به گزارش مهر؛ گروه سیاست – رد صلاحیت «حسن روحانی» برای کاندیداتوری انتخابات ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری از سوی شورای نگهبان، با توجه به ابعاد حقوقی، واقعیت عجیبی نبود. شوکه شدن در فضای سیاسی و اجتماعی کشور آن چیزی که حلقه نزدیک به رئیس جمهور سابق انتظار داشت را ایجاد نکرد. با این حال انتشار بیانیه ای از او کمی تامل برانگیز بود.
روحانی در بیانیه خود به سوابق پنج دوره نمایندگی خود در شورای اسلامی، سه دوره نمایندگی در خبرگان و دو دوره ریاست جمهوری اشاره کرد و به طور غیرمستقیم اعلام کرد که با توجه به این سابقه، صلاحیت شما باید مادام العمر در نظر گرفته شود.
این اعتقاد و برداشت حسن روحانی به وضوح با کلام حکیمانه امام خمینی (ره) در تعارض است زیرا امام راحل فرمودند. این حال و هوای فعلی مردم است». بنابراین، نه حسن روحانی و نه شخص دیگری که قبلاً با تأیید شورای نگهبان مواجه شده است، نباید این صلاحیت را در نظر بگیرد و تصور کند. دائمی آنها در نظام اسلامی ما جایگاه و مسئولیتی دارند.
قبل از حسن روحانی افرادی با سابقه بسیار بیشتر از او که مسئولیت های خطیرتری داشتند به قانونی ترین شکل ممکن با رد صلاحیت از شورای نگهبان مواجه شدند. نمونه بارز این “هاشمی رفسنجانی” این است که در انتخابات 2012 رد صلاحیت شد یا «علی لاریجانی» این اتفاق در سال 1400 برای او افتاد.
بنابراین همه سیاسیون باید بدانند که تایید صلاحیت آنها توسط شورای نگهبان در انتخابات گذشته چک سفیدی نیست که باید امضا کنند. شورای نگهبان به عنوان پاسدار اسلام و قانون اساسی در هر دوره با استناد به موازین و ضوابط قانونی، صلاحیت افرادی را که می خواهند به رأی مردم تسلیم شوند، ارزیابی می کند. این رویه نیز یک قاعده عقلانی است زیرا قرار نیست همه هنجارها و معیارهای قانونی در همه افراد برقرار باشد. در انقلاب اسلامی ما افراد زیادی بودند که در کنار ائمه انقلاب جنگیدند، اما به دلیل غفلت، جهت گیری های شیطانی و یا عوامل مختلف، در مسیر مستقیم انقلاب اسلامی ایستادگی نکردند و از ائمه انقلاب پیروی نکردند. انقلاب شد و لغزید.
از سوی دیگر روحانی در بیانیه خود تبلیغ و ترویج کرد که رد صلاحیت وی مبنای قانونی ندارد و به دلیل سوگیری سیاسی و ترس از رای وی است.; این مقوله آشکارا ناعادلانه و کیفرخواست علیه نهادی است که چشم نظام برای انتخابات این است. شواری گردانی طی دهه ها نشان داده است که با پرداختن به صلاحیت نامزدها، با نهایت دقت و بدون ملاحظه و بر اساس بمیر قانون کار می کند و به جهت گیری سیاسی مردم اهمیت نمی دهد.
به همین ترتیب، اعضای این شورا نگران حمایت همه جانبه از حقوق بشر در سراسر روند انتخابات هستند. مسئوليت دارند؛ بدون شک یکی از جهات مهم حق الناس جلوگیری از ورود ناخالصی ها به ارکان نظام است; مدیریت حکیم هغلاب در این خصوص می گوید: اگر شورای نگهبان از ورود ناخالصی ها به ارکان نظام جلوگیری نمی کرد، قطعاً نظام دچار مشکلات زیادی می شد».
اما یکی از جالب ترین نکات اظهارات روحانی این است که دلیل آن را از شورای نگهبان جویا می شود رد صلاحیت آنها آن را با مردم به اشتراک نمی گذارند. قطعا شورای نگهبان هم از نظر شرعی و هم از نظر قانونی نمی تواند نامزدهای انتخاباتی را رد صلاحیت کند. مانند اعلام عمومی؛ این رویه شورای نگهبان با هدف حفظ حیثیت نامزدهای رد صلاحیت شده است.
همچنین شورای نگهبان طبق روال معمول دلایل رد صلاحیت نامزدها را بنا به درخواست آنها اعلام می کند و نامزدهای انتخاباتی در انتشار یا مخفی نگه داشتن آنها مختارند. بنابراین اگر روحانی مدعی است رد صلاحیتش به دلایل سیاسی بوده است، می‌تواند دلایل رد صلاحیت خود را منتشر کند. بدون شک خود مردم بهترین قاضی در این مورد هستند.
البته گمانه‌زنی‌هایی درباره دلایل رد صلاحیت روحانی نیز وجود دارد. از جمله اینکه برخی به فقدان صلاحیت علمی و فقهی آن اشاره می کنند; این گمانه به ویژه با اشاره به خاطرات «هاشمی رفسنجانی» در روز پنجم آبان 1357 قوت می گیرد. جایی که «هاشمی» به «روحانی» وعده کمک به او در آزمون اجتهاد مجلس خبرگان رهبری را می دهد.
کامران غضنفری پژوهشگر تاریخ و نویسنده کتاب های راز کتزنامه و حسن روحانی در یک نگاه در باره صلاحیت علمی حسن روحانی می گوید: روحانی زمانی که طلبه 22 ساله بود، برای همیشه حوزه را رها کرد و دیگر دروس خود را ادامه نداد.
به هر حالموردی که در بالا به آن اشاره شد تنها حدس و گمان درباره دلایل رد صلاحیت روحانی است و نمی توان با قطعیت آن را تایید کرد. در باره گفته شد تا اینکه خود روحانی تصمیم گرفت این دلایل را علنی کند.
اما بدون توجه به مسائل آنچه در بالا گفته شد، در سراسر اظهارات حسن روحانی در خصوص رد صلاحیت وی، رویکرد راستگرایانه به وضوح مشهود است. اتخاذ چنین رویکردی با هشت سال ریاست جمهوری وی سازگاری ندارد. بر خلاف تصور مردم ما حافظه تاریخی کوتاهی ندارند و ضعف ها و کاستی های دولت یازدهم و دوازدهم را به طور کامل به یاد دارند.
مردم ما فراموش نکرده اند که دولت روحانی تمام ظرفیت های کشور را برای به دست آوردن نتیجه مذاکرات با غرب به تاخیر انداخته بود. غربی که بد اعتقادی او دوباره تست شد؛ برخی کارشناسان بر این باورند که این یک اشتباه استراتژیک از سوی دولت روحانی بوده است که تمام تخم‌های خود را در سبد «پرجام» گذاشته است. و بالاخره بعد از 8 سال کشور رشد اقتصادی صفر، کسری بودجه 300 میلیاردی، بدهی 54 میلیارد تومانی از خزانه دولت به بانک مرکزی، افزایش 10 برابری قیمت مسکن، تورم 60 را دارد. ٪. و با افت فروش نفت به زیر 400 هزار بشکه در روز مواجه می شود.
به هر حالحسن روحانی از حضور در ششمین دوره انتخابات خبرگان رد صلاحیت شد. البته این امر قطعاً به معنای پایان زندگی سیاسی او نخواهد بود و ممکن است همچنان منشا فعالیت او به عنوان یک فعال سیاسی باشد. در اینجا توصیه می شود دارند مهم رعایت قانون و نظر شورای نگهبان است. در سال 59 در مصاحبه ای که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شد، خود حسن روحانی در واکنش به هجمه ها علیه قانون اساسی و شورای نگهبان چنین گفت: اگر شورای نگهبان نباشد کشور دیکتاتوری می شود، شورای نگهبان جلوی خودسری و استبداد را می گیرد.»
