به گزارش خبرآنلاین، بر اساس آمار گمرک در نیمه اول سال جاری تنها قطعات به ارزش 5.6 میلیون دلار به روسیه صادر شده است، این در حالی است که حدود 2 سال پیش 12 قرارداد صادرات قطعات از ایران به روسیه به ارزش 700 میلیون دلار امضا شده است یورو امضا شد. همچنین در تفاهم نامه دیگری صادرات خودرو به ارزش 300 میلیون دلار به این کشور در همین مدت منعقد شد. بر اساس آمار منتشر شده از سوی گمرک ایران، در نیمه نخست امسال مجموع صادرات قطعات و قطعات خودرو بالغ بر 26.8 میلیون دلار بوده است.
دنیای اقتصاد نوشت: این گزارش حاکی از آن است که 21 درصد از این میزان به روسیه صادر شده که 5.6 میلیون دلار برآورد شده است. این رقم با رویاهایی که از سال 2022 پس از آغاز تحریم های بین المللی علیه روسیه وعده داده شده بود، فاصله زیادی دارد. به عنوان مثال در شهریور 1401 و در جریان نمایشگاه اتومبیل مسکو، 12 قرارداد همکاری بین شرکت های خودروسازی روسیه و شرکت های قطعه سازی ایرانی به ارزش 700 میلیون یورو منعقد شد. در آذرماه همان سال محمدرضا نجفی منش، دبیر انجمن قطعهسازان ایران، از امضای تفاهمنامه همکاری بین مسکو و تهران برای صادرات خودرو از ایران به روسیه به ارزش 300 میلیون دلار خبر داد. اما در عمل پس از دو سال صادرات به همسایه شمالی تنها 5.6 میلیون دلار در نیمه اول سال بوده است. این در شرایطی است که پس از آغاز تحریمهای بینالمللی علیه روسیه، به طور مستمر اظهارنظرهایی مبنی بر لزوم حضور ایران در بازار خودرو و قطعات یدکی روسیه شنیده میشد.
در این شرایط بود که شایعات حضور ایران در بازار خودرو و قطعات یدکی روسیه قوت گرفت. خودروسازان و قطعه سازان به دلیل نزدیکی سیاسی ایران و روسیه به حضور در این بازار امیدوار بودند. علاوه بر این، به دلیل تجربه ایران در مدیریت صنعت خودرو در شرایط تحریم، برخی معتقد بودند که می تواند برای روسیه مفید باشد. در واقع با توجه به شرایط مشابهی که دو کشور با آن مواجه هستند، تصور می شد ایران نقش بیشتری در صنعت و بازار خودرو روسیه ایفا کند. اما آنچه در عمل اتفاق افتاد بسیار متفاوت بود. به این ترتیب نه ایران بلکه چین بود که توانست بازار خودرو و قطعات یدکی روسیه را در اختیار بگیرد. در نهایت مشارکت ایران پس از حدود یک میلیارد دلار در تفاهم نامه بسیار محدود بود.
بازار و صنعت خودرو روسیه احیا شده و جای زیادی برای ایران باقی نمانده و رویای تبدیل بازار روسیه به نردبانی برای پیشرفت خودروسازی و قطعات یدکی ایران در بازارهای جهانی دیگر چندان عملی نیست.
چرا ایران به روی بازار روسیه باز نشد؟
اما دلایل شکست برنامه های اعلام شده برای حضور ایران در بازار خودرو و قطعات یدکی روسیه چیست؟
وی خاطرنشان کرد: اگرچه در دو سال گذشته تفاهمنامههایی بین ایران و روسیه برای صادرات قطعات به این کشور منعقد شد، اما تنها بخشی از آن منجر به امضای قرارداد شد. وی خاطرنشان کرد: یکی از موانع مهم اجرای این طرح ها، تحریم های بانکی ایران و روسیه است. از آنجایی که هر دو کشور تحت تاثیر این تحریم ها هستند، معاملات خود را با روبل و ریال انجام می دهند. بنابراین، هنگامی که سازنده قطعات یدکی محصول خود را به روسیه صادر می کند، روبل برای آن دریافت می کند. طبق قانون، صادرکننده می تواند 70 درصد ارزش صادراتی را برای صادرات محصول خود وارد کند، اما با توجه به اینکه تنها روبل به دست صادرکنندگان می رسد، آنها مجبور به واردات محصولات موجود در روسیه هستند، اما در این کشور. . ، محصولات مورد استفاده در صنعت قطعات یدکی استفاده محدود است. از سوی دیگر، اگر بخواهند روبل دریافتی را در داخل کشور بفروشند، باید آن را با قیمت کمتری بفروشند. بنابراین قطعه سازان انگیزه زیادی برای صادرات به این کشور ندارند و این شکل صادرات مورد قبول آنها نیست.