به گزارش خبرگزاری مهر، «بازسازی صحنه جرم» به شکل علمی کنونی آن بیش از صد سال قدمت دارد. یکی از مهمترین اقدامات برای تعیین واقعیت جرم، جرم انگاری و بررسی صحنه جرم بازسازی صحنه جرم است.
تعریف صحنه جرم
اولین و ظریف ترین مرحله در تحقیقات جنایی «تحقیق صحنه جرم» است. صحنه جرم جایی است که مرتکب اعمال مجرمانه و غیرقانونی خود را انجام می دهد. این مکان می تواند مجازی یا واقعی باشد.
بررسی صحنه جرم مجموعه اقدامات فنی، علمی و قضایی در صحنه جرم برای کشف و شناسایی، تحقیقات مقدماتی و مستندسازی (مانند یادداشت برداری، تصویربرداری، عکاسی و تهیه طرح، جمع آوری، بسته بندی، برچسب زدن و شماره گذاری شواهد). و ادله جرم) و سایر اقدامات تخصصی لازم (مانند انگشت نگاری، مدلینگ، چهره پردازی، گرفتن نمونه های بیولوژیکی از قربانیان یا افراد مظنون و متهم و نمونه). من زندگی نمی کنم پیدا شده در محل) برای کشف جرم گفته می شود.
حفظ و معاینه صحنه جرم و جمع آوری ادله و مدارک موجود در آن با توجه به تأثیر ادله مادی در محل برای اثبات وقوع جرم و شناسایی مقصر یا بی گناهی کسانی که بدون دلیل کشته شده اند. موزان متهم شده اند، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. آخرین مرحله در بررسی صحنه جرم «بازسازی صحنه جرم» است.
بازسازی صحنه جرم یعنی چه؟
بازسازی صحنه جرم یکی از مهمترین مراحل در تعیین واقعیت جرم و رفع ابهامات و تناقضات پرونده است.
در تعریف آیین نامه اجرایی، حدود اختیارات، شرح وظایف و نحوه رسیدگی به صحنه جرم، بازسازی صحنه جرم، تجسم عملی یا مجازی نحوه وقوع جرم در محل با قرار دادن اشیاء مرتبط و افراد دارای جرم، بیان شده است. و به صورت نمادین حقایق و رفتارها را در شرایط و موقعیت زمان وقوع جرم تکرار کنند. هدف آن رفع ابهام و تناقض پرونده و کشف حقایق مربوط به جرم است.
بازسازی صحنه جرم برای نشان دادن نحوه ارتکاب جرم استفاده می شود. در این فرآیند فرضیه هایی در مورد چگونگی وقوع یک رویداد مجرمانه مانند قتل، تصادف، سرقت مسلحانه و … تدوین می شود. و وضعیت مجرمین، متهمان، قربانیان و شاهدان.
بازسازی صحنه جرم زمانی مفید و موثر است که در مراحل اولیه تحقیقات و در فرآیند تصمیم گیری استفاده شود. بازسازی صحنه جرم فقط نشان دادن چگونگی وقوع جرم نیست، در برخی موارد مهم است زیرا به بازپرس نشان می دهد که چه اتفاقی رخ نداده است.
سوال اساسی این است: چرا صحنه جرم باید بازسازی شود؟ و در چه مواردی بازسازی صحنه جرم بهتر یا صلاح است؟
چرا باید صحنه جرم بازسازی شود؟
مهمترین دلیل برای بازسازی صحنه جرم پرهیز از نقض عدالت است. یک بازسازی خوب می تواند نحوه ارتکاب جنایت و چرایی وقوع آن را به گونه ای که برای همه قابل درک باشد نشان دهد.
بازسازی صحنه جرم می تواند به کشف سرنخ ها و انگیزه ها منجر شود. به عنوان مثال، با بازسازی الگوهای رفتاری یک فرد، اغلب می توان محل اثر انگشت و سایر شواهد را تعیین کرد.
علاوه بر این، بازسازی صحنه جرم می تواند در دفاع از وکلا و نتیجه گیری استدلال آنها مفید باشد.
یکی دیگر از دلایل بازسازی نیاز به کسب اطلاعات در مورد شرکای جرم و اقدامات آنها است. در مواردی ممکن است مقام قضایی در روند رسیدگی با مشکل مواجه شود و برای تنظیم پرونده در دادگاه و صدور قرار کیفرخواست، درخواست بازسازی صحنه جرم کند.
گاهی بازسازی پاسخی می دهد که با نظریه قبلی در مورد جرم سازگاری ندارد. اما باید توجه داشت که همه جرایم قابل جبران نیست تبدیل شود در موارد مهم، به ویژه در جریان تحقیقات قتل که اطلاعات کمی در مورد حادثه وجود دارد، لازم است همه عناصر مرتبط با حادثه قتل بازسازی شوند.
دلایل بازسازی صحنه جرم چیست؟
تردید در صحت اعترافات متهمان
در مواردی که احتمال شناسایی نادرست فردی به عنوان مرتکب جرم وجود داشته باشد یا در صحت اظهارات شاکی یا شاهد تردید وجود داشته باشد، بازسازی صحنه جرم انجام می شود.
تناقض در اظهارات متهم
در مواردی که در اظهارات اولیه متهم (در ابتدای دستگیری) و اظهارات بعدی وی در دادگاه و غیره مغایرت وجود داشته باشد و در مواردی که بین اظهارات متهم و شاکی مغایرت وجود داشته باشد. یا شاهدان یا همدستان، بازسازی صحنه جرم انجام می شود.
به یاد آوردن جزئیات رویداد.
ربط دادن جزییات حادثه به شاکی، شاهد و حتی متهم در مواردی که به دلیل گذشت زمان یا دلایل دیگر جزئیات حادثه را فراموش کرده است، دلیل دیگری برای بازسازی است.
بررسی واکنش های غیر ارادی مظنونین
بازسازی صحنه جرم برای بررسی واکنش های غیرارادی مظنونان به منظور تعیین اینکه آیا آن افراد در جنایت دست داشته اند یا خیر استفاده می شود.
وجدان متهم یا متهم را بیدار کنید
در برخی موارد، بازسازی صحنه جرم برای بالا بردن وجدان متهم یا متهمانی که مرتکب جرم شده اند اما حاضر به اعتراف نیستند، انجام می شود. معمولاً این افراد با به یاد آوردن جزئیات حادثه مقاومت خود را از دست می دهند و به جرم خود اعتراف می کنند.
شک در تعداد عاملان
در مواردی که شبهه وجود داشته باشد که متهم به تنهایی مرتکب جرم شده یا با شرکت و شراکت شخص دیگری مرتکب جرم شده اما در بازجویی ها نام خود را فاش نکرده باشد، صحنه جرم بازسازی می شود.
صحت اظهارات یا شهادت ها را بررسی کنید.
بازسازی صحنه جرم در مواقعی جهت بررسی صحت و سوقم ادعاها یا شهادت هایی که پس از بررسی اولیه صحنه جنایت صورت گرفته است.
نحوه وقوع حادثه را توضیح دهید.
بازسازی صحنه جرم برای توصیف چگونگی وقوع حادثه برای کسانی که مسئول کشف و اثبات جرم بوده اند و قبلا صحنه جنایت را ندیده اند و در مورد آن سوال دارند، انجام می شود.
شش عنصر اصلی بازسازی صحنه جنایت
شش عنصر اصلی بازسازی صحنه جرم عبارتند از: چه کسی؟ چه زمانی کجا چرا و چگونه البته لازم نیست در هر تحقیق جنایی به این شش عنصر اصلی پاسخ کامل داده شود.
نمونه هایی از بازسازی صحنه جرم
بازسازی صحنه جرم در موارد بسیار پیچیده و جرایمی که بازیگران مختلف یا عوامل اجتماعی مرتبط دارند که برای نظام عدالت کیفری و صدور حکم صالح چالش برانگیز می شود بسیار مناسب و کاربردی است.
