بازار انجام موجودی این یکی از مهم ترین بازارهای مالی در جهان است. سهام شرکت های بزرگ در این بازار به فروش می رسد.
خرید و فروش سهام به مردم این امکان را می دهد که در رشد اقتصادی کشورها مشارکت کنند و در صورت موفقیت شرکت ها سود خوبی به دست آورند.
هدف اصلی سرمایه گذاران در بازار سهام خرید سهام با قیمت پایین و فروش آنها به قیمت بالاتر برای کسب سود است. اما ریسک بازار سهام و نوسانات قیمت باعث ایجاد سود و زیان در این متغیر بازار می شود.
شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در معاملات هفته گذشته بیش از 17 هزار واحد افت کرد و در نهایت در رقم 2 میلیون و 380 هزار واحد تثبیت شد. با وجود افت 0.8 درصدی دماسنج بازار اصلی، واگرایی با شاخص کل هم وزن شکل گرفت، به طوری که این معیار سهام با رشد 0.4 درصدی همراه شد.
معامله گران بورس در این هفته زمانی خوشحال شدند که حواشی مربوط به اعلام رسمی نرخ خوراک پتروشیمی ها بار دیگر باعث تعجب سهامداران شد. انتشار نرخ هایی برخلاف اظهارات اخیر و در سطوح بالا باعث شد تا سرمایه گذاران در بورس تهران با تردید به خرید و فروش سهام در بازار بپردازند.
در آخرین روزهای کاری هفته ای که گذشت، شاهد اظهارات وزیر اقتصاد در خصوص جریمه بانک هایی که به تعهدات خود در خصوص خط اعتباری ملی مسکن عمل نکردند، بودیم. به گفته وزیر اقتصاد، بانک‌های متخلفی که به تعهدات خود در پرداخت وام و تسهیلات قانون جهش تولید مسکن عمل نکرده و وام مسکن را پرداخت نکرده‌اند، به پرداخت ۲۶ میلیارد تومان جریمه نقدی محکوم شدند و در صورت عدم پرداخت، اقدام خواهند کرد. 20 درصد جریمه شود. نکته مهم این است که کل سود بانک های بورسی 84 همات است. خبری که توانست فضای عمومی بازار سهام بانک ها را منفی کند. در واقع می توان از تسهیلات اضافه برداشت به عنوان مهمترین عامل کاهش قیمت سهام بانکی در بازار سرمایه نام برد.
در شرایطی که صنایع مختلف گاه با ریسک‌های داخلی متعدد روزانه یا هفتگی از سوی سیاست‌گذار مواجه می‌شوند، مشاهده می‌شود که ارزش معاملات کوچک (سهام و حق تقدم) در مقیاس میانگین هفتگی نیز نشان‌دهنده این رقم است. از 3,483 میلیارد تومان. از جمله نکات مهم تراکنش های هفته منتهی به 3 آبان می توان به میزان قابل توجه برداشت پول واقعی اشاره کرد. در هفته ای که سرمایه گذاران خرد به طور منظم استراتژی برداشت را تنها در 5 روز کاری در پیش گرفتند، بیش از 645 میلیارد تومان سرمایه واقعی از بورس خارج شد. این در حالی است که تنها 411 میلیارد تومان از منابع مالی سرمایه گذاران خرد جذب صندوق های سرمایه گذاری صندوق های با درآمد ثابت شد.
پول چگونه وارد می شود؟
امین شجاعی کارشناس بازار سرمایه با اشاره به متغیرهای تاثیرگذار بر روند معاملات بورس تهران اظهار کرد: اظهارات مختلفی در مورد متغیرهای موثر بر روند کوتاه مدت بازار سرمایه بیان می شود و متاسفانه اکثر آنها در بازار سرمایه قرار می گیرند. دسته بندی خطاهای رفتاری، آگاهی از وضعیت بازار و تحلیل. متغیرهایی مانند مذاکرات بین المللی، نرخ دلار، قیمت جهانی نفت، تحریم ها، نرخ سود بین بانکی و بسیاری موارد دیگر، همه این موارد با بازار سرمایه همبستگی دارند.
وی ادامه داد: برای توضیح اجمالی این موضوع، نمونه های زیادی در سال گذشته بازار سرمایه وجود دارد که بازار برخلاف همبستگی با این متغیرها حرکت کرده است. اما اگر بخواهیم شرایط موجود را با محاسبات ساده ریاضی در معادله عرضه و تقاضای بازار بررسی کنیم، ابتدا باید به این نکته اشاره کنیم که روند نزولی شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران از 27 اردیبهشت و از ابتدای آبان ماه آغاز شده است. بر اساس مولفه های منطق عرضه و تقاضا و پارامتر زمانی در رفتار بازار به پایان رسیده است. این بدان معناست که اکثر سهام این شرکت در بازار نزولی کف خود را ثابت کرده است.
به گفته این تحلیلگر بازار سرمایه، متأسفانه با توجه به فرسایش قیمت سهام در 4 ماه گذشته، اذهان عمومی بازار نسبت به این موضوع تردید دارند و همین کافی است تا معاملات خرد را با نوسان و اشتیاق بالا دنبال کنیم. این موضوع را می توان به وضوح در واکنش بازار به انتشار اخباری مانند تعیین نرخ خوراک برای صنایع و جریمه بانک هایی که از پرداخت تسهیلات کوتاهی می کنند مشاهده کرد که با وجود حداقل قیمت برخی از سهام، با انتشار این خبر اخبار، همچنان شاهد کاهش قیمت سهم و عرضه در بازار هستیم.
شجاعی تصریح کرد: معاملات بورس تهران برای رسیدن به رشد و پویایی همچنان نیازمند بازگشت پول برداشت شده در نیمه دوم اردیبهشت 1402 است. اگر به جریان نقدینگی بازار در این بازه زمانی نگاهی بیندازیم، متوجه می‌شویم که درصد کمی از پول خروجی در نیمه اول شهریور ماه به بازار بازگشته است، اما مانده حجم زیادی از پول ورودی و خروجی از بازار است. هنوز منفی است
وی خاطرنشان کرد: با توجه به تحرکات بازار از ابتدای آبان ماه سال جاری، می توان گفت که فاز بعدی ورود پول در حال شکل گیری است و به نظر می رسد در پایان این ماه شاهد ورود تدریجی بخشی دیگر به بازار باشیم. این پول این موضوع تا رسیدن به اولین سطح شناسایی سود یا بهتر است بگوییم بازگشت سرمایه به برخی از سهامداران زیانده ادامه داشته باشد. به همین دلیل نباید انتظار رشد و حرکت سریع شاخص کل را در روند صعودی بعدی داشت.
6 ابهام بزرگ چیست؟
سعید امیر شاهکرمی، تحلیلگر بازار سرمایه درباره روند معاملات هفته آینده گفت: بورس تهران در معاملات هفته گذشته تا حدودی منفی بود. نحوه مذاکره به گونه ای بود که باعث ایجاد شک و تردید در بازرگانان شد. متأسفانه، عدم اطمینان بازار به حدی است که نمی تواند معامله گران را متقاعد به خرید سخت کند. این ابهامات به دو دسته تقسیم می شوند. ابهاماتی که ماهیت بازار است و باعث پویایی بازار می شود و گروهی دیگر به دلیل ضعف مدیریت و عدم تصمیم گیری صحیح رخ می دهد.
وی ادامه داد: عدم قطعیت های گروه اول طبیعی است و معامله گران بر اساس نتیجه گیری خود تصمیمات لازم را می گیرند. اما این بلاتکلیفی های گروه دوم است که باعث بی اعتمادی به بازار و عدم تمایل جدی معامله گران به اقدام جدی در آن می شود.
این کارشناس بازار سرمایه برخی از ابهامات مربوط به هر دو گروه را بررسی کرد. وی در این زمینه به موارد زیر اشاره کرد:
1. تغییرات نرخ سود بین بانکی: ادامه روند کاهش این نرخ می تواند به رونق مجدد بازار و ورود مجدد نقدینگی اشخاص حقیقی و حقوقی کمک کند.
2. توقف کامل یا موقت درگیری های منطقه ای بین اسرائیل و فلسطین (حماس) و انتشار اخبار مثبت (آتش بس) در این زمینه می تواند به ثبات بیشتر بازار و آرامش خاطر فعالان منجر شود.
3. تغییرات قیمت جهانی کالاها: با توجه به فعالیت شرکت های مرتبط با فلزات اساسی، نفت و مشتقات آن در بورس ایران، قیمت جهانی مواد اولیه تاثیر زیادی بر بازار دارد. قیمت مواد اولیه پس از طی یک فرآیند اصلاحی شکل متعادل تری به خود گرفت و روند صعودی را نشان می دهد. سیاست‌های شرکت‌های بزرگ نفتی جهان و شرایط اقتصادی چین به‌عنوان یکی از بزرگترین مصرف‌کنندگان کالاهای اولیه ممکن است باعث افزایش قیمت کالاها در آینده نزدیک شود.
4. نرخ ارز و تغییرات آن: با توجه به وابستگی زیاد سود و زیان شرکت ها به نرخ دلار و نوسانات آن، هرگونه تغییر جدی ارز موجب حرکت هایی در همین راستا در بازار سهام می شود.
5. تعیین نرخ ارز: بخشی از منابع مالی بانک ها به صورت ارزی نگهداری می شود که در برخی موارد (بانک های ملت و تجارت) مقدار قابل توجهی است. برای محاسبه تأثیر این مبالغ ارزی بر صورت های مالی بانک ها باید ارزش ریالی آنها محاسبه شود. نرخ ارز نرخی است که هر ساله بانک مرکزی برای این منظور اعلام می کند و تعیین کننده ارزش ریالی این منابع محسوب می شود.
6. افزایش سرمایه و انحراف از ماده 141 قانون تجارت: طبق قانون تجارت 141 چنانچه زیان وارده به شرکت حداقل نصف سرمایه شرکت را از بین ببرد، امکان انحلال شرکت وجود دارد. یکی از راه حل های سریع برای خروج از این قانون، توسل به افزایش سرمایه ناشی از تجدید ارزیابی دارایی ها یا جریان های نقدی است. هرگونه اقدام این شرکت ها که منجر به انحراف از ماده 141 شود می تواند مثبت ارزیابی شود و توجه فعالان بازار را به خود جلب کند.
سعید امیرشاه کرمی در ادامه اظهار داشت: موارد فوق تنها بخشی از مواردی است که می تواند برخی از ابهامات را برطرف کند، اما برای داشتن بازاری پویا نیازمند سیاست هایی هستیم که اعتماد عمومی را در پی داشته باشد. اعتمادی که می تواند باعث حرکت نقدینگی به سمت بورس تهران شود.
