خاطرات بخشی ضروری از زندگی انسان است که به ما کمک می کند تجربیات گذشته را به خاطر بسپاریم و از آنها درس بگیریم. اما یکی از جنبه های عجیب حافظه انسان این است که به نظر می رسد خاطرات بد اغلب طولانی تر و با شدت بیشتری در ذهن ما باقی می مانند، در حالی که خاطرات خوب با گذشت زمان محو می شوند. این پدیده که در نگاه اول ممکن است ناعادلانه به نظر برسد دلایل علمی و روانشناختی زیادی دارد که می تواند به درک بهتر این موضوع کمک کند. برای دانستن بیشتر در این مورد با دی جی ادامه دهید.
دلایل ماندگاری خاطرات بد و فراموشی خاطرات خوب
1. تأثیر بقا بر حافظه.
یکی از دلایل اصلی ماندگاری خاطرات بد در ذهن ما به مفهوم بقا است. از دیدگاه تکاملی، انسان ها برای زنده ماندن نیاز به یادآوری تهدیدات و خطرات داشتند. خاطرات بد معمولاً با تجربیات منفی یا دردناکی همراه است که می تواند برای بقای ما حیاتی باشد. به عنوان مثال، اگر فردی یک تجربه آسیب زا و خطرناک مانند حمله یک حیوان وحشی داشته باشد، یادآوری این تجربه می تواند او را از مواجهه مجدد با خطر مشابه در آینده محافظت کند. به این ترتیب مغز انسان به گونه ای تکامل یافته است که به تهدیدها و خطرات توجه بیشتری می کند و آنها را در حافظه بلند مدت ذخیره می کند.
2. فعالیت آمیگدال و ارتباط با احساسات
آمیگدال بخشی از مغز است که با احساسات و حافظه عاطفی مرتبط است. هنگامی که ما یک رویداد بسیار احساسی (به ویژه یک رویداد منفی) را تجربه می کنیم، آمیگدال فعال می شود و این تجربه را با شدت بیشتری در حافظه ما ثبت می کند. این فرآیند به این دلیل رخ می دهد که مغز این تجربیات را به عنوان اطلاعات مهم و حیاتی در نظر می گیرد. به همین دلیل، خاطرات بد، به ویژه خاطرات مرتبط با ترس، استرس یا غم و اندوه، با جزئیات بیشتری در ذهن ما باقی می مانند.
3. تأثیر تکرار و مرور ذهنی
خاطرات بد اغلب در ذهن ما ماندگارتر می شوند زیرا به طور مکرر آنها را مرور می کنیم. وقتی یک تجربه منفی را بارها و بارها در ذهن خود تکرار می کنیم، به نوعی آن را تقویت می کنیم و باعث می شویم که حافظه در حافظه بلندمدت ما تثبیت شود. با این حال، ما اغلب به این روش خاطرات خوب را مرور نمی کنیم، زیرا به طور طبیعی احساس رضایت و لذت می کنند و نیازی به پردازش مجدد ندارند.
4. تأثیر استرس و اضطراب
استرس و اضطراب نیز می تواند در تداوم خاطرات بد نقش داشته باشد. وقتی فردی تحت تاثیر استرس یا اضطراب است، بدن او هورمون های استرس مانند کورتیزول تولید می کند. این هورمون ها باعث می شوند که مغز بیشتر به تهدیدات و تجربیات منفی توجه کند و آنها را بهتر در حافظه ذخیره کند. به همین دلیل، افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی یا اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) ممکن است خاطرات بد را با فراوانی و شدت بیشتری تجربه کنند.
5. فراموشی طبیعی خاطرات خوب
برعکس، خاطرات خوب می توانند با گذشت زمان محو شوند زیرا دیگر برای بقای ما ضروری نیستند. از آنجایی که تجربیات مثبت به طور کلی تهدیدی برای بقای ما محسوب نمی شوند، ممکن است مغز تمایل کمتری به نگه داشتن آنها داشته باشد. علاوه بر این، خاطرات خوب می توانند به مرور زمان به دلیل عدم تکرار و مرور ذهنی محو شوند.
حرف آخر
حافظه انسان پیچیده و شگفت‌انگیز است و برای کمک به زنده ماندن ما طراحی شده است. در حالی که این ویژگی به ما امکان می دهد خطرات و تهدیدها را به خاطر بسپاریم و از آنها اجتناب کنیم، می تواند باعث شود که خاطرات بد به طور نامتناسبی در ذهن ما باقی بماند. درک این مکانیسم ها می تواند به ما کمک کند تا بهتر با خاطرات منفی خود کنار بیاییم و بر آن غلبه کنیم. علاوه بر این، آگاهی از این واقعیت که خاطرات خوب ممکن است با گذشت زمان محو شوند، می تواند ما را تشویق کند که به تجربیات مثبت زندگی توجه بیشتری داشته باشیم و آنها را در ذهن نگه داریم.
