سومیا شورابی; بازار: دکتر سیروس معصوم پور امیرآبادی تاجر و استاد دانشگاه در گفتگو با خبرگزاری بازار درباره سلامت نظام بانکی و کنترل تورم و کسری بودجه توضیح داد: ابزار اصلی بانک های مرکزی کشورهای توسعه یافته برای سیاست های پولی است. . اینها عملیات بازار باز هستند. این ابزار سال هاست که به بانک مرکزی کشور پیشنهاد شده است، برخی از کارشناسان اقتصادی بر اهمیت این ابزار در مهار تورم و برخی نیز بر توانایی آن در کاهش سرعت رشد نقدینگی و همچنین تاکید دارند. تأثیر آن بر کاهش هزینه استقراض دولت (بدهی که برای پوشش کسری بودجه انجام می شود) را برجسته کرد.
معصوم پور امیرآبادی می گوید: چندی پیش بانک مرکزی به طور رسمی فعالیت بازار آزاد را آغاز کرد. این اقدام بانک مرکزی در بهترین حالت نمایشی و در بدترین حالت راهی برای پوشش کسری بودجه بانک مرکزی است.
این کارشناس بازارهای مالی، عملکرد بازار آزاد را مستلزم چهار مقدمه عنوان کرد.
1- نظام بانکی سالم
2- بانک مرکزی مستقل
3- مخزن بازار
4- تشکیل صندوق های بازار پول
پیش نیاز عملیات بازار آزاد است.
وی در تعریف نظام بانکی سالم اظهار داشت: ما بانکی به معنای متعارف نداریم، در واقع می توان گفت بانک های ما سالم نیستند، یعنی متهم به توطئه پونزی شده اند، بنابراین بدهی های خسارتی آنها که عبارتند از: نقدینگی، بسیار سریعتر از بخش واقعی اقتصاد رشد می کند. در نتیجه، ارزش پول به طور مداوم کاهش می یابد. اگر سیستم بانکی سالم شود، نرخ رشد نقدینگی کاهش می یابد.
وقتی بانک مرکزی باید بدون قید و شرط از کنترل های دولت و بانک ها عبور کند، کنترلی بر حجم پایه پولی ندارد و طبیعتاً نمی تواند تورم را بدون کنترل پایه پولی مدیریت کند.
این استاد بازارهای مالی همچنین افزود: بانک مرکزی باید مستقل باشد یعنی نباید مجبور به عبور از کنترل های دولت و بانک ها شود در حالی که بانک مرکزی باید کنترل های دولت و بانک ها را بدون قید و شرط بگذراند. کنترل بر حجم مبنا پولی ندارد و طبیعتا نمی تواند تورم را بدون کنترل پایه پولی مدیریت کند.
معصوم پور امیرآبادی در پاسخ به این سوال که اگر بانک مرکزی از کنترل های دولت و بانک ها عبور نکند، تکلیف چگونه انجام می شود، گفت: حالت سوم بازار را رپو می گویند که در آن دولت و بانک ها در بازار رپو، اوراقی که برای تامین نیازهای پولی خود، آنچه را که دارند می فروشند، البته برای اینکه بازار رپو بتواند نیاز بانک ها را برآورده کند، باید عمق داشته باشد و آنچه به آن عمق می دهد بازار پول است. وجوه .
تعمیق بازار رپو و کاهش هزینه استقراض دولت برای پوشش کسری بودجه و همچنین امکان کنترل تورم توسط بانک مرکزی از موضوعات مهم تشکیل صندوق های بازار پول است.
این تاجر بازار مالی با بیان اینکه تشکیل صندوق های بازار پول با کارکردهای مهمی همراه است، گفت: تعمیق بازار رپو و کاهش هزینه استقراض دولت برای پوشش کسری بودجه و همچنین امکان کنترل تورم توسط دولت مرکزی. بانک، از جنبه های مهم تشکیل صندوق در بازار پول است. زمانی که این چهار پیش نیاز برآورده شد، عملیات بازار آزاد به ابزار مناسبی برای سیاست پولی تبدیل می‌شود، البته به محض تحقق اولین پیش‌نیاز، یعنی سلامت. در نظام بانکی، نرخ رشد نقدینگی کاهش و نرخ تورم کاهش خواهد یافت. اگرچه دو درصد نخواهد بود، اما احتمالاً تک رقمی خواهد شد و با ارائه فرض چهارم، هزینه استقراض دولت کاهش می یابد و پیش نیازهای دوم و سوم نیز برای اجرای عملیات بازار آزاد ضروری است. تورم هدف دو درصد
معصوم پور امیرآبادی در ادامه اظهار داشت: دولت به جای آماده سازی بازار آزاد به بانک ها گفته است که می توانند به جای ذخیره قانونی اوراق خزانه، مستقیماً به بانک مرکزی بفروشند، یعنی نیازی به بازار رپو نیست. بانک‌ها و دولت‌ها می‌توانند برای تامین مالی بدهی‌های دولت به طور مستقیم از پایه پولی همکاری کنند تا بانک مرکزی همچنان به کنترل‌ها و ایجاد تورم ادامه دهد.
سلامت سیستم بانکی سرعت رشد نقدینگی را کاهش می دهد
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه در ایران سیستم بانکی سالمی وجود ندارد، تصریح کرد: بانک در ایران به یک موسسه مالی غیرانتفاعی اطلاق می شود، در حالی که دولت اصرار دارد که بانکداری متعارف ربوی و محکوم به شکست است، بنابراین نوع جدیدی از آن را ابداع کرده است . بانکداری که نتیجه این اختراع یک موسسه مالی به نام بانک است که ماهیت بانکی ندارد، مشکل اصلی این است که این موسسات مالی به بیماری پونزی مبتلا شده اند.
نرخ رشد بالای نقدینگی دقیقاً ناشی از پانزی شدن سیستم بانکی است.
معصوم پور امیرآبادی در ادامه با ذکر مثالی درباره طرح پونزی توضیح داد: فرض کنید من و شما سال گذشته قراردادی امضا کردیم که پول شما را سرمایه گذاری کنم اما قول داده بودم 70 درصد سود بدهم، حالا می بینم که بعد از یک سال سرمایه گذاری فقط 20 درصد سود داشته است. . سود، اما هنوز به شما اطلاع نداده اند. از طرفی دوستان شما نیز مایل به سرمایه گذاری هستند. با گرفتن پول شما، وانمود می کنم که سرمایه گذاری واقعاً 70 درصد سود داده است. من این سود اضافه را با پول همین دوستان می پردازم یعنی به جای سرمایه گذاری کل پول، بخشی را به عنوان سود به شما می دهم، طبیعتا پول کمتری برای سرمایه گذاری دارم و برای انجام تمام تعهداتم دارم. حتی بیش از 70 درصد سود به دست بیاورم، یعنی از یک طرف تعهدات من در قبال شما و دوستانتان به میزان 70 درصد افزایش می یابد و از طرف دیگر ارزش دارایی های در اختیارم با نرخی افزایش می یابد. از 70 درصد سرعت بسیار کندتر به این طرح پونزی می گویند. آقای چارلز 100 سال پیش این کار را انجام داد و زمانی که فاش شد، مشخص شد که او 20 میلیون دلار به سرمایه گذاران زیان داده است. علاوه بر این، آقای برنی مدوف 13 سال پیش از همین ترفند استفاده کرد و مشخص شد که 65 میلیارد دلار ضرر کرده است.
دکتر معصوم پور امیرآبادی در پایان خاطرنشان کرد: بنابراین در موسسه مالی پانزی تعهدات با سرعت بالا رشد می کند، تعهدات سیستم بانکی نقدینگی است و سرعت بالای رشد نقدینگی دقیقا به دلیل پانزی شدن سیستم بانکی است.
لازم به ذکر است که طرح پونزی در سراسر جهان غیرقانونی است، اما در ایران مشکلی ندارد، زیرا دولت اصرار دارد که از تجربیات بانکی دنیا درس نگیرد.
