فلج ناشی از سکته مغزی در سمت چپ یا راست بدن

سکته مغزی زمانی اتفاق می افتد که جریان خون در مغز مختل شود. این امر می تواند منجر به مرگ سلول های مغزی گردد. این اختلال می تواند با توجه به محل سکته منجر به عوارض مختلفی شود. یکی از راه‌های دسته‌بندی سکته‌های مغزی بر اساس سمتی از مغز است که تحت تأثیر قرار گرفته، یعنی سکته مغزی سمت چپ یا سکته مغزی سمت راست. کاردرمانی یکی از راه های درمان سکته مغزی است که در ادامه به شرح مزایای آن می پردازیم.

آناتومی و عملکرد مغز

برای درک اینکه چگونه سکته های سمت چپ و راست تفاوت دارند، داشتن یک درک اولیه از آناتومی و عملکرد مغز مهم است. مغز به دو نیمکره چپ و راست تقسیم می شود که هر کدام وظیفه کنترل عملکردهای مختلفی را بر عهده دارند. نیمکره چپ در درجه اول سمت راست بدن را کنترل می کند، در حالی که نیمکره راست سمت چپ بدن را کنترل می کند.

سکته مغزی سمت چپ

سکته مغزی سمت چپ زمانی اتفاق می افتد که در جریان خون به طور خاص در سمت چپ مغز، اختلال ایجاد شود. این نوع سکته مغزی می تواند باعث ایجاد طیفی از اختلالات جسمی و شناختی شود. علائم سکته مغزی سمت چپ عبارتند از:

• فلج یا ضعف در سمت راست بدن
• مشکلات زبانی، مانند مشکل در صحبت کردن (آفازی بیانی) یا درک گفتار (آفازی دریافتی)
• مشکلات حافظه
• رفتار آهسته و محتاطانه
• مشکل در استدلال منطقی و حل مسئله

سکته مغزی سمت راست

از سوی دیگر، سکته مغزی و فلج شدن سمت راست بدن، زمانی رخ می دهد که جریان خون در سمت راست مغز مختل شود. این نوع سکته می تواند علائم متفاوتی نسبت به سکته سمت چپ ایجاد کند. علائم سکته مغزی سمت راست عبارتند از:

• فلج یا ضعف در سمت چپ بدن
• اختلال در آگاهی فضایی، ایجاد مشکل در تشخیص فاصله یا اشیا
• نادیده گرفتن یا عدم درک فیزیکی سمت چپ بدن یا نیمه چپ میدان بینایی
• رفتار تکانشی و تند
• مشکل در تشخیص چهره
• مشکل در تفکر انتزاعی

تفاوت های شناختی و عاطفی در سکته مغزی سمت چپ و راست

یکی از تفاوت های قابل توجه بین سکته مغزی سمت چپ و راست، تأثیر آن بر عملکردهای شناختی و عاطفی است. مبتلایان سکته مغزی سمت چپ اغلب مشکلات زبان و حافظه را تجربه می کنند، زیرا نیمکره چپ مسئول این عملکردها است. از سوی دیگر، مبتلایان سکته مغزی در سمت راست ممکن است کمبودهایی در آگاهی فضایی داشته و ممکن است با اختلال پردازش بصری دست و پنجه نرم کنند.

از نظر عاطفی، مبتلایان سکته مغزی سمت چپ ممکن است بیشتر مستعد افسردگی و اضطراب باشند، زیرا نواحی مغزی درگیر در تنظیم خلق و خو تحت تأثیر قرار می گیرند. بازماندگان سکته مغزی سمت راست ممکن است تغییراتی را در بیان عاطفی نشان دهند و اغلب در تشخیص و درک احساسات دیگران مشکل دارند.

توانبخشی و درمان سکته مغزی

هر دو مبتلایان سکته مغزی سمت چپ و راست به توانبخشی و درمان نیاز دارند تا عملکردهای خود را بازیابند و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند. فیزیوتراپی برای بازیابی قدرت و تحرک، کاردرمانی برای بهبود مهارت های زندگی روزمره و گفتاردرمانی و زبان درمانی برای رفع هرگونه مشکل ارتباطی تمرکز لازم هستند.

علاوه بر این، مشاوره یا روان درمانی ممکن است برای مبتلایان برای مقابله با تغییرات عاطفی پس از سکته مفید باشد. گروه‌های حمایتی می‌توانند محیطی حمایتی برای افراد فراهم کنند تا تجربیات خود را به اشتراک گذاشته و از دیگرانی که چالش‌های مشابهی را پشت سر گذاشته‌اند تجربه بگیرند.

پیش آگهی و بهبودی

پیش آگهی و بهبودی پس از سکته مغزی بسته به عوامل متعددی از جمله شدت سکته، میزان آسیب مغزی و سلامت کلی فرد می‌تواند بسیار متفاوت باشد. به طور کلی، هرچه سکته مغزی زودتر تشخیص داده شود و مداخلات پزشکی زودتر انجام شوند، شانس بهبودی بیشتر است.

کاردرمانی نقش مهمی در بهبودی ایفا می کند و اثر آن می تواند در طولانی مدت خود را نشان دهد. بهبودی ممکن است شامل یادگیری مجدد مهارت های از دست رفته و سازگاری با روش های جدید انجام وظایف باشد. برخی از افراد ممکن است بهبودی تقریبا کاملی را تجربه کنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است ناتوانی های طولانی مدت داشته باشند که نیاز به حمایت مداوم دارند.

به طور خلاصه، نقص ها و علایم ایجاد شده بر اثر سکته های سمت چپ و راست در افراد متفاوت است. درک این تفاوت ها در ارائه درمان و توانبخشی مناسب برای مبتلایان سکته مغزی حیاتی است. مراقبت های پزشکی فوری، درمان توانبخشی و حمایت عاطفی نقش کلیدی در به حداکثر رساندن بهبودی و افزایش کیفیت زندگی برای کسانی که سکته مغزی را تجربه کرده اند، دارند.

نقش کاردرمانی در درمان سکته مغزی سمت چپ و راست مغز

 کاردرمانی نقش مهمی در کمک به بهبود و بازیابی استقلال افراد پس از سکته دارد. در ادامه راهکارهایی که کاردرمانی برای درمان این افراد ارائه می دهد آورده شده است:

بازیابی و تقویت توانایی های فیزیکی

کاردرمانگران می توانند به مبتلایان کمک کنند تا مهارت های حرکتی ظریف، قدرت بدنی، هماهنگی و تعادل خود را از طریق تمرینات و تکنیک های تخصصی بازیابند. آنها با تتکیه بر فعالیت هایی مانند لباس پوشیدن، حمام کردن، غذا خوردن و استفاده از ابزار و ظروف برای بهبود حرکت و قدرت به بیماران کمک می کنند.

بهبود توانایی های شناختی

سکته مغزی اغلب می تواند بر توانایی های شناختی مانند حافظه، توجه، حل مسئله و تصمیم گیری تأثیر بگذارد. کاردرمانگران از تکنیک‌ها و فعالیت‌های مختلفی برای تقویت مهارت‌های شناختی استفاده می‌کنند و به بیماران سکته مغزی کمک می کنند تا توانایی خود را برای انجام فعالیت‌های روزانه بازیابند.

کمک به فعالیت های روزمره زندگی (ADLs)

کاردرمانگران با بازماندگان سکته مغزی کار می کنند تا توانایی آنها را در انجام فعالیت های روزانه مانند لباس پوشیدن، نظافت، حمام کردن، توالت کردن، و تغذیه بهبود بخشند. آنها ممکن است از ابزارها و تکنیک های تطبیقی تخصصی برای ساده کردن فرآیند و ارتقای استقلال استفاده کنند.

توانبخشی مهارت های بصری-ادراکی

سکته مغزی می تواند بر ادراک بصری تأثیر بگذارد و تفسیر و درک اطلاعات بصری را برای بیماران دشوار کند. کاردرمانگران راهبردها و تمرین هایی را برای کمک به بیماران سکته مغزی ارائه می کنند تا ادراک بصری شان را دوباره آموزش دهند و توانایی آنها را برای انجام وظایف مربوط به خواندن، نوشتن و رانندگی بهبود بخشند.

پرداختن به سلامت عاطفی و روانی

کاردرمانگران به بیماران سکته مغزی در مدیریت چالش های عاطفی و روانی که اغلب پس از سکته مغزی به وجود می آیند کمک می کنند. آنها از تکنیک های درمانی و مشاوره برای کمک به افراد برای مقابله با اضطراب، افسردگی، ناامیدی و مشکلات سازگاری استفاده می کنند.

 ارائه وسایل کمکی

کاردرمانگران ممکن است وسایل کمکی مانند ظروف تطبیقی، صندلی چرخدار یا آتل را برای کمک به بیماران در جبران محدودیت های فیزیکی توصیه و ارائه دهند. آنها همچنین تغییراتی را در محیط خانه پیشنهاد می کنند تا ایمن تر و قابل استفاده آسان برای بیماران شود.

راهنمایی آموزش مراقبین

کاردرمانگران از نزدیک با مراقبین کار می کنند تا به آنها در مورد نحوه ارائه حمایت و کمک مناسب آموزش دهند. این شامل آموزش تکنیک‌هایی به مراقبان برای ارتقای استقلال، اطمینان از ایمنی در طول فعالیت‌ها و رسیدگی به نیازهای خاص بیماران است.

به طور کلی، هدف کاردرمانی توانمندسازی مبتلایان سکته مغزی برای بازیابی استقلال، بهبود کیفیت کلی زندگی و بازگرداندن آنها به فعالیت‌های روزانه و اجتماعی است.