ناصرالدین شاه خاطرات نویسی خود را جدی گرفت و حتی در سفرهای دور و دراز خود نیز این کار را رها نکرد. او یادداشت های خود را “روزنامه” نامید. این روزنامه ها جزئیات بسیار جالب و خواندنی از فعالیت ها و موقعیت های روزمره شاه و درباریان را در اختیار ما قرار می دهند.
سفر دوم ناصرالدین شاه به اروپا در فروردین 1257 آغاز شد. در این سفر ابتدا به روسیه و سپس به مجارستان، آلمان، فرانسه و اتریش سفر کرد.
ناصرالدین شاه در فرنگستان خواب «حرمسرا» دید. از کنیز جمال خوشم آمد، از او پرسیدم اسمت چیست و ظاهراً گفت محین الدوله.
مهمان نوازی شاه قاجار در اردوگاه سرخهسار/عروسی عزیزالسلطان چگونه بود؟ / تصویر
خاطره ای که در ادامه می خوانید مربوط به چهارشنبه 24 خرداد 1257 است. در این روز پادشاه در شهر بادن بادن آلمان حضور یافت و از اطراف سرسبز این شهر دیدن کرد.
ناهار را در خانه خوردم، سپس سوار کالسکه شدم و به سمت جنوب به سمت بادان آباد حرکت کردم. . . پل های باریک و زیبای زیادی در همه جا ساخته شده است، از این طرف رودخانه تا آن طرف رودخانه، و در کنار این رودخانه خانه های تابستانی بسیار تمیز و پر گل وجود دارد… انواع میوه ها و سبزیجات در گلخانه ها گل ها . . زنان، دختران و مردان صبح و بعد از ظهر در کالسکه پیاده روی و سوار می شوند. . .
به سمت اوج دویدیم، همه جا مثل آسمان، جنگل، سایه، گل، چمن، سبزه، پاک، پاک. به این ترتیب حتی یک پر کاه هم مانند یک نخل تمیز ریخته نشد. . . تا آنجا که چشم کار می کرد جنگل سبز و کاج مانند آسمان به آسمان می رسید.
خلوت هم بود، هیچکس داخل و بیرون نمی آمد، مثل جای جن و پری بود، تا رسیدیم به چشمه ای بسیار زیبا. . . آب سرد و نرمی که از بالای لوله به حوض میریخت، این صدای آب ریز و دور همه گلهای رنگارنگ و جنگل و همه علفها و گلها، آواز مرغهای خوش آهنگ، دنیای معنوی عجیبی بود. چون قلیان نبود سیگار روشنی کشیدم. مزه دهانم را بد می کرد. . .
۲۷۲۱۸