به گزارش رکنا، وحید سلطانی پاجی با اشاره به انتشار ویدئویی از اجبار تلفن همراه یکی از شهروندان در بزرگراه شهیدصدر که در نهایت منجر به گرفتن زورگیران نیز از پلیس بودند، وی گفت: هفته گذشته انتشار فیلم زورگیری از راننده با چاقو در بزرگراه صدر بار دیگر این سوال را در اذهان عمومی ایجاد کرد که چرا چنین اتفاقاتی رخ می دهد؟ و اساساً چرا هیچ بازدارنده ای در برخورد با آن افراد وجود ندارد؟
وی با بیان اینکه این سوال مطرح است که مجازات چنین جرائمی چیست، گفت: تا جایی که حتی فرمانده انتظامی تهران بزرگ در مصاحبه ای اعلام کرد که این سارقان رعب و وحشت ایجاد کرده و مجازات آنها معادل جنگ است. البته فرماندهان نیروی انتظامی همیشه می گویند که سارقان قاطعانه مجازات می شوند، اما اولین سوال این است که منظور از اقدام قاطع چیست؟ آیا پلیس می تواند برخورد فیزیکی داشته باشد؟ حدود و اختیارات این اقدام قاطع تا چه اندازه است؟
این جرم شناس ادامه داد: انتظار مردم قبل از هر چیز از پلیس این است که در زمان وقوع چنین جرائمی، ماموران پلیس به موقع حضور یافته و تمامی اقدامات را برای شناسایی و دستگیری سارقان در اسرع وقت انجام دهند. از طرفی چون متولی تعقیب و مجازات مجرمان قوه قضائیه است و پلیس کلانتری محسوب می شود، پلیس باید اطلاعات صحیح را در پرونده کیفری درج کند یعنی گزارش کامل ارائه کند. گزارش مستند و مستند تحقیقات میدانی شما به مراجع قضایی. در واقع باید در این مرحله برخورد قاطع پلیس با مجرمان صورت گیرد.
سلطانی با تاکید بر اینکه اختیارات و وظایف قانونی پلیس در قانون آیین دادرسی کیفری گنجانده شده است، گفت: یک افسر پلیس باید به قوانین مربوط به جرائم مورد رسیدگی و انجام مأموریت های میدانی خود آگاهی و تسلط کامل داشته باشد. . اگر پلیس با ماهیت و ارکان جرم در عمل مرتکب و شرایط و اوضاع و احوال آشنا نباشد، قطعاً نمی تواند تحقیقات کیفی و کافی انجام دهد و گزارش دقیقی را منعکس کند و این امر موجب بروز قصور در تعیین اتهام می شود. علیه متهم که می تواند منجر به عدم مجازات یا حتی تبرئه متهم شود.
وی با تاکید بر اینکه تحقیقات مقدماتی انجام شده توسط پلیس باید دارای اسکلت محکم باشد، گفت: در پرونده اخیر بزرگراه صدر و به طور کلی در خصوص سرقت مسلحانه با سلاح سرد یا گرم که تصاویر آن گاهی اوقات نیز در در رسانه ها و یا در فضای مجازی منتشر شده است، پلیس باید مستندات کامل و نتایج تحقیقات میدانی خود را در اختیار مقام قضایی قرار دهد. در این صورت برای اینکه متهم یا متهم تحت عنوان جنایت محاربه مورد رسیدگی و محاکمه و مجازات قرار گیرند، عمل اسلحه کشیدن آنها قابل مشاهده است (مطابق ماده ۲۷۹). در این شرایط پلیس باید مستند کند که رفتار متهم باعث ایجاد ارعاب عمومی و ایجاد رعب و وحشت در افراد حاضر در صحنه جنایت اعم از رانندگان، سرنشینان سایر خودروها و غیره شده است.
این جرم شناس با تاکید بر اینکه نتیجه رفتار این سارقان امنیت محله را سلب کرده است، گفت: مبنای تحقیقات ماموران نیز باید بر این موضوع و تمامی مدارک لازم از جمله امکانات فنی از جمله مراقبت باشد. برای تکمیل تحقیقات باید از دوربین ها و غیره، تحقیق از شهود و مطلع و … استفاده شود تا کوچکترین شکی وجود نداشته باشد. در غیر این صورت و در صورت عدم وجود چنین دلیلی در پرونده، با توجه به اینکه در محاکم قضایی اصل بر برائت است و بالعکس در صورت وجود شبهه، از آنجایی که جرم محاربه جرم محدودی است، مبنی بر برائت است. بر اساس قاعده فقهی تدرال حدود بالشبهات، متهم یا متهم تبرئه و مجازات بر این اساس ساقط می شود.
سلطانی افزود: این همان سوالی است که در سطح عمومی و بعضا پلیس مطرح می شود که چرا مجرمان دستگیر و سپس آزاد می شوند یا مجازات نمی شوند یا مجازات آنها بازدارنده نیست. پلیس باید با کمک قوه قضائیه برنامه آموزشی دقیق و کاربردی برای نیروهای خود داشته باشد. به ویژه نیروهایی که مسئولیت حضور در صحنه جرم و انجام تحقیقات مقدماتی را بر عهده دارند باید آموزش ببینند و برای هر موضوع کیفری که دنبال می کنند کتاب های درسی خلاصه عملی که عناصر جرم در آن مشخص باشد و چک لیستی که باید ارائه شود به آنها داده شود. با سهام آنها باید بگیرند
وی ادامه داد: ماموران پلیس باید گزارش خود را بر اساس این چک لیست و آموزش و بسته به ارتکاب یا نبودن این جرم در پرونده درج و تحویل مرجع قضایی کنند و بر این اساس در تحقیقات اقدام کنند. و روسا و بازرسی پلیس هم باید نظارت و ارزیابی کنند.
این جرم شناس گفت: اگر بخواهیم قضاوت کنیم که چرا حداقل در دو سال اخیر جرایمی مانند آنچه در بزرگراه صدر رخ داده و تصاویر منتشر شده مجازات سنگینی ندارد، باید به این مجموعه رسیدگی کنیم با حضور وکلا، جرم شناسان و اصحاب رسانه، مراجع انتظامی و قضایی بررسی شود تا مشخص شود که تحقیقات قبلی تا چه اندازه لازم و کافی بوده و موارد ذکر شده در آن لحاظ شده است، هرچند ممکن است در برخی موارد. کارشناسان پلیس این گزارش ها را به طور کامل درج کرده اند.
