به گزارش رکنا به نقل از اداره کل روابط عمومی و اطلاع رسانی، مهناز شریفی با اشاره به اینکه بر اساس کاوش های باستان شناسی شهرک قشلاق بیش از 14 متر انباشت فرهنگی دارد، اظهار داشت: آغاز سکونت در این شهرک به گذشته بازمی گردد. تا هزاره پنجم قبل از میلاد اما در این منطقه آثاری از فرهنگ های دوره حاجی فیروز و پایان هزاره ششم قبل از میلاد را می توان دید. آغاز هزاره پنجم قبل از میلاد به فرهنگ دالما معروف است که یکی از پیچیده ترین فرهنگ های پیش از تاریخ به شمار می رود که در نقاط مختلف گستره فرهنگی گسترده ای دارد.
این باستان شناس افزود: در این کاوش بقایای معماری، سرامیک های مهر و خش، مهره های تزئینی و ابزار سنگی کشف شد. بررسی مواد فرهنگی این منطقه نشان دهنده ارتباط نزدیک ساکنان بیجار با شرق زاگرس مرکزی در دره های کنگاور از یک سو و ارتباط با فرهنگ های حوضه است. دریاچه ارومیه و همچنین نشان دهنده روابط فرهنگی با ساکنان شمال مدیترانه و شرق آناتولی است.
شریفی یکی از مهم ترین نکاتی که در کاوش لایه های باستانی این تپه مشاهده می شود، شواهد لغزش یا فرونشست زمین دانست که در نوع خود جالب است و کمتر در کاوش های باستان شناسی یافت شده است.
وی با بیان اینکه تپه قشلاق حدود 9 متر انباشته مس و سنگ قدیمی و 5 متر تجمع مس و سنگ جدید دارد، گفت: در تپه قشلاق می توان تأثیر اجزای طبیعی و بومی منطقه را بر ویژگی های فرهنگی مشاهده کرد: 1 – استفاده از گچ در الحاقات معماری و پوشش کف منازل و انبارها. به همین ترتیب از گچ به عنوان ماده ای برای تثبیت و تقویت ظروف در بافت معماری استفاده شده است. 2- چون منطقه نیمه استپی است اما سازگاری زیستی و وابستگی اقتصادی سه عنصر همزمان دامداری، شکار، ماهیگیری و کشاورزی را می توان مشاهده کرد. 3- استفاده گسترده از منابع زیست محیطی منطقه وجود دارد. در قشلاق به وضوح مشهود است. نه تنها حیوانات بزرگ شکار می شدند، بلکه از خرگوش، روباه، خوک، لاک پشت و ماهی نیز استفاده می شد.
رئیس هیئت باستان شناسی افزود: سنگ های ابسیدین کشف شده نشان دهنده روابط تجاری با حوضه دریاچه وان ترکیه است و این ابزارها از آن منطقه وارد تپه بیجار قشلاق شده است. نمونه هایی از سفال های نوع عبید در قشلاق به دست آمده است و سنگ نگاری، XRF و مرکز تجاری، مرکز ارتباط با نقاط دیگر بوده و با مناطق دوردستی مانند آناتولی و بین النهرین ارتباط داشته است که باعث پایداری شده است. تداوم و استقرار این شهرک.
وی خاطرنشان کرد: در کاوش های فصل سوم قشلاق، مهرهای مسطح و اولین مهر استوانه ای به دست آمد که نشان دهنده سامانه املاک و شبکه محلی سامانه مبادلاتی است، مهرهای قشلاق نشان دهنده نوعی رتبه بندی اجتماعی (املاک فردی و ظهور طبقه نخبگان) و ظاهر اولیه پیچیدگی های اجتماعی و اقتصادی را نشان می دهد.
شریفی تصریح کرد: یکی از دلایل ریزش روستای قشلاق بیجار را می توان در بحث های زیست محیطی جستجو کرد. به نظر می رسد وجود ذخایر گچ و مس در خاک های منطقه و به تبع آن وجود فلزات سنگین و سمی در اکوسیستم منطقه، مانع بزرگ درازمدت در شکل گیری جوامع و جوامع مترقی و پرجمعیت بوده است. در نهایت فروپاشی زیستگاه های ماقبل تاریخ در منطقه است. میزان آلودگی برخی از چشمه های آبی منطقه به فلزات سنگین مانند سرب، آرسنیک و کادمیوم که آثاری از آن در استخوان های حیوانات از 7000 سال پیش و در استخوان های فعلی منطقه شناخته شده است، ممکن است عاملی برای کمبود رونق فرهنگی و فروپاشی جمعیتی در این منطقه است. اکثر دوره ها مرتبط هستند.
وی در پایان گفت: با توجه به اینکه دره تالوار دارای شرایط زمین شناسی خاصی است که به طور طبیعی منجر به آلودگی برخی فلزات سنگین شده است، این آلودگی از طریق زنجیره غذایی به حیوانات و انسان ها نفوذ کرده و رشد جمعیت را با مشکل مواجه می کند در این دره بوده است. بنابراین می توان این عامل را یکی از عوامل اصلی ریزش زیستگاه در این دره دانست.
