هریس و ترامپ؛ رویکرد دولت بعدی آمریکا در قبال ایران چیست؟ – خبرگزاری بیشتر از ایران و جهان.

‌خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: شمارش معکوس برای انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا که در روز سه شنبه 5 نوامبر 2024 (15 نوامبر 1403) برگزار می شود، آغاز شده است. انتخاب برنده دوره چهار ساله ریاست جمهوری از ژانویه 2025 آغاز می شود و چارچوب سیاست خارجی کشور را تعیین می کند.

اینکه ریاست جمهوری آمریکا در دولت بعدی چه رویکردی در قبال جمهوری اسلامی ایران خواهد داشت، باید دو سناریو را بررسی کرد، هرچند رئیس جمهور آینده آمریکا مشخص نشده باشد. سناریوهای پیروزی هریس به عنوان نامزد حزب دموکرات و پیروزی ترامپ به عنوان نامزد جمهوری خواهان در انتخابات آتی.

فشار و دیپلماسی؛ رویکرد احتمالی هریس برای مقابله با ایران

با فرض برنده شدن هریس در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، به اولویت ها و سیاست های احتمالی او در قبال جمهوری اسلامی ایران خواهیم پرداخت.

1. دیپلماسی هسته ای و تلاش برای بازگشت به برجام

یکی از محورهای اصلی سیاست هریس ممکن است بازگشت به توافق هسته ای (برجام) باشد. من احتمالا آن را امتحان کنم. علیرغم عدم تعهد آمریکا در دوره ترامپ و ناکامی بایدن در احیای برجام، هریس احتمالا تلاش می کند مذاکرات را از سر بگیرد، هرچند هدف اصلی او در این مذاکرات اعمال محدودیت بر فعالیت های هسته ای، موشکی و موشکی ایران است.

«موسسه خاورمیانه» اخیراً در گزارشی به رویکرد احتمالی دولت هریس در قبال برجام با ایران پرداخته و نوشته است: کامالا هریس در سال 2015 از توافق هسته ای یا «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) حمایت کرد. گفته می شود این رویکرد ترامپ در نظر گرفته شده است. رویکرد خروج از این توافق در سال 2018 جسورانه و تصمیمی است که امنیت ملی را به خطر می اندازد.

این گزارش می افزاید: هریس در سال 2019 در جریان مبارزات انتخاباتی مقدماتی خود اظهار داشت که تا زمانی که ایران پایبندی قابل تاییدی به برجام داشته باشد، قصد دارد دوباره به برجام بپیوندد.

2. ادامه استراتژی شکست خورده «تحریم».

همانطور که اکثر تحریم ها علیه ایران در دوران دموکرات ها اتفاق افتاد، این احتمال وجود دارد که تحریم ها علیه تهران به بهانه های واهی در دوران هریس نیز ادامه یابد. به این ترتیب، هریس تلاش خواهد کرد ایران را با ابزار فشار اقتصادی مجبور به مذاکره کند. سیاست شکست خورده ای که همیشه ناکارآمدی خود را نشان داده است، اما همه دولت های آمریکا به آن معتاد هستند.

البته انتظار نمی رود شدت تحریم ها مانند دوران ترامپ باشد. به گزارش موسسه خاورمیانه، در دوران ریاست جمهوری هریس، رویکرد دولت فعلی به عدم سخت گیری. تحریم ها علیه صادرات نفت ایران احتمالا ادامه خواهد داشت، به ویژه اگر هریس بخواهد سرعت دیپلماسی با ایران را کاهش دهد.

3. همکاری نزدیک با متحدان اروپایی و تلاش برای منزوی کردن ایران در منطقه.

یکی از محورهای مهم سیاست هریس ممکن است همکاری نزدیک با متحدان اروپایی و کشورهای منطقه باشد. هریس احتمالا تلاش خواهد کرد با متحدان ایالات متحده از جمله اتحادیه اروپا و کشورهای عربی خلیج فارس برای دستیابی به یک استراتژی مشترک و هماهنگ در قبال ایران همکاری کند. این رویکرد می‌تواند شامل هماهنگی برای اجرای تحریم‌ها، اشتراک‌گذاری اطلاعات امنیتی و همکاری برای جلوگیری از فعالیت‌های نظامی ایران باشد، اما هریس باید در نظر داشته باشد که معادلات امروز منطقه با قبل متفاوت است. علاوه بر نقش تعیین کننده ایران در معادلات منطقه ای و عضویت تهران در اتحادیه های مهمی مانند بریکس و شانگهای، کشورهای عربی منطقه نیز روابط آینده نگری با تهران برقرار کرده اند.

ترامپ و ادامه راهبرد شکست خورده «فشار حداکثری» علیه ایران

در مورد رویکرد ترامپ در برخورد با ایران، در صورت پیروزی در انتخابات آینده، چند نکته مهم و کلیدی قابل بررسی است؛

1. تشدید تحریم ها و بازگشت به سیاست «فشار حداکثری».

ترامپ در چهار سال ریاست جمهوری خود، سیاست فشار حداکثری را با هدف کاهش قدرت اقتصادی ایران و محدود کردن فعالیت‌های نظامی و هسته‌ای جمهوری اسلامی، در عین دوری از تعهدات و خروج از توافق هسته‌ای، در پیش گرفت. ممکن است دوباره از این رویکرد استفاده کند و صادرات نفت، صنایع پتروشیمی، شخصیت ها و موسسات اقتصادی-مالی و… را تحریم کند. تحریم هایی که در عین حال ناکارآمدی خود را نشان داد، اما این ابزار معمول ترامپ در برخورد با کشورهای مختلف است.

ترامپ اخیراً از “فشار حداکثری” خود ستایش کرد و در مصاحبه ای با ایلان ماسک اظهار داشت که دولت او با موفقیت چین را برای توقف خرید نفت از ایران تحت فشار قرار داده است.

«موسسه خاورمیانه» اخیرا گزارش داد که اولین دوره ریاست جمهوری ترامپ اجرای قدرتمند تحریم ها را به نمایش گذاشت. با این حال، اعمال تحریم‌های سخت‌تر تا حد زیادی به همکاری یا اقدام موفق علیه کشورهای ثالث درگیر در تسهیل صادرات نفت ایران به چین بستگی دارد.

2. به برجام برنگردید و برای رسیدن به توافق ثانویه تلاش کنید

ترامپ در دوره اول ریاست جمهوری خود، علی رغم مخالفت های بین المللی، به طور یکجانبه از توافق هسته ای ایران و 1+5 خارج شد و در صورت بازگشت به قدرت، بعید است که به این توافق بازگردد. البته او نشان داد که به دنبال یک توافق ثانویه و یکجانبه است که فقط از منافع ایالات متحده محافظت می کند و شرایط سختی را برای فعالیت های هسته ای، موشکی و منطقه ای ایران تعیین می کند. خواب خامی که هرگز تعبیر نشد و در دولت احتمالی آینده او محقق نخواهد شد.

3. ظهور ائتلاف منطقه ای و بین المللی علیه ایران

اگر ترامپ در انتخابات بعدی پیروز شود، احتمالاً تلاش خواهد کرد تا ائتلاف‌های ضدایرانی منطقه‌ای و بین‌المللی برای اعمال تحریم‌ها و محدودیت‌ها علیه تهران تشکیل دهد، اما برخلاف تصور او، شرایط امروز با شرایط چهار سال اول ریاست‌جمهوری او متفاوت است. قانون است

روابط ایران و عربستان و همچنین روابط تهران با کشورهای عربی و غیر عرب منطقه و جهان با آن زمان بسیار متفاوت است. علاوه بر این، معادلات فعلی به شدت تغییر کرده است و ترامپ نمی تواند کشوری را برای ایالات متحده «گاو نقدی» خطاب کند. علاوه بر این، بحران های ناشی از ایالات متحده، مانند بحران اوکراین و غزه، دولت آینده ایالات متحده را در شرایط دشواری قرار خواهد داد.

علاوه بر موارد ذکر شده، احتمالا دولت ترامپ با توجه به تجربه چهار ساله زمامداری خود و شعارهای اخیر انتخاباتی خود به موضوعاتی مانند تلاش برای تغییر رفتار ایران، حمایت از اپوزیسیون داخلی جمهوری اسلامی، تهدید به اقدامات نظامی و غیره آنها در دستور کار قرار دارند. رفتارهایی که قبلا ناکارآمدی خود را نشان داده است.

پایان سخنرانی

پیش بینی رویکرد ترامپ در برخورد با جمهوری اسلامی ایران با توجه به تجربه چهار ساله وی کار سختی نیست. سیاست احتمالی او در قبال ایران همچنان مبتنی بر افزایش فشارهای اقتصادی در قالب استراتژی «فشار حداکثری» خواهد بود. همچنین شاهد تلاش آنها برای ایجاد ائتلاف منطقه ای و بین المللی علیه ایران، تلاش برای تغییر رفتار تهران، حمایت از مخالفان داخلی جمهوری اسلامی، تهدید به اقدامات نظامی و … خواهیم بود.

البته بهتر است ترامپ از دوره چهار ساله قبلی خود درس بگیرد، زیرا مجموعه اقدامات خصمانه و تنش زای او در داخل و خارج از آمریکا نه تنها شکست خورد، بلکه مانع از ورود مجدد او شد. کاخ سفید

اما در صورت پیروزی هریس در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، انتظار می رود رویکرد او در قبال ایران ترکیبی از دیپلماسی و فشارهای اقتصادی و سیاسی باشد. هریس با توجه به پیشینه و دیدگاه هایش در سیاست خارجی، احتمالاً رویکرد مشابهی را در قبال دولت بایدن در پیش خواهد گرفت.