بازار؛ گروه راه ها و خانه ها: بی توجهی نظام بانکی به حوزه مسکن در سال جاری نیز ادامه داشت و آن طور که آمارهای بانک مرکزی نشان می دهد در 7 ماهه امسال یکی از بخش هایی که کمترین توجه را در زمینه پرداخت تسهیلات داشته، حوزه مسکن بوده است. مسکن
به نظر میرسد بانکها و نظام بانکی اگر مهمترین ابزار رشد اقتصادی نباشند، قطعاً میتوانند بهویژه به رشد 8 درصدی دست یابند.
اما سوال اینجاست که چرا بخش املاک و مستغلات که به گفته کارشناسان موتور و لوکوموتیو رشد اقتصادی است، همواره مورد بی توجهی نظام بانکی قرار می گیرد؟ گزارش بانک مرکزی از تسهیلات اعطایی هفت ماهه امسال نشان دهنده نیاز بالای شرکت ها به تامین سرمایه در گردش و وابستگی آنها به بانک مرکزی در این زمینه است. در مجموع 77 درصد از تسهیلات دریافتی شرکت ها برای تامین سرمایه در گردش در نظر گرفته شده است. همچنین سهم بخش املاک و مستغلات تنها 4 درصد از کل خدمات بانکی بوده که در مقایسه با سایر بخش های اقتصادی کمترین میزان را دارد.
به طور معمول، نقدینگی از طریق سیستم بانکی و ابزارهای مدیریت ریسک و نرخ بهره به کارآمدترین بخشهای اقتصاد تخصیص مییابد. به این ترتیب از طریق مکانیسم طبیعی بازار نقدینگی به دست کسانی می رسد که بیشتر به آن نیاز دارند.
نظام بانکی یکی از مهمترین ابزارهای رشد اقتصادی است. در طول قرن گذشته بسیاری از کشورها با تشکیل نظام بانکی قوی و تامین مالی تولید توانسته اند به رشد اقتصادی بالایی دست یابند و بر اساس توسعه بالای نظام بانکی خود در برابر بحران های مختلف مقاومت کنند. به طور معمول، نقدینگی از طریق سیستم بانکی و ابزارهای مدیریت ریسک و نرخ بهره به کارآمدترین بخشهای اقتصاد تخصیص مییابد. به این ترتیب از طریق مکانیسم طبیعی بازار نقدینگی به دست کسانی میرسد که بیشتر به آن نیاز دارند و بیشترین سودآوری را به آنها ارائه میدهد.
بانک مرکزی در گزارش های ماهانه خود اطلاعاتی از میزان تسهیلات پرداختی به تفکیک بخش و اهداف مختلف منتشر می کند. در این گزارش تسهیلات پرداختی برای بخش های کشاورزی، صنعت و معدن، مسکن و ساختمان، بازرگانی، خدمات، متفرقه و خانوار به تفکیک منتشر شده است.
در مجموع در هفت ماهه اول سال 1403 مبلغ 153 میلیارد تومان معادل 4.1 درصد از اعتبارات بانکی به بخش کشاورزی اعطا شد. بخش صنعت و معدن نیز 29.3 درصد معادل 1077 میلیارد تومان وام بانکی دریافت کرد.
اکنون این گزارش نشان می دهد که بخشی که بیشترین تسهیلات را دریافت کرده، بخش خدمات با 31.4 درصد بوده است.
در هفت ماه مذکور 146 هزار میلیارد تومان معادل 4 درصد وام بانکی به بخش مسکن و ساختمان اختصاص یافت.
در هفت ماه مذکور 146 هزار میلیارد تومان معادل 4 درصد وام بانکی به بخش مسکن و ساختمان اختصاص یافت. بیش از 249 میلیارد تومان تسهیلات به بخش بازرگانی و بیش از 1152 میلیارد تومان تسهیلات به بخش خدمات اعطا شده است. مشارکت این دو بخش در کل تأسیسات دریافتی به ترتیب 01/8 درصد و 38/31 درصد بوده است.
همچنین 4 هزار و 260 میلیون تومان معادل 0.11 درصد وام های بانکی به بخش های مختلف اختصاص یافته است. به طور کلی کارآفرینان حقوقی و غیرحقوقی در مجموع بیش از 2827 میلیارد تومان معادل 77.01 درصد از کل تسهیلات بانکی دریافت کرده اند.
سهم خانوارها از تسهیلات بانکی در هفت ماهه اول سال 1403 معادل 843 میلیارد معادل 22.98 درصد از کل تسهیلات بوده است.
در مجموع مبلغ کل تسهیلات اعطایی در دوره مذکور بالغ بر 3 میلیون و 671 هزار میلیون تومان است که نسبت به مدت مشابه سال قبل 28.92 درصد رشد نشان می دهد.
از این مبلغ حدود 493 هزار میلیارد تومان معادل 13.4 درصد از کل تسهیلات به ایجاد کسب و کار اختصاص یافته است. همچنین 59.3 درصد معادل 2.177 میلیارد تومان صرف سرمایه در گردش شد.
بر اساس گزارش بانک مرکزی 34.5 درصد از تسهیلات دریافتی بخش کشاورزی معادل 52 هزار و 778 میلیون تومان با هدف اشتغال زایی بوده است. همچنین مبلغ 86 هزار و 618 میلیارد تومان معادل 56.6 درصد تسهیلات این بخش با هدف تامین سرمایه در گردش اعطا شده است.
6.2 درصد از تسهیلات بخش کشاورزی معادل 9426 میلیون تومان برای توسعه توسعه داده شده است.
در بخش صنعت و معدن نیز 84.6 درصد تسهیلات دریافتی معادل 911.617.000 میلیون تومان با هدف تامین سرمایه در گردش دریافت شده است. این موضوع حاکی از اهمیت فراوان تامین سرمایه در گردش و وابستگی این هدف به سیستم بانکی این بخش است.
10.7 درصد از تسهیلات اعطایی این بخش معادل 115 هزار و 653 میلیارد تومان به ایجاد کسب و کار و 43 هزار و 566 میلیارد تومان معادل 4 درصد تسهیلات به توسعه تعلق گرفت.
در بخش مسکن نیز 56.5 درصد از کل تاسیسات معادل 82 هزار و 943 میلیارد تومان با هدف ایجاد شرکت (تولیدی) دریافت شده است. همچنین 53 هزار و 919 میلیون تومان معادل 36.7 درصد تسهیلات این بخش با هدف تامین سرمایه در گردش دریافت شده است.
توسعه و خرید خانه های نوساز نیز از اهداف بعدی تسهیلات این بخش است. نسبت این دو بخش در کالاهای دریافتی به ترتیب 3.9 و 3.5 درصد و میزان کالاهای دریافتی 5.702 میلیارد تومان و 3.658 میلیارد تومان بوده است.
تبلیغات و خرید خانه های نوساز نیز از اهداف بعدی تسهیلات این بخش است. نسبت این دو بخش در کالاهای دریافتی به ترتیب 3.9 و 3.5 درصد و میزان کالاهای دریافتی 5.702 میلیارد تومان و 3.658 میلیارد تومان بوده است.
نرخ رشد تسهیلات بانکی نسبت به نرخ تورم می تواند گویای دو مورد باشد. اگر همانند بخش خانوار، تسهیلات دریافتی بسیار بیشتر از نرخ تورم رشد کند، ممکن است نشان دهنده تمایل سیاستگذار برای اعطای تسهیلات بیشتر به این بخش باشد. همچنین پایین بودن نرخ رشد تسهیلات در مقایسه با تورم در بخشی مانند کشاورزی می تواند نشان دهنده رکود احتمالی در این بخش باشد. بخش مسکن و ساختمان یکی دیگر از بخش هایی است که در مقایسه با رشد نرخ تورم از تسهیلات کمتری برخوردار بوده است.