بازار؛ گروه استان ها: اقلیم متنوع استان گلستان فرصت های زیادی را ارائه می دهد که یکی از این قابلیت ها فراهم شدن بستر توسعه گیاهان دارویی است. اما متأسفانه علیرغم مزایای فراوان این گیاهان از جمله کسب درآمد، پرورش آن در مزارع و مراتع دیم، ایجاد اشتغال به صورت مستقیم و غیرمستقیم و از همه مهمتر جلوگیری از فرسایش خاک در مناطق بیابانی استان، به آن توجه می شود. کشت و توسعه، چیز جدی نیست.
اگرچه فعالان این حوزه نیز در گلستان حضور دارند و دغدغه پرورش این گیاهان را دارند، اما تاکنون نتوانسته ایم به جایگاهی که شایسته آن است در این حوزه دست پیدا کنیم.
پایگاه خبری بازار در گفتگو با «سکینه سادات حسینی» کارشناس ارشد گیاهان دارویی و مدیر کل «شرکت شرات بانو» که فعال ترین حوزه در زمینه تولید بذر و آموزش کشت گیاهان دارویی بوده است. از سال 1395 چالش ها و مسائل پیش آمده در این حوزه به ویژه در شهرستان آزادشهر مورد تحلیل قرار گرفت.
*ضرورت توسعه کشت گیاهان دارویی برای گلستان چیست؟
برای زمین های شیبدار درختی را پیشنهاد می کنیم که با همان میزان بارندگی بتوان آن را پرورش داد که باعث تثبیت خاک و جلوگیری از سیل می شود. اگر سطح کشت گیاه اسطوخودوس را افزایش دهید این گیاه یک گزینه بسیار مهم و استراتژیک برای گلستان است و ما به دنبال افزایش کشت این گیاه در گلستان هستیم.
اگر گلستان قطب در زمین های خشک و شیب دار اسطوخودوس بکارد می توانیم از زیبایی آن در زمینه توسعه گردشگری بهره مند شویم.
اگر بتوانیم به قطبی در زمینه گیاهان دارویی تبدیل شویم، بسیاری از مشاغل ثانویه مانند گردشگری و فرآوری محصولات، اشتغال زیادی ایجاد می کند و رونق اقتصادی را در پی خواهد داشت.
* چالش در این زمینه چیست؟
اسطوخودوس در گلستان در بسیاری از اراضی قابل کشت است و از نظر فنی به نتایج مطلوب رسیده ایم، اما در این زمینه اگر سطح زیر کشت افزایش یابد، واحدهای فرآوری تخصصی در گلستان نداریم.
بحث فرآوری و استخراج اسانس یک ضرورت است و این گیاه باید تازه استحصال شود و اسانس این گیاه در کشورهای مختلف به فروش می رسد اما باید طبق استانداردهای جهانی تهیه شود.
بحث فرآوری و استخراج اسانس امری ضروری است و این گیاه باید اسانس تازه استخراج شده باشد و اسانس این گیاه در کشورهای مختلف به فروش می رسد اما باید طبق استانداردهای جهانی مصرف شود.
اگر در استان یک یا چند واحد فناور در زمینه استحصال اسانس اسطوخودوس وجود داشته باشد، می توان کشت این گیاه را توسعه داد و با صادرات اسانس آن ارزآوری خوبی برای استان به دست آورد.
گلستان در مقایسه با سه استان شمالی نتوانسته در این منطقه گردشگر جذب کند اما در صورت توسعه کشت این گیاه می تواند بسیار موفق باشد.
* چه گیاهان دارویی دیگری را می توان در گلستان کشت؟
برای پرورش گیاهان دارویی در اراضی شور و شور گلستان گزینه های مختلفی وجود دارد که یکی از آنها «گلرنگ» است. زعفران گیاه بومی کشور است و گلرنگ در زمین هایی که امکان کشت گندم و جو وجود ندارد می روید.
این گیاه دارای دانه روغنی است که بهترین روغن نباتی را به ما می دهد و علاوه بر آن رنگ خوراکی این گیاه صادر می شود. برای فروش مشکلی نخواهیم داشت و درآمد نسبتا خوبی برای دیم دارد.
اگر سالی سه بار در این اراضی باران ببارد، 100 تا 300 کیلو گل تولید می شود و 500 تا 1 تن دانه روغنی به دست می آید.
* آیا در حال حاضر کارخانه فرآوری این محصولات در گلستان وجود دارد؟
حدود 18 کارخانه فرآوری در گلستان متعلق به بخش خصوصی هستند که شاید تنها 10 درصد از این کارخانه ها فعال باشند. متأسفانه از تمام ظرفیت آنها استفاده نمی شود و عملاً از آنها استفاده نمی شود.
این کارخانجات باید به کشاورز کمک کنند تا چرخه عرضه گیاهان دارویی تکمیل شود، وظیفه من ترویج و پرورش گیاهان دارویی است و تمام تلاشم را در این زمینه انجام می دهم و متاسفانه به دلیل عدم فعالیت کارخانه های فرآوری، کشاورز با آن مواجه است. یک چالش . مجبور نباشید نفت خام بفروشید.
* در مورد بازار فروش کارخانه آربیتراژ توضیح دهید.
ما گیاهان دارویی خام، خشک یا تازه را به استان های تهران، مشهد، قم، کاشان و سایر نقاط کشور ارسال می کنیم و محصولات گلستان با نام تجاری استان های دیگر به بازار عرضه و گاها صادر می شود.
متأسفانه کشت گیاهان دارویی فرصتی است که از استان دور است، در حالی که می تواند اشتغال و توسعه گردشگری و اقتصادی زیادی را برای استان به همراه داشته باشد.
متأسفانه این فرصتی است که در استان از دست ما می رود، هرچند می تواند علاوه بر توسعه گردشگری و اقتصادی برای استان اشتغال زایی زیادی داشته باشد و در بحث فرآوری و بسته بندی فرآورده های گیاهی دارویی بسیار ضعیف هستیم. .
* فعالیت های شرکت بانوی گیاهی چیست؟
این شرکت به ترویج و پرورش گیاهان دارویی می پردازد و بر اساس نیاز کشاورزان از طریق بازدید از زمین های آنها، نوع گیاهان دارویی را برای رشد با توجه به شرایط اقلیمی و میزان آبی که دارند پیشنهاد می کنیم.
همچنین با توجه به اینکه کشاورزان همواره دغدغه بازار فروش این محصول را دارند، ما نیز وارد این عرصه می شویم و برای اینکه کشاورز با چالش مواجه نشود، سعی می کنیم در حوزه تجارت و فروش فعال باشیم، زیرا شرط اصلی تولید فروش است
* چند کشاورز با شرکت شما همکاری می کنند؟ و چه گیاهانی رشد می کنند؟
امسال حدود 20 کشاورز با ما همکاری کردند و گیاهانی مانند اسطوخودوس در دیم، رزماری در اراضی شیبدار و دیم و گلرنگ در شهرستان گنبد و همچنین زمین های نمک و نمک، نعناع و نعناع معمولی در آزادشهر کاشتیم.
ما نیازها را بر اساس آب و هوای هر منطقه می سنجیم و گیاه مورد نظر را پرورش می دهیم، تمام تلاشمان این است که کشت گیاهان دارویی در گلستان را به مناطق شور و شور و اراضی شیبدار برسانیم.
