اعظم مرادی تهیه کننده و کارگردان مستند «گدار» که در بخش «کتاب و فیلم» چهل و یکمین جشنواره فیلم کوتاه تهران حضور داشت در گفتگو با خبرنگار مهر درباره تاریخچه این مستند گفت: «گدار» درباره زندگی ماهی های پرورشی قزل آلا است و نگاهی کاملا متفاوت به این ماهی دارد. همچنین روایت این مستند اقتباسی از کتاب «ماهی سیاه کوچولو» اثر صمد بهرنگی است و مطالب جدیدی در رابطه با تکثیر و توزیع ماهی در این اثر ذکر شده است که معتقدم بسیاری از بینندگان از آن بی اطلاع بودند. . تا کنون
وی در خصوص انتخاب این موضوع برای مستند گفت: فعالیت و کاری مرتبط با ماهیگیری و پرورش ماهی داشتم و کتاب صمد بهرنگی را قبلاً خوانده بودم، وقتی برای اولین بار دیدم ماهی چگونه تکثیر می شود توجهم را جلب کرد. و من یک مستند می خواستم. من در مورد آن انجام خواهم داد. همچنین طبق داستان کتاب، ماهی را دیدم که مانند ماهی های دیگر، آگاهانه یا سهوا پشت دریچه های مزرعه پرورش ماهی منتظر مانده و هنگام شستن و باز شدن دریچه ها از مزرعه فرار می کند و با توجه به اینکه بیشتر این مزارع پرورش ماهی در نزدیکی سدها ساخته شده، این ماهی ها به رودخانه ها می رفتند. این داستان به همراه نحوه تکثیر ماهی ها برایم جالب بود و احساس کردم می توانم یک مستند متفاوت بسازم.
این مستندساز با اشاره به اینکه ظاهر «گدار» به زندگی یک حیوان اشاره دارد، تصریح کرد: من از بیرون به زندگی این حیوان نگاه می کنم اما در واقع در بطن کار و نوع روایت، من تمثیلی از این ماهی انجام داده ام و به نوعی افرادی بی هدف و بی معنی را نشان می دهد و در یک جمله می توانم بگویم که اگر مردم مسیر زندگی ما را انتخاب نکنند در نهایت به یک مسیری را انتخاب کردم و به تعبیری این شغل را با زندگی افراد زیادی مقایسه کردم.
مرادی با اشاره به زمان نگارش داستان گفت: زمانی که این داستان را نوشتم داستان بسیار تخیلی بود و مشخص نبود در این مستند قرار می گیرد یا خیر و آیا انتظاراتم از مستند برآورده می شود؟ راوی داستان مستند من یک ماهی است و راوی ماهی بودن اولین چالش من بود و از آنجایی که ماهی تحت کنترل من نبود باید در فیلمبرداری و تدوین دقت و توجه بیشتری می کردم و باید نگاه می کردم. برای طرح هایی که با روایت ماهی در مورد سرنوشت خودش همخوانی داشت. به همین دلیل به دکوپاژ علاقه داشتم.
این کارگردان در ادامه به تهرانی بودن خود اشاره کرد و گفت: من ساکن تهران بودم و پرورش ماهی در اطراف تهران چیزی را که می خواستم برایم فراهم نمی کرد. دنبال مزارع قدیمی بودم و در برخی موارد مزارع پرورش ماهی اطراف تهران شرایط لازم را نداشتند. مثلاً با من همکاری نکردند یا تعطیل شدند، به علاوه چالش سوم این بود که ماهی ها در فصل پاییز در دوره خاصی تکثیر و پخش می شوند و گرفتن تصاویر در آن زمان چالش های خاص خودش را داشت. سرانجام پس از سه سفر به شهرها و نقاط مختلف، مزرعه پرورش ماهی در حوالی ارومیه را انتخاب کردم و تصاویر لازم را در آنجا ثبت کردم.
وی با اشاره به اینکه آخرین چالشش تدوین بود، گفت: یافتن نمونه های مناسب یک چالش بود چرا که یک ماهی برای ما قصه می گوید و حالا باید از بین همه آن ماهی ها تصاویر مناسبی را انتخاب می کردم و انرژی قابل توجهی برای ویرایش کار صرف شد.
مرادی با اشاره به اینکه هم داستانی و هم مستند تولید می کند، گفت: مستندهای من روایی و روایی هستند، اما تداخلی با مضمون و مستند بودن کار ندارند، اما برای این مستند بر اساس نظراتی که می شود، احساس می کنم این اثر است. بسیار خلاقانه بود و اثر این روش با ریسک بالایی همراه بود و این کار از یک سو دارای داستان و از سوی دیگر داستان است و من به نوعی ساختارهای مستند را شکسته ام. و به جلو حرکت کرد.
وی در پایان سخنان خود با انتقاد از جشنواره های ملی گفت: جشنواره های ما به سینمای بومی توجه بسیار جدی داشته اند و بیشتر فیلم ها را در مناطق بومی تولید می کنیم اما معتقدم هنر سینما نباید محدود شود. به مناطق و مثلاً در جشنواره ها. در مورد سرطان، مسائل شهری چیزی نمی بینیم و بهتر است به ژانرهای مختلف مستند نزدیک شویم و به مستندهای علمی و فانتزی فرصت دهیم.
گدار مستندی درباره زندگی ماهی قزل آلا در استخرهای پرورش ماهی است. در این فیلم مخاطب از زبان ماهی قزل آلا با روال زندگی، چالش ها و دنیای زیر آب این گونه ماهی آشنا می شود.
