هفتمیوه یا هفتشین در افغانستان بسیار بیشتر از سفره هفتسین مرسوم است. هفت میوه، نمادی فراوان و نعمت در افغانستان است
به گزارش اسمارتک نیوز به نقل از مستقل؛ سفرههای خانوادههای افغانستان در نوروز، رنگینتر از هر روز دیگری است و بخشی از این رنگها، از میوههای موجود است که در میان آبی شیرین و معطر، کنار هم در ظرفی غوطهورند است.
این ترکیب رنگین و خوردنی را در افغانستان «هفتمیوه» مینامند.
هفتمیوه زینت سفره نوروز افغانستان و فلسفه آن، فال نیک برای نعمتی فراوان، خوشاقبالی و شیرینکامی است.
عدد هفت از گذشتههای بسیار دور و در آیینهای گوناگون، با اتکا به برداشتهای نجومی، عددی نیک شمرده میشود.
به همین دلیل است که سفره هفتسین به مثابه سفره برکت و فراوانی و سعادت، در نوروز پهن میشود و هفتمیوه نیز جزوی از همین آیین کهن است.
هفتمیوه را برخیها در افغانستان به نام «هفتشین» میشناسند و معتقدند که در آغاز، هفت «ش» بوده، نه هفت «س».
استدلال پشت این ادعا هم این است که هفت ش، به معنای هفت شیرینی است که به امید شیرینکامی و خوشی در طول سال پیش رو، در روز نوروز باید صرف شود.
ترکیب هفتمیوه یا هفتشین
یک روز پیش از نوروز، اعضای خانوادهها، به ویژه زنان، دور هم جمع میشوند و مقداری کشمش سرخ و سبز و زردآلوی خشکشده (دارای هست)، میکنند، سره را از ناسره جدا میکنند.
سپس آنها را بارها با آب سرد میشویند و در ظرفی دربسته میگذارند و دو سوم ظرف را از آب پاک میکنند که پیشتر جوشانده میشود.
سپس در شب نوروز سراغ آجیلها میروند و مقداری گردو، بادام و پست را در آب میجوشانند.
سپس در یک دورهای که معمولاً با قصهها و حکایتهایی از هر دری همراه است، پوست همه آجیلها را برمیدارند و سپس آجیلها را تمیز میکنند و بدون پوست را آب میکشند و آنها را هم به ظرفی که کشمش و زردآلوی خشک در آن قرار دارد، میافزایند.
البته اگر آجیلها، به ویژه گردو، پوستکنده نباشند، آب ظرف هفتمیوه پس از ساعتی از رنگ ناخوشایندی خواهد گرفت.
در مرحله آخر، مقداری سنجد هم میشود و به آن ظرف میافزایند و البته هل و گلاب هم چاشنی میشود.
بعضیها برای شیرینتر شدن این ترکیب، شکر هم به آن اضافه میشوند، اما برخی دیگر به شیرینی طبیعی کشمش و زردآلو و سنجد اکتفا میکنند که البته خوشایندتر است.
مصرف در نوروز
در روز نوروز، اعضای خانواده هنگام باز کردن این ظرف، برای نعمت های فراوان، سعادت و نیکبختی در سالی که تازه آغاز شده است، دعا می کنند و سپس هفت میوه را که شیرین و خوش طعم شده است، به سفره نوروز می برند و از آن لذت می برند. با آن پذیرایی میکنند.
جز کلوچه ویژه نوروزی که معمولا روی کاغذهای رنگین پخته می شود و نوعی شیرینی دیگر به اسم «روت» که چیزی بین نان و کیک است، بخشی از سفره نوروزی خانواده های افغانستان است.
برخی از خانوادهها برای شگون نیک و فراوانی رزق، پختن روت نوروزی را ضروری به شمار میآورند، اما برخی دیگر به خریدن کلوچههای نوروزی از بازار اکتفا میکنند.
سمنک
دست پختن «سمنک» یا دستکم تهیه سبزه سمنک برای سفره نوروزی هم جزوه رسومی است که از سالهای بسیار دور دیگر حسابش در نیست، در افغانستان رواج دارد.
در افغانستان مرسوم است که برخی از خانوادهها سبزههای سم را پیش از نوروز میکنند و در حکم نذر رزق و روزی میکنند، آن را مدتی در خانه نگه میدارند و سپس به زیارتها یا مکانهای مقدس میبرند و آنجا میگذارند.
برخی دیگر نیز سمنک را در مراسمی معمول زنانه، در خانهها میپزند و با رقص و آواز و شبنشینی، «جشن سمنک» به راه میاندازند.
نوروز در افغانستان پیشهای به درازای تاریخ تمدن آریایی دارد و به روایت افسانه و تاریخ، اولین شاه پیشدادی، ایمان یا جمشید، سلطنت خود را در شهر بلخ، در ناحیهای که در شمال افغانستان «استان بلخ» شناخته میشود، برپا کرده است. روز تاجگذاریاش را با روز اول سال مصادف کرده و آن را نوروز نام نهاده است.
روایتهای تاریخی نیز نشان میدهند که نوروز در آتشکده نوبهار بلخ که قدیمیترین آتشکده زرتشتی است، برگزار میشود، و همه این شواهد حاکی از آن هستند که نوروز در افغانستان امروزی، پیشینههای بسیار کهن دارند.
نوشته “هفتمیوه” ترکیب جالب سفرهای نوروز افغانستان چیست؟ اولین بار در اسمارتک نیوز. پدیدار شد.