بازار؛ گروه بانک و بیمه: بر اساس اعلام چندی پیش بانک مرکزی کانون صرافان به دلیل عدم رعایت قوانین بانک مرکزی و آنچه در اساسنامه این کانون آمده رفتار نکرده اند، بنابراین تصمیم به آغاز فرآیند انحلال کانون گرفته شده است. رویکردی که اعضای کانون صرافی ها رسانه ای کردن انحلال فعالیت آنها را کاری نادرست عنوان می کنند، چرا که اذعان دارند فعالیت آنها مطابق اساسنامه بانک مرکزی بوده و مشکلی خاصی در این زمینه ندارند.
داستان نارضایتی صرافی ها از عملکرد بانک مرکزی زمانی شروع شد که با روی کار آمدن فرزین به عنوان سکاندار بانک مرکزی، نظارت‌های قانونی بر همه بازیگران بازار ارز تشدید شد. از طرفی با تاسیس مرکز مبادله ارزی به طور قطع دست دلال بازی ها در بازار ارز بسته شد زیرا فعالیت های ارزی به این بازار متمرکز و در عمل کار صرافی ها نیز که تا دیروز سهمی بر تعیین نرخ و تامین ارز در بازار داشتند محدود شد.
به هر حال بانک مرکزی همچنین برای ساماندهی و تثبیت بازار ارز، اقدام به قانونمند کردن صرافی‌های غیرمجاز کرده است، به عقیده بانک مرکزی یکی از تخلفات محرز برخی صرافی ها، امتناع آنها از اجرای قانون تأمین حداقل سرمایه بوده که داد آنها را بالا آورد چرا که صرافان معتقد بودند در شرایطی که فعالیت آنها محدود شده است افزایش حداقل سرمایه فشار به آنها را مضاعف می کند. البته در سال‌های گذشته که تحریم‌های پولی و بانکی کشور تشدید شد، صرافی‌ها کار را در دست گرفتند و اگرچه بخشی از تحریم‌ها را دور می‌زدند، اما در کنار آن، پورسانت‌های بالایی هم می‌گرفتند. در چنین شرایطی بانک مرکزی در مسیر اصلاح بازار ارز و رسیدن به هدف کنترل تورم، برخورد جدی با صرافی‌های غیرمجاز را در دستور کار قرار داد.
هر چند در شرایط تحریمی کشور صرافی‌های مجاز و قانونمند نقش مهمی در انجام امور ارزی کشور داشته اند و بانک مرکزی نیز نسبت به این دسته از صرافی‌ها نگاه حمایتی داشته است اما اکنون گویا درصدد ساماندهی آنهاست و تلاش می کند که فعالیت آنها قانونمند شود
بانک مرکزی بدنبال ساماندهی صرافی ها
اکنون مدتی است که این بانک به دنبال ساماندهی فعالیت صرافی هاست تا غیر مجازها در این بازار از چرخه فعالیت خارج شوند. در چنین شرایطی باتوجه به بررسی‌های صورت گرفته در خصوص فعالیت و عملکرد کانون صرافان ایرانیان و انحراف از اهداف، موضوع و وظایف و اختیارات کانون و اساسنامه ثبتی آن، بر اساس تصمیمات متخذه توسط بانک مرکزی، موافقت نامه تاسیس کانون صرافان ایرانیان صادره توسط بانک مرکزی ایران ابطال اعلام شده است.
بانک مرکزی معتقد است؛ از جمله مهمترین تخلفات صورت گرفته کانون صرافان می‌توان به استنکاف از دستورات بانک مرکزی و عدم همکاری با این بانک، انحراف از اهداف، وظایف و موضوع فعالیت کانون، به حدنصاب نرسیدن جلسات شورای عالی طی چندین ماه اخیر، سرمایه‌گذاری و تحصیل سهام بر خلاف موضوع فعالیت، وظایف و اختیارات کانون و نظایر آن اشاره کرد.
هر چند در شرایط تحریمی کشور صرافی‌های مجاز و قانونمند نقش مهمی در انجام امور ارزی کشور داشته اند و بانک مرکزی نیز نسبت به این دسته از صرافی‌ها نگاه حمایتی داشته است اما اکنون گویا درصدد ساماندهی آنهاست. علاوه بر این بانک مرکزی بر اساس قانون، وظیفه رصد و نظارت دقیق بر عملکرد صرافی‌ها را بر عهده دارد و مقابله با اقدامات غیرمجاز و خلاف قانون در بازار ارز جزو راهبردهای خود برای مدیریت بازار ارز می داند. به هر حال بانک مرکزی در دوره جدید بر فعالیت صرافی ها و همچنین استنکاف کانون از قوانین بانک مرکزی حساس شده و تصمیم به برخورد قاطعانه با مجموعه هایی دارد که مخل بازار ارز هستند.
کار صرافی ها از پیچیدگی زیادی برخوردار است و اینکه بانک مرکزی از نحوه عملکرد آنها شاکی است، همانطور که اعلام شده گویا این کانون همکاری لازم را با بانک مرکزی نداشته است و این بانک برای اینکه اختلالی در حوزه پولی بخصوص بازار ارز ایجاد نشود، تصمیم به انحلال این کانون گرفته است
کانونهای صنفی و انجمن ها باید مقید به مقررات نهاد ناظر باشند
محسن صادقی، کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرگزاری «بازار» درباره تصمیم بانک مرکزی در انحلال کانون صرافان، گفت: کانونهای صنفی و انجمن ها، معمولا تحت یک سری مقررات و قواعد نهاد ناظر اصلی موسس خود هستند، بنابراین چنانچه اعضای صنفی یا کانونی از سیاست گذاری، دستورات و اساسنامه تعریف شده پیروی نکنند، نهاد ناظر می تواند با آن برخورد جدی کند. چرا که اعضا به خودی خود استقلال لازم را بدون دستورات بالادست ندارند و بایستی با یک خط و مشی فعالیت کنند. در چنین شرایطی نهاد ناظر این اختیار را دارد چنانچه عضوی از صنف خود از مقررات سرییچی کند حتی نسبت به انحلال آن تصمیم گیری کند.
وی با بیان اینکه در بحث کانون صرافان و خرده گیری بانک مرکزی از نحوه کارکر آنها که اخیرا رسانه ای شد، گفت: هر چند بنده از ریز کار و زاویای آن به درستی مطلع نیستم اما این را می دانم که طبق گزارش ها، کانون صرافان ایران به دلیل همکاری نکردن با بانک مرکزی، منحل شده است. البته کار صرافی ها نیز از پیچیدگی زیادی برخوردار است و اینکه بانک مرکزی از نحوه عملکرد آنها شاکی است همانطور که اعلام شده گویا این کانون همکاری لازم را با بانک مرکزی نداشته است و این بانک برای اینکه اختلالی در حوزه پولی بخصوص بازار ارز ایجاد نشود، تصمیم به انحلال این کانون گرفته است.
این روزها بهترین فرصت برای پالایش و ساماندهی بازار ارز کشور از سودجویان و تعطیلی صرافی‌های غیر مجاز و جلوگیری از خرید و فروش‌های غیر رسمی ارز در کشور است، با این وجود باید به نحوی عمل شود که همه معاملات ارزی کشور به صورت شفاف و با نظارت دقیق بانک مرکزی انجام شود
انحلال در پی سرپیچی از مقررات!
اظهارات این کارشناس بازار پولی در حالی مطرح است که بانک مرکزی، علت انحلال کانون صرافان را «تخلف» دانسته است و چندی پیش در اطلاعیه‌ای اعلام کرده: «مهمترین تخلفات صورت گرفته در این کانون، استنکاف از دستورات بانک مرکزی و عدم همکاری با این بانک، انحراف از اهداف، وظایف و موضوع فعالیت کانون، به حدنصاب نرسیدن جلسات شورای عالی طی چندین ماه اخیر، سرمایه‌گذاری و تحصیل سهام بر خلاف موضوع فعالیت، وظایف و اختیارات کانون و نظایر آن را نام برده است.»
طبق گفته کارشناسان، با توجه به اقدامات دولت و بانک مرکزی، امروز بازار ارز کشور به یک آرامش نسبی دست یافته است و ما دیگر شاهد نوسانات سابق در این بازار نیستیم. بنابراین این روزها بهترین فرصت برای پالایش و ساماندهی بازار ارز کشور از سودجویان و تعطیلی صرافی‌های غیر مجاز و جلوگیری از خرید و فروش‌های غیر رسمی ارز در کشور است. با این وجود باید به نحوی عمل شود که همه معاملات ارزی کشور به صورت شفاف و با نظارت دقیق بانک مرکزی انجام شود تا اگر بار دیگر شاهد تحریم‌هایی از سوی دشمن بودیم و اقتصاد کشور ما از سوی آنان مورد هدف قرار گرفت، بازار ارز ما دچار تلاطم نشود و زمینه برای جولان‌دادن متخلفان و سوء استفاده کنندگان بازار ارز فراهم نشود.
صرافان: خواسته های ما صنفی بوده و البته این را بگویم که هیچ تخلفی را انجام نداده ایم. اکنون نیز گویا بانک مرکزی برای فعالیت قانونی صرافی ها برنامه دارد و در حال مصالحه است
اظهارات کانون صرافان مطالبه گری بوده است!
یکی از مدیران کانون صرافان که نخواست نام وی برده شود، نیز در گفتگو با «بازار» گفت: هر چند بنده نمی خواهم موضوع تنش های اخیر، به صورت گسترده رسانه ای شود چرا که چنین مسائلی مباحث صنفی است که با درایت قابل حل است، به هر حال ما دنبال تقابل نیستم و اگر صحبت های از این ناحیه شده، مطالبات صنفی بوده است، ما گفتیم یک صرافی برای اینکه مجوز بگیرد یک سال و نیم زمان می برد و این زمان خیلی زیاد است، بنابراین خواهان تسریع در روند کار شدیم، همچنین در بحث افزایش میزان سرمایه صرافی ها که از سوی بانک مرکزی مطرح شده است، چنین مبحثی قابل بررسی است زیرا صرافی های کاسبی و درآمد چندانی ندارند. به هر حال خواسته های ما صنفی بوده و البته این را بگویم که هیچ تخلفی را انجام نداده ایم. اکنون نیز گویا بانک مرکزی برای فعالیت قانونی صرافی ها برنامه دارد و در حال مصالحه است.
بانک مرکزی: برخی بازنگری‌ها در بعضی مقررات و اساسنامه فعالیت شرکت‌های صرافی ضروری بود که بررسی‌های لازم در این خصوص در بانک مرکزی انجام شده و بزودی پس از تصویب در شورای پول و اعتبار اجرایی خواهد شد، باید کمک کنیم تا فعالیت آنها به صورت ضابطه مند توسعه یابد
ضرورت بازنگری در برخی مقررات و اساسنانه فعالیت شرکت های صرافی
البته بانک مرکزی روز گذشته (سه شنبه) درنشست هم‌اندیشی با نمایندگان جامعه صرافی‌های بانکی اعلام کرد؛ فعالیت صرافی‌ها در مرکز مبادله گسترش می‌یابد.
معاون ارزی بانک مرکزی در این نشست با بیان اینکه هدف بانک مرکزی تسهیل، توسعه و نظام مند کردن امور تجاری کشور است تأکید کرد: در این راستا توسعه فعالیت صرافی ها در شرایط فعلی کشور ضروریست و کسب و کار صرافی‌ها باید سودآور باشد.
محمد آرام اظهار داشت؛ برخی بازنگری‌ها در بعضی مقررات و اساسنامه فعالیت شرکت‌های صرافی ضروری بود که بررسی‌های لازم در این خصوص در بانک مرکزی انجام شده و بزودی پس از تصویب در شورای پول و اعتبار اجرایی خواهد شد.
معاون ارزی بانک مرکزی ضمن تاکید بر اینکه مدل کسب و کار صرافی‌ها باید سودآور باشد، افزود: صرافی‌ها نقش سازنده و مهمی در بازار ارز و چرخه تجاری کشور دارند و باید کمک کنیم تا فعالیت آنها به صورت ضابطه مند توسعه پیدا کند.
همچنین معاون نظارت بانک مرکزی نیز در این جلسه به تشریح سیاست‌های بانک مرکزی در راستای ضابطه مند کردن فعالیت شرکت های صرافی پرداخت و گفت: اصلاح دستورالعمل تاسیس و فعالیت شرکت‌های صرافی در دستور کار بانک مرکزی قرار دارد.
ابوذر سروش افزود: بر این اساس چهار فعالیت عمده شامل معاملات اسکناس، شمش و سکه، امکان معاملات ابزارهای مالی جدید در مرکز مبادله، انجام معاملات حواله ارز و برخی دیگر از انواع فعالیت ها در دست بررسی است.
بانک مرکزی: به طور کلی از این پس صرافی‌ها بر اساس رتبه اخذ شده از طرف بانک مرکزی رتبه‌بندی خواهند شد و بر این اساس صرافی‌هایی که رتبه بهتری داشته باشند امکان رشد و توسعه بیشتر فعالیت‌ها خود از جمله تاسیس شعبه و باجه را خواهند داشت
صرافی ها رتبه بندی می شوند
مجوزهای لازم برای انجام هر یک از موارد فوق بر اساس رتبه‌بندی و تعیین وضعیت هر صرافی توسط بانک مرکزی صادر خواهد شد. علاوه بر آن به طور کلی از این پس صرافی‌ها بر اساس رتبه اخذ شده از طرف بانک مرکزی رتبه‌بندی خواهند شد و بر این اساس صرافی‌هایی که رتبه بهتری داشته باشند امکان رشد و توسعه بیشتر فعالیت‌ها خود از جمله تاسیس شعبه و باجه را خواهند داشت.
وی با اشاره به حواشی اخیر در خصوص کانون صرافان تاکید کرد: ارتباط بانک مرکزی با نهادهای صنفی از جمله شورای هماهنگی بانک‌ها، کانون بانک‌های خصوصی، انجمن لیزینگ و… ارتباطی سازنده و مبتنی بر تعامل دوجانبه است اما نهاد صنفی که نماینده جامعه صرافی است نباید اقداماتی بر خلاف سیاست ارزی رسمی کشور داشته باشد.
سروش عدم تصویب اساسنامه کانون صرافان و عدم انجام انتخابات هیئت عالی نظارت بر کانون علیرغم تذکرات متعدد از سوی بانک مرکزی را از جمله مهترین تخلفات صورت گرفته دانست و تاکید کرد بانک مرکزی آماده هرگونه تعامل و گفتگو و دریافت پیشنهادات از سوی جامعه صرافان کشور در جلسات و بحث‌های کارشناسی است.
بنا به این گزارش حال باید دید که فعالیت جدید صرافی ها پس از بررسی بانک مرکزی نسبت به نحوه کارکرد آنها با توجه به رتبه بندی، چگونه خواهد بود.
