بازار؛ گروه صنعتی: ذخیره استراتژیک دارو یکی از اقداماتی است که کشورها برای رفع نیازهای پزشکی خود در شرایط اضطراری و بحرانی انجام می دهند. سیاست هایی که شامل ذخیره سازی، تولید محلی یا توافقات بین المللی برای واردات و عرضه دارو می شود.
سیاستی که اکثر دولت ها برای مقابله با بحران هایی مانند درگیری های منطقه ای، نابسامانی فزاینده اقتصادی و حتی اپیدمی نوعی بیماری مانند همه گیری کرونا و غیره دنبال می کنند تا بتوانند بخش بهداشت و درمان کشور خود را مدیریت کنند. زیرا با بروز این مشکلات، اکثر کشورها به دنبال تامین نیازهای خود و صادرات کمتر دارو هستند.
اتفاقی که در دوران کرونا افتاد و دیدیم که چگونه همه کشورها حتی مکمل‌های دارویی صادر نمی‌کنند که بتواند به کاهش علائم و عوارض بیماری کمک کند.
بر این اساس در ایران تا کنون موضوع ذخایر استراتژیک دارویی به عنوان یک موضوع بحرانی تلقی نمی شد و کمبود خاصی که در عرض چند هفته برطرف نمی شد به ندرت در بازار ظاهر شد و امروز مسئولان به فکر تنظیم هستند. بودجه ای برای ذخایر استراتژیک دارویی که در شرایط اضطراری کاهش یافته است تا از بحران کمبود جلوگیری شود.
افزایش ۷۱ درصدی نیاز بودجه به دارو
این روزها که هیات دولت لایحه بودجه 1403 را که به مجلس تقدیم می شود بررسی و تدوین می کند، موضوع جانمایی ذخیره استراتژیک دارویی نیز بیشتر مورد توجه قرار گرفته و مسئولان وزارت بهداشت در تلاش هستند تا آن را در بودجه سال آینده لحاظ کنند. .
پیش‌بینی کرده‌ایم وزارت بهداشت برای سه بخش دارویی، تجهیزات پزشکی و شیرخشک به ۱۸۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد که قرار است به تصویب دولت و مجلس برسد.
در این خصوص سیدحیدر محمدی معاون وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در خصوص گنجاندن ذخیره راهبردی دارو در بودجه سال آینده در پاسخ به خبرنگار بازار گفت: برای ذخیره راهبردی بودجه ای وجود ندارد. داروها در لایحه بودجه 1403 همچنان وجود دارد و امیدواریم در این خصوص برنامه ریزی شود.
رئیس سازمان غذا و دارو در خصوص بودجه 1403 افزود: با توجه به اینکه صنایع تجهیزات پزشکی و شیرخشک نسبت به سال قبل رشد داشته است، پیش بینی می کنیم وزارت بهداشت برای سه حوزه به 180 میلیارد تن اعتبار نیاز داشته باشد. داروسازی، تجهیزات پزشکی و شیرخشک. انتظار می رود این رقم به تصویب دولت و مجلس برسد.
در شرایطی که وزارت بهداشت 180 همات برای بودجه سال آینده درخواست کرده بود، سال گذشته با پیشنهاد 105 همات این وزارتخانه موافقت نشد و تنها 69 همات که حتی کمتر از بودجه سال 1401 است به صنعت داروسازی اختصاص یافت. تجهیزات پزشکی و صنایع شیرخشک.
با این تفاسیر بودجه درخواستی وزارت بهداشت برای سال 1403 نسبت به بودجه درخواستی سال قبل حدود 71 درصد رشد داشته است.
خرید تضمینی داروهای ذخیره سازی استراتژیک
محمدی در خصوص لزوم داشتن ذخیره استراتژیک دارویی در کشور گفت: ذخیره استراتژیک دارویی می تواند تامین 6 ماهه داروی کشور در برخی مناطق باشد که اکنون این ذخیره وجود ندارد.
ما هنوز مشخص نکرده ایم که چه داروهایی در ذخیره استراتژیک قرار می گیرد، اما ممکن است برخی واکسن ها و برخی اقلام مورد نیاز شبکه بهداشت را شامل شود.
وی با اشاره به اینکه همه داروها جزو ذخیره راهبردی داروی کشور نیستند، افزود: هنوز مشخص نکرده ایم که چه دارویی را در این بند قرار دهیم، اما ذخیره استراتژیک ممکن است شامل برخی واکسن ها و برخی موارد مورد نیاز شبکه بهداشت و درمان باشد.
معاون وزیر بهداشت با اشاره به اینکه داروهای رایج و پرمصرف جزء ذخیره راهبردی نیست، ادامه داد: داروهایی که در این قسمت ذخیره می شود به صورت خرید تضمینی از داروخانه ها خریداری می شود و بقیه داروهایی که ذخیره نمی شوند. . موجود در این لیست طبق معمول در داروخانه ها موجود خواهد بود.
با این تفاسیر، فرض بر این است که ذخیره دارویی جهت گیری و با خرید تضمینی از داروسازان ارائه می شود، خریدی که انتظار می رود مانند سایر محصولات با تاخیر چند ماهه همراه نباشد.
کاهش کمبود دارو با بهبود تخصیص منابع ارزی
رئیس سازمان غذا و دارو در خصوص کمبود دارو گفت: چندی پیش صحبت از کمبود 200 قلم و روز گذشته نیز کمبود 100 قلمی بود، آمار دقیقی ارائه نمی دهند.
داروهای قابل تعویض و کمبود بسیار کمی هستند و چند ماه پیش شرایط بهتری از نظر تخصیص ارز و نقدینگی پیدا کردیم و کمبود بسیار کاهش یافته است.
وی افزود: در حال حاضر کمبود دارو بسیار کمتر از ارقامی است که می گویند. به عنوان مثال، ممکن است برخی بگویند که پاراستامول دوز 500 در داروخانه ها موجود است، اما دوز 250 موجود نیست. علاوه بر این، ممکن است اشکال دیگری از داروها در دسترس باشد و برخی از اشکال آنها، به عنوان مثال قرص، در دسترس هستند اما به صورت شربت نیستند.
محمدی تاکید کرد: بنابراین ممکن است کمبودی که گفته می شود زیاد است از این دست باشد. اما در این زمینه واقعاً کمبود داریم و عمدتاً به دلیل نوع و دوز دارو است. بنابراین می توان بیان کرد که داروهای بسیار کمی وجود دارند که قابل تعویض نباشند و کمبود داشته باشند.
وی بیان کرد: خوشبختانه چند ماه است که شرایط بهتری از نظر تخصیص ارز و نقدینگی پیدا کرده ایم و کمبود بسیار کاهش یافته است.
لازم به ذکر است که پاییز سال گذشته وزارت بهداشت مدعی کمبود حدود 80 دارو بود، در حالی که چندی پیش یکی از نمایندگان مجلس این کمبود را حدود 200 مورد و روز گذشته محمد پیکان پور، مدیرکل داروسازی مدعی شد. سازمان غذا و داروی سازمان غذا و دارو در حدود 100 منبع ذکر شده است. انتظار می رود با بهبود تخصیص ارز و کمک به تولیدکنندگان داخلی و بهبود دسترسی عادلانه به داروها و درمان ها برای همه بخش های جامعه، کمبودها به طور فزاینده ای کاهش یابد.
