بهزاد نبوی درباره نظرات چهره هایی که از آنها به عنوان اعضای معتدل شورا یاد می شود در خصوص این ایده گفت: برای اجرای این ایده لازم نیست خیلی تلاش کرد، این آقایان هم آن فکر را قبول دارند.
رئیس سابق جبهه اصلاحات ایران گفت: اگر مشکلات اقتصادی کاهش یابد مردم به سمت مسائل سیاسی می روند. در این صورت، این احتمال وجود دارد که مواردی مانند شورای اعتدال‌گرایان و ائتلاف به نتیجه برسد. اگر مردم به پای صندوق های رای بروند، چنین ائتلاف هایی معنا پیدا می کند.
متن گفت و گو با بهزاد نبوی را در ادامه می خوانید:
مدتی است که ایده تشکیل شورای اعتدالیون با حضور آقایان خاتمی، روحانی، حسن خمینی، ناطق نوری و علی لاریجانی مطرح شده است. نظرت راجع به این ایده چیه؟
در زمان تشکیل مجلس دهم، آن پیشنهاد را با اصرار دنبال کردم. در آن زمان نزد دکتر عارف رفتم و به ایشان گفتم که «شما در مجلس فراکسیون امید دارید و فراکسیونی به نام «ولایت» هم دارید، علاوه بر این دو فراکسیون، فراکسیون «عقلانیت و خویشتنداری» را تشکیل دهید که شامل فراکسیون امید و فراکسیون رهروان استان می شود که با وجود حدود 40 نماینده از جبهه پایداری در مجلس، نمی توانند نقشی را ایفا کنند.
آقای دکتر عارف این پیشنهاد را نپذیرفت چون فکر می کرد فراکسیون امید در مجلس دهم اکثریت مطلق را دارد و نیازی به چنین ائتلافی نیست.
من موضوع را با آقای خاتمی در میان گذاشتم اما ایشان هم نظر مثبتی ندادند. من کاملاً ناامید شده بودم، اما در همان زمان به علی لاریجانی هم پیام دادم که هدایت شود.
ظاهراً از طریق من گفته است که حاضرم در مورد همه چیز صحبت کنم به جز ریاست مجلس، یعنی ریاست مجلس را هم برای خودش می خواست و در نتیجه پیشنهاد من ناکام ماند.
بنابراین نیازی به توضیح شما نیست و من از آن زمان این ایده را داشتم. در میان اصلاح طلبان تاکید بر واژه هایی مانند مصلح عاریه ای و مصلح ناب و امثال اینها نشان از موضع منفی آنها نسبت به آن پیشنهاد دارد، اما من همچنان همان نظر را دارم.
اخیراً آقای خاتمی در بیانیه پانزده ماده ای به این موضوع اشاره کرده است. البته امروز نسبت به آن زمان شرایط متفاوتی دارد.
در زمانی که من این پیشنهاد را دادم، بسته به شرایط جامعه و امکاناتی که وجود داشت، این ائتلاف می توانست نتیجه خوبی بدهد، اما الان خیلی امید ندارم. چون مردم اصلا حضور ندارند و حتی اگر انتخابات نسبتاً آزاد و رقابتی برگزار شود، هیچ ائتلافی منجر به پیروزی اعتدال گرایان در انتخابات نمی شود.
البته برخی اصلاح طلبان معتقدند که بحث فقط رقابت و انتخابات آزاد نیست و باید مشخص شود که نهادهای انتخاباتی چه نقشی دارند. و نهادهای موازی با نهادهای قانونی منتخب باید بسته شوند.
در بیانیه 15 ماده ای آقای خاتمی، برخی از آن موارد، اما نه همه آنها، شرط حضور اصلاح طلبان در انتخابات است. اکنون اگر انتخابات نسبتاً آزاد و رقابتی مانند انتخابات مجلس ششم در غیاب اکثریت مردم برگزار شود، برای اصلاح طلبان و سایر اعتدال گرایان بسیار سخت خواهد بود.
اگر مشکلات اقتصادی کاهش یابد مردم به مسائل سیاسی علاقه مند می شوند
نظر شما در مورد انتخابات چیست؟
در شرایط فعلی هیچ تاثیری از حضور مردم در انتخابات نمی بینم. مردم تا زمانی که مشکل اقتصادی و معیشتی نداشته باشند وارد سیاست نمی شوند. اگر این مشکلات کاهش یابد، به مسائل سیاسی علاقه نشان می دهند. در این صورت، این احتمال وجود دارد که مواردی مانند شورای اعتدال‌گرایان و ائتلاف به نتیجه برسد. اگر مردم به پای صندوق های رای بروند، چنین ائتلاف هایی معنا پیدا می کند.
من از توافق ایران و عربستان یا مذاکرات برای احیای برجام بسیار خوشحالم زیرا می تواند بخشی از مشکلات اقتصادی مردم را حل کند. آقای روحانی قبل از رفتنش گفته بود اجازه احیای برجام را بدهید و از مزایای دولت آقای رئیسی استفاده کنید. او اجازه این کار را نداشت و ما یک سال و نیم است که تلاش و اصرار داریم اما ظاهراً طرف اجازه نمی دهد.
امید من این است که اگر برجام احیا شود و اوضاع اقتصادی کمی متزلزل شود، مردم به سمت مسائل سیاسی متمایل شوند. این موضوع اکنون به تاریخ پیوست و انقلاب اسلامی ایران زمانی به بلوغ رسید که وضعیت اقتصادی کشور در بهترین حالت خود قرار داشت و نفت در دو مرحله از حدود هشتاد سنت در هر بشکه به دوازده تا سیزده دلار رسیده بود.
این تز مارکسیستی که فقر و گرسنگی موتور انقلاب است اشتباه است. این تغییر زمانی اتفاق می افتد که طبقه متوسط زنده شود و وارد میدان شود. طبقه نسبتاً آگاه که به دلیل شرایط اقتصادی جز تأمین معاش خود و خانواده به فکر دیگری نیستند. اما اگر چنین شرایطی پیش نیاید، تز مورد نظر شما و من نیز از طرفداران آن هستم، نتیجه چندانی نخواهد داشت.
فکر می کنید افرادی که از آنها به عنوان شورای اعتدال یاد می شود چه احساسی نسبت به این ایده دارند؟
البته جلسات متعددی بین این شخصیت هایی که شما در شورای اعتدال گفتید بدون حضور آقای علی لاریجانی برگزار شد، اما این جلسات به صورت دائمی نبود و ارتباط ارگانیکی با دستور جلسه وجود داشت. برای اجرای این ایده لازم نیست خیلی تلاش کنید و این مردان نیز آن را می پذیرند.
اگر شورای اعتدالیون تشکیل شود، دولت چه واکنشی نشان خواهد داد؟
برخی از بخش‌های حکومت از تشکیل چنین شورایی راضی نیستند و دوست دارند همه کسانی که با آنها زاویه دارند منزوی و تنها باشند و به یکدیگر مرتبط نباشند. و هیچ اقدامی که باعث تثبیت قدرت در بین کسانی شود که ممکن است زاویه کمی با آنها داشته باشند، انجام نمی دهند.
جریان اصلاحات در مورد انتخابات امسال چه تصمیمی خواهد گرفت؟
هنوز برای نظر دادن در مورد شرکت یا عدم حضور در انتخابات و نحوه شرکت زود است. باید منتظر ماند و دید مردم در ماه های آینده چگونه به انتخابات و سیاست نگاه خواهند کرد.
اصلاح طلبان در انتخابات مجلس دهم آنقدر از نظر نامزدی ضعیف بودند که با تبلیغات اینترنتی کاندیداهای خود را در تهران پیدا کردند و در لیست قرار دادند (اتفاقاً از بهترین نمایندگان آن مجلس هم بودند)، فعالانه شرکت کردند، اما در مجلس یازدهم که همه جور کاندیدا داشت به پای صندوق های رأی نرفتند.
دلیل آن رویکرد متفاوت این بود که در انتخابات مجلس دهم، نظرسنجی ها نشان از مشارکت قابل قبول مردم در انتخابات داشت، اما شرایط مشارکت مردم برخلاف مجلس قبل بود.
بررسی ها نشان می دهد که مشارکت مردم در انتخابات آینده حداقل در شهرهای بزرگ و مراکز استان ها کم است. دولت هیچ موضعی اتخاذ نکرده است که نشان دهنده برگزاری انتخابات آزاد و رقابتی باشد.
نظر شما درباره موضوع مذاکرات برای فعال سازی مجدد برجام و اخبار غیر رسمی که در این باره منتشر می شود چیست؟
به نظر می‌رسد شرایط اقتصادی به گونه‌ای است که مجبور می‌شوند به سمت فعال‌سازی مجدد برجام بروند. البته طرف غربی نیز باید این توافق را احیا کند.
به طور کلی، موضوع هسته ای میلیاردها دلار برای کشور هزینه داشته است، بدون اینکه کشور سودی متناسب با این هزینه دریافت کند. در حال حاضر دولت به دنبال برجام است تا به جایی برسد، اما متأسفانه به نظر می رسد متولیان مذاکرات نه به برجام اعتقاد دارند و نه تجربه کافی برای مذاکره دارند.
البته گفته می شود مواضع آقای امیرعبداللهیان در قبال مذاکرات مثبت است، اما قدرت او برای پیشبرد کار کافی نیست.
