونه به این ویروس ها که «ویروس های زامبی» نامیده می شوند و میلیون ها سال قدمت دارند، واکنش نشان می دهد.
یکی از دانشمندانی که این نگرانی را ابراز کرد، ژان میشل کلاوری، استاد دانشگاه اکس مارسی و ژنتیکدانی است که این مطالعه را رهبری کرده و از سال 2014 با ویروسها در سیبری کار میکند. او معتقد است که این تهدید نادیده گرفته شده و واقعی است.
با این حال، دکتر ویلیام شافنر، متخصص بیماری های عفونی در دانشکده پزشکی دانشگاه واندربیلت، معتقد است که همه گیری ویروس زامبی به عوامل خاصی بستگی دارد.
شافنر می گوید: اول از همه، ویروس باید بتواند زنده شود و به طریقی به انسان منتقل شود. بنابراین ویروس باید قابلیت انتقال از فردی به فرد دیگر را داشته باشد. در واقع اپیدمی پس از این دو مرحله رخ می دهد.
علاوه بر این، دکتر جاناتان استو، محقق و ویروس شناس در موسسه فرانسیس کریک در لندن، به نویسنده این مقاله در مدیکال نیوز تودی گفت: ویروس ها در مناطق یخ زده سیبری در واقع یک تهدید نظری در نظر گرفته می شوند.
به نظر من، در حال حاضر تهدیدهای بزرگتری نسبت به ویروسهای زامبی در قطب شمال برای مردم روی کره زمین وجود دارد و برخی از آنها شامل کسب باکتریهای سرکوبشده یا اشکال غیرمستقیمتر مانند گسترش حشرات ناقل بیماری یا تغییر در الگوهای مهاجرت است. که میتواند ویروسهای فعلی را به مناطق بیشتری منتقل کند. من معتقدم که ویروسهایی که در حال حاضر در بین حیوانات در سراسر جهان در گردش هستند باید تهدیدی بزرگتر و محتملتر در نظر گرفته شوند.
استوی در جای دیگری از بیانیه خود تاکید کرد که این مناطق قطب شمال در حال حاضر تهدیدی فوری برای جوامع بشری محسوب نمی شوند.
چه نوع ویروس هایی ممکن است در کمین یخ های قطبی باشند؟
در مطالعه محققان فرانسوی، 13 ویروس مختلف از جمله Pandoravirus، Cedratvirus، Megavirus و Pacmanvirus، علاوه بر سویه جدیدی به نام Pithovirus شناسایی شده است.
به گفته کارشناسان، این فهرست شامل حداقل دو عامل بیماریزای انسانی است که مسئول آبله و آنفولانزا هستند.
با این حال، دانشمندان تأکید می کنند که تعیین دقیق اینکه کدام ویروس در قطب شمال وجود دارد دشوار است. بنابراین ما با مجموعه ای از مجهولات روبرو هستیم.
بر اساس گزارش دویچه وله، واکنش سریع به ویروس کرونا و تولید سریع واکسنها میتواند الگویی از آمادگی در برابر شیوع ویروسهای جدید باشد.
دکتر شفنر در این خصوص خاطرنشان کرد: اگرچه ناشناخته های زیادی وجود دارد، اما موفقیت نسبی سال های اخیر در مقابله با اپیدمی کرونا، به آینده امیدوار می کند. بنابراین امروزه ما در شناسایی ویروس های جدید و مقابله با گسترش آنها بسیار بهتر از ۱۰ یا ۲۰ سال پیش هستیم.
در سالهای اخیر، گرم شدن کره زمین در قطب شمال باعث شده است که لایهای از “یخبندان دائمی” در این منطقه ذوب شود و ویروسهای خفته که دهها هزار سال خاموش بودند، اکنون به تهدیدی بالقوه برای سلامت حیوانات تبدیل شدهاند. و انسان، به گفته برخی از دانشمندان.
کیمبرلی ماینر، دانشمند آب و هوا در آزمایشگاه رانش جت ناسا، میگوید: «موارد زیادی در مورد زمین یخ زده نگرانکننده است و ما باید این سطح را تا حد امکان یخزده نگه داریم».
زمین یخ زده حدود یک پنجم نیمکره شمالی را می پوشاند و به عنوان نوعی کپسول زمان عمل می کند. مکانی که علاوه بر ویروس های باستانی، بقایای چندین حیوان منقرض شده مانند دو توله شیر غار و یک کرگدن پشمالوی تازه کشف شده در آن حفظ شده است.
این زمین یخ زده یک محیط منزوی و بدون اکسیژن ایجاد کرده است که نور در آن نفوذ نمی کند. این لایه یخی که گاهی تا عمق 1500 متری می رسد، مهم ترین ذخایر متان روی کره زمین محسوب می شود و ده ها هزار سال است که به همین شکل حفظ شده است. با این حال، دمای روز در قطب شمال، که در حال حاضر تا چهار برابر سریعتر از بقیه سیاره گرم می شود، لایه بالایی را ذوب کرده و این سطوح را در معرض خطر ذوب شدن قرار داده است.
به گفته کارشناسان، علاوه بر تغییرات آب و هوایی، افزایش ترافیک کشتیرانی و حفاری اخیر معدن در قطب شمال باعث آب شدن یخ ها شده است. به دنبال این تغییرات، برخی از دانشمندان بر این باورند که قرار گرفتن انسان در معرض این ویروس های احیا شده در این مناطق ممکن است باعث گسترش عفونت شود.
برخی دیگر از محققان مانند دکتر استوی نیز بر این باورند که گسترش ویروس های بیماری زا امروزی از طریق حشرات ناقل بیماری یا تغییر در الگوی مهاجرت پرندگان به عنوان یک تهدید بسیار جدی تری برای سلامتی امروزه در نظر گرفته می شود.