به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، مسعود مزکیان نماینده تبریز در مجلس یازدهم در گفتگو با روزنامه اعتماد با بیان نکاتی درباره تشکیل مجلس دوازدهم، بررسی طرح ها و لوایح و رویکردهای اخیر اصلاح طلبان را بررسی کرد. بخشی از این گفتگو را در ادامه می خوانید.
مجلس دوازدهم به زودی تشکیل می شود اما هنوز ابهامات زیادی درباره ترکیب این مجلس و نیازهای آن وجود دارد. نظر شما درباره فعالیت در این مجلس چیست؟
برای مجلس دوازدهم باید به دنبال نمایندگانی بود که به دور از افراط و تفریط باشند، ارزشمند باشند، متخصص باشند و به دنبال ایجاد شرایط بهتر و اصلاح در حوزه تخصصی خود باشند. اگر این پیشنهاد در مجلس آینده به نتیجه برسد، گروه های مستقل و اعتدال می توانند در مجلس دوازدهم اقدامات چشمگیری انجام دهند. من شخصاً سعی خواهم کرد در مجلس از حقوق مردم دفاع کنم و با تندروها و رفتارهای ناعادلانه برخی افراد و جریان ها مقابله کنم. من سعی می کنم حقایق را به مردم منتقل کنم و چیزهایی را که برخی افراد دوست دارند در پست های خود نگه دارند. اساساً یکی از دلایلی که تندروها سعی کردند من و امثال من را رد صلاحیت کنند، همین افشاگری ها بود. معتقدم در مجلس دوازدهم باید با جمعیت جلو برویم و نظرات خبرگان را بپذیریم. من یک دکتر هستم، می توانم در این زمینه ایده و طرح ارائه کنم، شما می توانید نظراتی داشته باشید که در حوزه رسانه و اطلاع رسانی قابل توجه است، فرد دیگری در حوزه اقتصاد و … از همه این قابلیت ها استفاده شود. بهره مندی از شهر
مجلس دوازدهم را از منظر جریان های سیاسی در آن چگونه می توان تحلیل کرد؟
شاید هنوز برای قضاوت نهایی در مورد روند مجلس زود باشد زیرا مشخص نیست برخی از نامزدها چه نوع فعالیتی در مجلس خواهند داشت. اما در مجموع فکر می کنم بافت و ساختار مجلس دوازدهم با مجلس یازدهم متفاوت است. قدرت به طور کامل در دست اکثریتی که در مجلس یازدهم به خواسته خود عمل کردند، نخواهد بود، به ویژه با روند جدایی که در درون اصولگرایان شکل گرفته و گروهی تندرو در میان آنها به وجود آمده است. به نظر من این تندروها اخلاق را رعایت نمی کنند و همه چیز را زیر سوال می برند. درست یا نادرست چیزهایی می گویند که نباید در جمع مطرح شود، اگر کسی با کسی دعوا کرد خوب است که به اتاقی برود تا مشکلاتش را مطرح کند. اما درست نیست افرادی که پست های مهم و مهمی در این کشور دارند، این گونه نابود شوند. تصور می کنم آینده مجلس دوازدهم با مجلس یازدهم متفاوت باشد. در آن گروه بزرگتری از مستقلین تشکیل می شود و اصولگرایان با اختلافات درونی خود نمی توانند به راحتی همه مطالبات، منویات و مطالبات خود را در مجلس مطرح کنند.
در مجلس یازدهم طرح‌ها، لایحه‌ها و ایده‌هایی مطرح شد که نگرانی‌های زیادی در افکار عمومی ایجاد کرد. از جمله این ایده های نامتعارف، طرح هایی مانند طرح حفاظت از فضای مجازی، لایحه حجاب و عفاف، طرح جمعیت جوانان و… بود. به نظر شما سرنوشت این نوع طرح ها و لوایح در مجلس دوازدهم چگونه رقم می خورد؟
به نظر من طرح ها و لوایح زیادی در مجلس قابل تصویب است. اما وقتی این مصوبات با وجدان عمومی و مطالبات مردم همخوانی نداشته باشد، حتی اگر به قانون تبدیل شود، اجرایی نمی شود. تغییر باورها و افکار مردم با زور و نظم ممکن نیست. روشی که افراد و جریان های تندرو در مجلس یازدهم دنبال می کنند و خودشان به تنهایی لایحه حجاب و عفاف را تدوین می کنند کمکی نخواهد کرد مگر اینکه اقشاری از جامعه را نسبت به دین بدبین می کند. اگر هدف نهایی اصلاح جامعه است از طریق زور و دستور و جریمه و حبس و توهین نیست. این روش نمی تواند به چیزی برسد. تجربه ها نباید تکرار شوند. حضرت علی (ع) در یکی از خطبه های مهم خود می فرماید: کسی که می خواهد با علم و آگاهی عمیق تصمیم بگیرد و بخواهد با بصیرت عمل کند، در ابتدای کار باید ببیند که آیا این دخالت به نفع اوست یا خیر. از دست دادن او اگر مفید است، ادامه دهید.”
این دوستان هم بیایند و این روش را در یک شهر و منطقه ارزیابی کنند، بعد ببینند آیا این روش ها حجاب را بهبود می بخشد، ادامه بدهند، اما اگر تاثیر مثبتی نداشت، جلوی آن را بگیرند. حضرت علی (ع) می فرماید: «کسی که بدون علم حرکت می کند مانند مسافری است که در مسیر نادرست حرکت می کند و هر چه سریعتر می رود از هدفش دورتر می شود». هستند. اگر کسی می گوید باید نماز بخوانی، باید به دنبال آموزش عمومی و اقناع باشید. نمی شود مردم را وادار به نماز کرد و حجاب را روی سرشان گذاشت. 45 سال است در این مملکت تلاش می کنند حجاب را بر سر تحمیل کنند. اما نتیجه نداد، حتی امروز هم با زور، خشونت و روش های منفی نمی توان به بهبودی دست یافت.
در تاریخ نظام پارلمانی ایران شاهد شکل گیری اقلیت های موثر بوده ایم. جدای از حضور چهره هایی مانند مدرس و دکتر مصدق در گروه های اقلیت شورای ملی و تأثیر مهم آنها در سال های پس از انقلاب، اقلیت مجلس پنجم شورای اسلامی نیز وجود دارد که عملاً مبنا قرار گرفت. برای شکل گیری حماسه دوم خرداد. در عین حال اقلیت های ناکارآمدی در همه مجلس ها وجود داشت. اقلیت حاضر در مجلس دوازدهم چه دسته ای خواهد بود؟
مشکلی که ما با گروه های اقلیت در مجالس کشور داریم در حوزه ظرفیت های اجتماعی (توسعه اجتماعی) است که باید برای آن فکری کرد. در ایران هیچ وقت اقلیتی یا گروهی نبوده است که احساس یکپارچگی کند و زبان و دیدگاه مشترکی در اقتصاد، فرهنگ، آموزش، سیاست و… ایجاد کند. یادم هست زمانی که رئیس دانشگاه بودم، برادرانی که در جریان اصلاحات بودند با من تماس گرفتند. کردند و گفتند به حزب ما بپیوندید. از آنها خواستم رویکردهای حزب خود را در زمینه مراقبت های بهداشتی شرح دهند تا ببینم آیا آنها با آرمان های من سازگار هستند یا خیر. گفتم اگر قرار است با شما در میان بگذارم، بدانید که این افق ها در حوزه سلامت به واقعیت تبدیل خواهند شد. این مانیفست هنوز آماده نشده بود. گفتم اول این چشم انداز ترسیم شود و بعد عضوگیری شود. واقعیت این است که امروزه در کشور هیچ زبان و دیدگاه مشترکی برای سلامت، آموزش، سیاست و اقتصاد وجود ندارد. برای اینکه یک گروه دور هم جمع شوند و بگویند مردم، اگر به قدرت رسیدیم، بهداشت، آموزش، سیاست خارجی و بازار را اینگونه اداره می کنیم. حتی بعد از به قدرت رسیدن هم باید به وعده های خود عمل کنند. حتی امروز مردم به عنوان یک گروه اقلیت گرد هم می آیند، اما فقط در مخالفت با حزب رقیب شرکت می کنند. این قدرت اجتماعی هنوز ایجاد نشده است. بنابراین طیف های اقلیت ها، احزاب و جریان ها باید بنشینند و بر اساس علم و تجربه جهانی به دیدگاه و رویکرد مشترکی در مورد مسائل مختلف ملی برسند و نقشه راه ارائه کنند. اما امروزه 10 نفر در یک طیف 10 چیز متفاوت می گویند. این روند مشکل را حل نمی کند. من معتقدم این پتانسیل اجتماعی هنوز شکل نگرفته است، اما می توانیم با بحث، گفت وگو و برخورد این مسیر را طی کنیم.
در میان جریان‌های اصلاح‌طلب، در ماه‌های اخیر بحثی درباره لزوم استفاده از رویکردهای سیاست‌مدار از یک سو و رویکردهای جامعه‌محور از سوی دیگر ایجاد شده است. گروهی از اصلاح طلبان معتقدند برای پیگیری مطالبات مردم باید به فکر مشورت و ایجاد ارتباط با دولت بود و گروهی دیگر معتقدند که باید مطالبات جامعه را به طور مطلق دنبال کرد. نظر شما در مورد این دوبل چیست؟
خطبه 216 نهج البلاغه بسیار زیباست. کتابی هم نوشته عجم اوغلو به نام راه باریک آزادی که جاذبه های زیادی دارد. در مسیر تنگ آزادی، می گویند برای اصلاح و اصلاح جامعه، به لویاتان و حاکمی مقتدر نیاز دارد که با هرج و مرج مقابله کند، امنیت ایجاد کند، عدالت را شکل دهد و… یک نفر دیگر این را نقض می کند. او چنین می کند و می گوید حکومت می تواند این نیازها را ایجاد کند، اما بدتر از جامعه بدون حاکم است و مایه هرج و مرج می شود. با این استدلال ها در نهایت به این نتیجه می رسد که در مواجهه با یک دولت مقتدر، جامعه ای مقتدر لازم است که اجازه ندهد دولت از قانون خارج شود و افراطیون را سرنگون کند. حضرت علی علیه السلام در خطبه شماره 216 می فرماید: «رعیت صالح نمی شوند مگر اینکه والیان صالح داشته باشند، حاکمان مردم صالح نمی شوند مگر اینکه رعایا از آنان مطالبه کنند…» قدرت لغزش به سوی دیکتاتوری را دارد. . اگر پرهای زیادی به من بدهی و از من بسیار تعریف کنی، کم کم تصور می کنم که تافته جدا شده ام و گم می شوم. اما به عنوان فردی که رئیس یک اداره یا مدیر دولتی هستم، اگر با مطالبات مردم مواجه شوم، سطح و جایگاه خود را می دانم.
۲۷۲۱۵
