در ماده 134 قانون زمان اجرای حکم اول طلوع آفتاب خواهد بود مگر اینکه دادستان وقت دیگری را مقتضی بداند. این موضوع ریشه در تاریخ دارد و قبل از اسلام اعدام قبل از طلوع فجر اجرا می شد.
قانون در مورد زمان اجرا چه می گوید؟
در قانون اجرای احکام اعدام مقرر شده است که زمان اجرا قبل از طلوع فجر باشد مگر اینکه دادستان وقت دیگری را مقتضی بداند (و قاضی این موضوع را تأیید کند).
شاید مراجعه به این موارد حقوقی بتواند یکی از پاسخ های این سوال باشد. قانون زمان اجرای حکم را تعیین کرده است و اگر قبل یا بعد از ساعات طلوع فجر تا سحر باشیم، اجرای حکم به دلیل منع قانونی امکان پذیر نیست. یعنی محکوم به اعدام قبل از طلوع فجر مجازات می شود زیرا فرد اعدامی مجبور نیست صبح روز بعد به صورت قانونی و برای اجرای حکم در تاریخ مقرر حاضر شود.
در این مورد باید به یک نکته توجه داشت: کلیه احکام حقوقی که از تصمیم قضایی ناشی می شود، اجرای خود را دارد. در خصوص مجازات اعدام به دلیل حساسیت بالای آن، جزئیات نحوه اجرای آن در «آیین نامه اجرای مجازات ها» با شرح کامل و مفصل آمده و احتمالات در نظر گرفته شده است. مثلاً اگر محکوم به اعدام زن باردار باشد یا از زایمان او مدت زیادی نگذشته باشد اجرای حکم حداقل تا سه ماه پس از زایمان متوقف می شود.
فقه درباره زمان اجرا چه می گوید؟
برخی از فقها بر این باورند که هیچ دلیل فقهی برای اجرای مجازات اعدام در سحر یا قبل از آن وجود ندارد و این زمان برای اجرای حکم صرفاً برای ایجاد یک رویه منحصر به فرد تعیین شده است. بنابراین اگر به دلایلی امکان اجرای حکم قبل از طلوع آفتاب وجود نداشته باشد، تأخیر اجرای حکم تا روز بعد تبعات حقوقی، فرهنگی و اجتماعی دارد، بنابراین بهتر است حتی پس از طلوع آفتاب در همان روز حکم اجرا شود. . .
از سوی دیگر به نظر می رسد با توجه به فضایل ذکر شده در مورد فاصله زمانی اذان صبح تا طلوع آفتاب، این زمان برای اجرای حکم الهی انتخاب شده است. احادیث فراوانی در مورد تقسیم رزق و روزی در هر روز در ایام بین المثل و فضیلت بیداری در این ایام وارد شده است.
علاوه بر این مطالب، حدیثی از پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم نقل شده که فرمودند: «قرار دادن مرز بهتر از چهل دوش صبح است» و حدیث دیگری از امام محمد باقر علیه السلام. بر او باد که فرمود: «خوشاتر است مرزی که بر زمین بلند می شود». چهل روز و چهل شب باران است.
