عطر حسین – ماریا مونته سوری پزشک و مبدع روش آموزشی مونته سوری است. این روش آموزشی مبتنی بر توجه به نیازها و علایق فردی کودکان است که بر ایده هایی مانند خودمختاری، توجه به رشد کامل کودک در سه بعد جسمی، شناختی و اجتماعی و استفاده از ابزارهای آموزشی خاص تاکید دارد. مونته سوری به کودکان این امکان را می دهد که در محیط آموزشی به صورت خودجوش و مستقل عمل کنند و به دنبال کشف و یادگیری باشند. روش آموزشی مونته سوری نیز بر توسعه مهارت های اجتماعی و همکاری با دیگران متمرکز است. در ایران برخی مدارس و مؤسسات آموزشی از روش مونته سوری برای آموزش کودکان استفاده می کنند و دوره های آموزشی مونته سوری برای کودکان و معلمان برگزار می شود.
روش مونته سوری بر علایق و فعالیت های روزمره و طبیعی کودکان تمرکز دارد و به تقویت مهارت ها و توانایی های کودکان از طریق فعالیت ها و بازی های آموزشی کمک می کند، البته ابزار آموزشی مربوط به این روش نیز باید در دسترس باشد. جذابیت یادگیری با این روش، روش مونته سوری را به یک روش آموزشی جهانی تبدیل می کند که باید در ایران مورد توجه قرار گیرد و در مدارس و مؤسسات آموزشی مختلف مورد استفاده قرار گیرد.
برخی از قابل توجه ترین ویژگی های روش مونته سوری عبارتند از:
- تمرکز بر علایق کودکان: این روش آموزشی بر این ایده تاکید دارد که کودکان باید به صورت خودجوش و بر اساس علایق شخصی خود بیاموزند.
- توسعه مهارت های ضروری: روش مونته سوری تاکید می کند که کودکان باید مهارت های اساسی مانند ادراک، کشف و حل مسئله را توسعه دهند.
- ایجاد یک محیط آموزشی مستقل: این روش به کودکان اجازه می دهد تا به طور مستقل در محیط آموزشی عمل کنند و به دنبال کشف و یادگیری باشند.
- استفاده از ابزارهای آموزشی ویژه: مونته سوری از ابزارهای آموزشی ویژه مانند اسباب بازی های آموزشی برای بهبود فرآیند یادگیری کودکان استفاده می کند.
- توسعه مهارت های اجتماعی: این روش آموزشی بر توسعه مهارت های اجتماعی و همکاری با دیگران نیز تمرکز دارد.
این ویژگی ها نشان دهنده تاکید روش مونته سوری بر رشد شخصیت کامل کودکان و ایجاد محیط آموزشی متمرکز بر نیازها و علایق آنهاست. روش مونته سوری اهداف آموزشی مختلفی را دنبال می کند، از جمله:
- تقویت مهارت های حرکتی: این روش آموزشی با استفاده از بازی ها و فعالیت های مختلف باعث تقویت مهارت های حرکتی کودکان می شود.
- توسعه مهارت های صنایع دستی: از جمله اهداف آموزشی مونته سوری، توسعه مهارت های عملی کودکان از طریق بازی ها و فعالیت های آموزشی است.
- محیطی را با برنامه ریزی مهیج و دقیق ایجاد کنید.: این روش آموزشی به دنبال ایجاد محیطی است که بتواند با برنامه ریزی مهیج و دقیق، پایه های عالی و کاربردی را برای یادگیری خلاق کودکان ایجاد کند.
- تقویت مهارت های اجتماعی: آموزش مونته سوری به رشد مهارت های اجتماعی کودکان توجه دارد و با بازی ها و فعالیت های آموزشی آنها را تقویت می کند.
- تجربه کسب استقلال و روش های ارتباط با همسالان: کودکان در شش سال اول زندگی نیاز به تجربه استقلال و ارتباط با همسالان خود دارند که این نیز یکی از اهداف آموزشی مونته سوری است.
با توجه به ویژگی های جذاب و کاربردی این نوع آموزش، این روش آموزشی در برخی مدارس غیرانتفاعی به ویژه در مقطع ابتدایی مورد استفاده قرار می گیرد. لازم به ذکر است که اجرای چنین برنامه هایی برای یادگیری بهتر کودکان نیازمند ابزار و وسایل جداگانه ای است که عموماً در مدارس دولتی ارائه نمی شود. در عین حال، ازدحام بیش از حد کلاس ها نیز مانع اصلی اجرای چنین برنامه های آموزشی و یادگیری متنوع در مدارس دولتی است. تربیت معلمان و کارشناسان حرفه ای در این نوع آموزش نیز یکی از ارکان اصلی مدارس مونته سوری است.
انتظار می‌رود در آینده تمامی مدارس کشور به دنبال آموزش جذاب و یادگیری پایدار باشند و از فناوری‌ها، ابزارها و فناوری‌های جدید بیشتر در روش‌های نوین تدریس استفاده شود و در نتیجه آموزش و انگیزه‌های یادگیری دانش‌آموزان متحول شود.
