بیمه بیکاری یکی از حمایت های سازمان تامین اجتماعی از بیمه شدگان بیکار است که هدف آن جبران بخشی از خسارات ناشی از بیکاری غیرارادی و ناخواسته کارگران از طریق پرداخت مقرری مربوطه می باشد. طبق قانون بیمه بیکاری، بیمه شده بیکار کسی است که بیکار و آماده کار باشد.
طبق ماده 1 قانون بیمه بیکاری، مشمولان قانون تامین اجتماعی و قانون کار می توانند از مزایای قانون بیمه بیکاری برخوردار شوند و از جمله بازنشستگان، از کارافتادگان، کارگران، کارگران آزادکار، بیمه شدگان غیر داوطلب، و همچنین خارجی ها. همچنین طبق ماده 6 قانون مذکور، بیمه شدگان بیکار باید حداقل 6 ماه سابقه کار و پرداخت حق بیمه داشته باشند و ظرف 30 روز از تاریخ بیکاری وضعیت بیکاری خود را به تعاونی، کارگری و اجتماعی اعلام کنند. ادارات رفاه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی.
البته افرادی که در اثر حوادث قهری و غیرمنتظره مانند سیل، زلزله، جنگ، آتش سوزی و … بیکار می شوند. از شرط 6 ماه سابقه مورد نیاز در آخرین ماده مذکور معاف هستند.
بر اساس ماده ۷ قانون بیمه بیکاری، مدت پرداخت مقرر بیمه بیکاری بر اساس میزان سابقه پرداخت حق بیمه و مجرد، متاهل یا تحت تکفل بودن بیمه شده تعیین می شود. بر این اساس کل مدت پرداخت مقرر برای مجردها حداقل 6 ماه و حداکثر 36 ماه و برای افراد متاهل یا تحت تکفل حداقل 12 ماه و حداکثر 50 ماه است.
مقرری بیمه بیکاری افراد واجد شرایط از روز اول بیکاری قابل پرداخت بوده و مدت دریافت مقرری بیمه بیکاری جزء سوابق پرداخت حق بیمه محسوب می شود.
در صورتی که مشمول بیمه بیکاری مجدداً استخدام شود، بدون عذر موجه از شرکت در دوره های آموزشی یا سوادآموزی خودداری کند، از پذیرش شغل تخصصی یا شغل مشابه خود امتناع کند، مشمول استفاده از مستمری بازنشستگی یا از کارافتادگی کل می شود. شما پس از دریافت حقوق برای مدت نامحدود، فوت یا استفاده از حداکثر مدت صلاحیت برای دریافت مقرری بیمه بیکاری به شغل اصلی خود بازگشته اید، مقرری بیمه بیکاری شما قطع می شود. همچنین در صورتی که پس از پرداخت بیمه بیکاری مشخص شود که بیکاری بیمه شده ناشی از اراده وی بوده است، موظف است وجوه دریافتی را به سازمان تامین اجتماعی مسترد کند و در مواردی که بیمه شده پس از دریافت به شغل فوق بازگردد. حقوق برای مدت نامحدود نیز موظفند مبلغ بیمه بیکاری دریافتی را به سازمان تامین اجتماعی بازپرداخت کنند.
در ادامه، سازمان نظارت و ارتباطات مردمی سازمان تامین اجتماعی به برخی از سوالات احتمالی مطرح شده از سوی مردم پاسخ داده است:
معلمان مدارس غیرانتفاعی چگونه مشمول بیمه بیکاری می شوند؟
افراد شاغل در مشاغل معین که محل کار آنها فقط برای مدت معینی باز است مانند مدارس غیرانتفاعی، مهدکودک های آموزشی و غیره در صورت بیکار شدن در طول مدت فعالیت کارگاه، حق دریافت مستمری با حفظ سایر مشاغل را دارند. شرایط قانونی بیمه بیکاری وجود خواهد داشت.
آیا با پایان مرخصی زایمان بیمه شده بیمه بیکاری دریافت می کند؟
در صورت غیر ارادی بودن بیکاری می توان با رعایت سایر شرایط قانونی از بیمه بیکاری بهره مند شد.
برنامه زمانبندی تعیین مدت دریافت بیمه بیکاری را بیان کنید؟
چه سوابقی برای تعیین مدت پرداخت بیمه بیکاری در نظر گرفته می شود؟
بر اساس ماده 3 قانون بیمه بیکاری، سازمان تامین اجتماعی موظف است به بیمه شدگانی که بیکار می شوند وفق مفاد قانون فوق الذکر و به استناد ماده 5 قانون فوق الذکر، بیمه بیکاری مقرر را پرداخت کند. حق بیمه بیکاری 3 درصد حقوق بیمه شده ای است که عموماً توسط کارفرما تامین و پرداخت می شود. بنابراین فقط سوابق بیمه اجباری مشمول قانون کار و سوابق دوره های خدمت در نظام استخدامی، انتقال کسور بازنشستگی، سوابق مشاغل و مشاغل آزاد در بیمه بیکاری، بیمه اختیاری، پیمانی، کارفرمایی و بیمه قبلی سوابق بیکاری در محاسبه مدت مقرر بیمه بیکاری لحاظ می شود.
مدت زمان ایجاد بیمه بیکاری غیرحضوری چقدر است؟
با توجه به اینکه بازه زمانی در نظر گرفته شده در قانون بیمه بیکاری برای متقاضیان برای ثبت درخواست 30 روز است و ایجاد بیمه بیکاری مستلزم ارائه فهرستی از پرداخت های حق بیمه مربوط به ماه آخر قبل از بیکاری و کارفرمایان است. مهلت یک ماهه دارند، می توانند لیست را ارسال کنند، بنابراین با در نظر گرفتن زمان لازم برای تایید لیست و استعلام های مربوطه، میانگین زمان لازم برای واریز 2 تا 3 ماه می باشد. همچنین طبق بند «ج» ماده هفت قانون بیمه بیکاری، بیمه بیکاری از روز اول بیکاری قابل پرداخت است.
برای برقراری بیمه بیکاری چقدر سابقه لازم است؟
بر اساس بند «الف» ماده 6 قانون بیمه بیکاری، بیمه شده بیکار باید قبل از بیکار شدن حداقل شش ماه سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد.
آیا بیمه گزاری که به سن قانونی نرسیده و در کارگاه مشمول قانون کار مشغول به کار است در صورت بیمه شدن با شرایط قانون کار می تواند از مزایای قانون بیمه بیکاری بهره مند شود؟
طبق ماده 79 قانون کار، بکارگیری افراد زیر 15 سال ممنوع است. اما با توجه به اینکه قانون تامین اجتماعی محدودیتی برای شروع بیمه اجباری ندارد، لذا می توان به درخواست بیمه بیکاری افراد مذکور در صورت ارائه از سوی واحدهای تعاون، کار و رفاه رسیدگی و تایید کرد. استخدام و رعایت سایر شرایط قانونی.
شرایط برقراری بیمه بیکاری کارگرانی که به صورت دسته جمعی بیکار شده اند چیست؟
برای جلوگیری از بیکاری و بررسی راه های بازگشت به کار در مواردی که بیش از 10 نفر از کارکنان یک کارگاه اخراج می شوند، موضوع در کمیته استانی مطرح می شود تا بررسی و اظهار نظر شود و در صورت احراز سایر شرایط قانونی بیمه بیکاری. می توان تأسیس کرد.
برای بیمه بیکاری کجا باید اقدام کنم؟
ظرف مدت 30 روز از تاریخ بیکاری باید با سامانه جامع روابط کار به آدرس prkar.mcls.gov.ir مراجعه و برای بیمه بیکاری اقدام کنید.
پرداخت بیمه بیکاری در ماه چه زمانی است؟
حق بیمه بیکاری از پانزدهم تا بیستم ماه بعد به حساب مشمول واریز می شود.
من برای اولین بار در سه ماه گذشته مقرری بیمه بیکاری خود را دریافت کرده ام، پرداخت های من برای چند ماه آینده چقدر است؟
ودیعه بیمه بیکاری ماهیانه بوده و متقاضیان هر ماه مبلغ مقرر را برای ماه قبل دریافت می کنند.
آیا جایی برای بررسی وضعیت پرونده بیمه بیکاری شما وجود دارد؟
سیستم جامع روابط کار، زیر منوی گزارش های کار
آیا به دلیل اینترنت نیاز به حضور حضوری در پیگیری بیمه بیکاری دارم؟
خیر همه مراحل به صورت غیر حضوری انجام می شود.
چگونه بفهمیم پرونده بیمه بیکاری در چه مرحله ای است؟
پس از ثبت درخواست بیکاری در سامانه جامع روابط کار و از طریق منوی گزارش کار، مراحل رسیدگی به درخواست بیکاری قابل مشاهده و پیگیری می باشد.
اداره کار اعلام کرده است که پرونده به تامین اجتماعی ارجاع شده است اما پس از یک ماه این شعبه مدعی بی اطلاعی می شود. مشکل چیه؟
از طریق گزارش کار می توانید روند انجام کار را پیگیری کنید و پرونده در کدام شعبه و در چه مرحله ای است.
پس از تایید بیمه بیکاری از طریق اداره کار، مراحل تایید پرونده در سازمان تامین اجتماعی چگونه است؟
شعب سازمان تامین اجتماعی مطابق ضوابط و مقررات قانونی بیمه بیکاری، اقدام و نتیجه را به ادارات تعاون، کار و رفاه اجتماعی و متقاضی اعلام می کنند.
