غلامرضا کردافشاری درباره یبوست اظهار کرد: یبوست به‌معنای حرکت آرام مدفوع در روده بزرگ است که در اغلب موارد همراه با مقدار زیادی مدفوع سفت و خشک در کولون نزولی است.
وی افزود: تعریف یبوست از دیدگاه طب جدید و طب سنتی با هم متفاوت است؛ از دیدگاه طب جدید، اگر فرد کمتر از ۳ بار در هفته اجابت مزاج داشته باشد و اجابت مزاج او به‌دشواری و در زمان طولانی انجام شده و قوام مدفوع سفت باشد یا نیاز به وارد کردن انگشت به مقعد یا رکتوم برای خروج مدفوع وجود داشته باشد، در این حالت فرد دچار یبوست شده است.
این متخصص طب سنتی بیان کرد: از دیدگاه طب سنتی، بعد از خوردن غذا وقتی که هضم معدی کامل شد، یعنی حدود ۱۲ ساعت پس از ورود غذا به بدن، دفع مدفوع باید اتفاق بیفتد و قوام آن باید مثل قوام عسل باشد؛ یعنی نه خیلی سفت و نه خیلی رقیق، در غیر این صورت فرد دچار یبوست است.
راه‌کار‌های رفع یبوست
۱ ــ چنانچه انسان فعالیت بدنی و نرمش و ورزش روزانه و مرتب داشته باشد به‌ویژه اینکه ماهیچه‌های شکم را منقبض کند و به کار وادارد، مزاج نرم و خود به خود به‌طور طبیعی کار می‌کند و نیازی به مسهل و ملین‌های دارویی پیدا نمی‌شود,، چون عادت کردن به مسهل‌ها سبب تنبلی روده و عادت آن‌ها به عامل محرک دارویی می‌شود، بنابراین باید از خستگی بدنی و فکری و توقف در یک جا خودداری کرد و حتی‌المقدور از هوای آزاد و ورزش‌های ملایم مانند دوچرخه‌سواری که موجب تقویت عضلات شکم می‌شوند به‌شرطی‌که از حد اعتدال خارج نگردد، بهره جست.
۲ ــ توجه به استراحت بدن و خواب کافی، ضروری است.
۳ ــ روزی یک تا ۲ بار در ساعات معین عمل تخلیه صورت گیرد؛ بعد از صرف غذا موجی از معده به‌طرف روده بزرگ می‌رود که اصطلاحاً به رفلکس “گاستروکولیک” معروف است، اگر بلافاصله بعد از صرف غذا اقدام به اجابت مزاج شود این موج می‌تواند به عمل دفع کمک مؤثری کند.
۴ ــ تا قبل از احساس گرسنگی نباید غذایی خورد و هنوز کاملاً سیرنشده باید دست از خوراک کشید چرا که زیاده از حد غذا خوردن، معده را تضعیف و هضم، جذب و دفع را دچار اختلال می‌کند.
۵ ــ مزه‌مزه کردن کمی نمک، قبل و بعد از غذا به پاکسازی بدن و جلوگیری از یبوست کمک می‌کند.
۶ ــ غذا باید به‌خوبی جویده شود تا کاملاً با بزاق دهان آغشته و سپس فرو برده شود؛ خوب نجویدن غذا و هضم ناقص آن باعث تنبلی روده و تخمیر غذا در دستگاه گوارش شده که تولید گاز‌های بدبویی می‌کند که جذب خون شده و حتی باعث بوی بد دهان نیز می‌شود.
۷ ــ مصرف غذا با آرامش و آهسته صورت گیرد چرا که تند غذا خوردن باعث بلع هوا به داخل دستگاه گوارش شده و موجبات نفخ را فراهم می‌آورد.
۸ ــ مصرف مایعات و چای و نوشابه به‌همراه غذا معده را تنبل می‌کند؛ آنزیم‌های هضم‌کننده پروتئین در محیط بسیار رقیق نمی‌توانند عمل کنند، پروتئین نیمه‌گوارش‌شده و نیمه‌جویده و به‌زور چای و نوشابه بلعیده‌شده در شکم نفخ و گاز تولید می‌کند.
۹ ــ برای جلوگیری از یبوست باید از مصرف بعضی خوراکی‌ها پرهیز کرد مثل بادنجان، عدس، گوشت‌های مانده و نمک‌سود، ماهی‌های شور، شیرینی‌جات مصنوعی، قهوه، شکلات، کاکائو، چای پررنگ، آب یخ، سبزیجات تند مثل تره‌تیزک (که باعث اسپاسم در روده می‌شود)، خوراکی‌های ترش و قابض مثل آب‌غوره، فست فود‌ها و غذا‌های آماده و کارخانه‌ای و ….
