فاجعه بزرگ بیخگوش اثر باستانی شیراز

«کم کم زمین در گوشه و کنار ایران دهان باز می کند و ساختمان ها را می بلعد، گاهی در تهران، گاهی در اصفهان و گاهی در شیراز» این زنگ خطری است که هر از گاهی به گوش می رسد و به فرهنگ میراثی ما اشاره می کند. کشور است

انتشار تصاویری از محوطه باستانی نخ رستم در شهرستان مارودشت در استان فارس مدتی است که سوژه مطبوعات شده است. یک خط طولی آثار این منطقه را مشخص می کند.

برخی کارشناسان معتقدند در صورت فروریختن این آثار سنگی بر اثر فرونشست تا چند سال دیگر اثری از نقش برجسته‌های مهم این منطقه باقی نخواهد ماند. اما متولیان میراث فرهنگی خوشحال می شوند و می گویند هیچ اتفاقی نمی افتد و غرق شدن به کتیبه ها آسیب نمی رساند.

این دوگانگی نگاه مدیران باعث شده به دلیل جلسات پشت سر هم گام های جدی برای رفع مشکل زمین برداشته شود!

در منطقه نقش رستم، کعبه زرتشتیان درست در مقابل سنگ نگاره های مهم ساخته شده است. بنایی که سال ها پیش از دل زمین بیرون آمده و سالم ترین بنای باقی مانده از دوران هخامنشیان به شمار می رود.

این بنا از نظر معماری یکی از منحصربفردترین بناهای تاریخی است. می گویند زمانی پادشاهان هخامنشی در آن نماز می خواندند و وقتی بیرون می آمدند چهره هایشان می درخشید و بر تخت می نشستند.

این بنا که یکی از بناهای مذهبی محسوب می شود و گفته می شود کتاب اوستا را نیز نگهداری می کند، دارای کتیبه هایی است که فقط جغرافیای تاریخی و مرزهای ایران را به تصویر می کشد، اما اکنون این بنا با چنین ویژگی هایی در حال فروریختن است.

پس از گزارش های متعدد از وضعیت نامناسب منطقه نقش رستم، چندی پیش کارشناسان به این منطقه رفتند و گزارشی ارائه کردند. در این بررسی ها آنچه ضروری و قابل توجه دانسته شده است، وضعیت ناگوار کعبه زرتشتی است.

این منطقه بخشی از مشکلاتی است که نقش رستم و کعبه زرتشتی به دلیل برداشت بی رویه آب از چاه های غیرمجاز و کشت محصولات ناسازگار با اراضی اطراف و پر شدن سطحی فرونشست های رخ داده در سال های اخیر با آن مواجه هستند. سال.

این را علیرضا عسگری چاوردی، مدیر پایگاه تخت جمشید و نقش رستم درباره آسیب کعبه زرتشتی می گوید: مطمئن هستیم که کعبه ترک های بیشتری دارد.

فشار آب و خاک وارد شده به پشت دیوار باعث ایجاد ترک شده است. بیشتر ترک هایی که امروزه در کعبه دیده می شوند تا چند سال پیش در آنجا نبودند. اکنون بحث بر سر این است که برخی از خاک های ریخته شده در اطراف کعبه خاک حفاری نیست و باید ساماندهی شود.

همچنین درباره تأثیر نشستن در ناحیه کعبه می گوید: می تواند مؤثر باشد. اگر این بخش را ساماندهی نکنیم، تا 5 سال دیگر شکاف ها بیشتر می شود. شکاف هایی که عمیق تر شده اند حتی نشان ها را شکسته اند. علاوه بر این، در سنگ‌های کعبه ترک‌های مویرگی ممتد وجود دارد که زمین‌شناسان متوجه آن‌ها شده و نگران‌کننده است. اگر این ساختمان یک سانتی متر جابه جا شود خطرناک است، زیرا یک قطعه سنگ است. تشخیص زمین شناسان این بود که ترک های مویرگی که در یک جهت و در یک جهت در ساختمان و در دیوارها ایجاد می شود بسیار خطرناک است و ساختمان را تحت تاثیر قرار می دهد. کعبه زرتشتی نیازمند حفاظت، مرمت و نظارت اضطراری است. سنگ های آن متلاشی شده و رانش های آن باید کنترل شود.

عسگری چاوردی ادامه می دهد: این بنا دارای کتیبه های ارزشمندی به خط پهلوی ساسانی از شاپور و کارتیر است. باید به سرعت این ساختمان را با داربست جمع کنیم، آن را بپوشانیم و کار مرمت را آغاز کنیم. بیایید نظارت کنیم این ساختمان دیگر نمی تواند اینطور ادامه دهد. مهمترین کتیبه دوره ساسانی که تاریخ کشور است در کعبه زرتشتیان یافت می شود. تمام جغرافیای ایران که اصالت ایران را در تاریخ ثابت می کند، اینجا به زبان پهلوی یونانی، اشکانی و ساسانی است.

عسگری همچنین به پنجره های سنگی بنا اشاره می کند و می گوید: تمام پنجره های نیمه روشن باید مرمت شوند. سنگ یکی از پنجره ها کاملاً فرو ریخته و رطوبت به جای دیگری نفوذ کرده است. بخشی از این پنجره پنهان است و نشان می دهد که تخریب در حال وقوع است.

وی ادامه می دهد: شکاف ها و شکاف های ایجاد شده در کعبه زرتشتی خطرناک است. باید سریع به آن رسیدگی شود. نظارت بر ساختمان بسیار حائز اهمیت است و اگر این کارها به سرعت انجام نشود نجات ساختمان کعبه زرتشتیان امکان پذیر نخواهد بود زیرا احتمال ریزش سنگ وجود دارد. ثبت نام ها نیز ناپدید می شوند.

عسگری چاوردی به کانال آب زیر کعبه اشاره می کند و می گوید: این کانال دیگر کارایی ندارد در حالی که راهی برای خروج آب از محوطه کعبه بود که باید به سرعت پاکسازی و بهسازی شود.

تمام صحبت هایی که عسگری چاوردی در اینجا به آن اشاره کرد مربوط به چند ماه پیش است و هنوز هیچ کدام از مواردی که او گفته انجام نشده است!

به نظر می رسد متولیان میراث فرهنگی نجات این منطقه را ضروری و مهم می دانند اما هیچ اقدامی در این زمینه انجام نمی دهند! مصطفی ده پهلوان رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی می گوید: شکاف هایی که بر اثر فرونشست در کعبه ایجاد شده است به دلیل برداشت بی رویه آب است که باید از سوی دستگاه های مختلف رسیدگی شود.

ده پهلوان از راه حلی می گوید که بسیار سخت به نظر می رسد زیرا تنها اقدامی که در مورد غرق شدن در هیچ شهری انجام نشده همین همکاری بین سازمانی است.

مهدی زارع، رئیس مرکز پیش بینی زلزله و استاد زلزله شناسی که اخیراً از این منطقه بازدید کرده است، معتقد است: در منطقه نخ رستم خندق زهکشی ساخته شده است و ایجاد این خندق کاملاً غیرعلمی است. عمل کنید، علاوه بر اینکه روش کندن این ترانشه به این صورت است، گویی چند کارگر آورده اند که کف محوطه را به این شکل تراش دهند.

آنچه که همه نگهبانان میراث فرهنگی درباره کعبه زرتشتی اعلام می کنند، صحبتی است که 13 سال است که پروفسور رئیسی اردکانی (پدر علم هیدروژئولوژی ایران و دکترای هیدروژئولوژی از دانشگاه کلرادو آمریکا) مطرح کرده است تحقیق در مورد نقش رستم و این موضوع در نتیجه استخراج آب های زیرزمینی حل شد.

در سال های اخیر برداشت آب از چاه های غیرمجاز ممنوع شده و شیب های موقتی نیز برای خروج آب و ورود آب در مسیر فرونشست ایجاد شده است. اما با وجود این، برداشت بی رویه آب از زمین های کشاورزی ادامه دارد. از آنجا که همه این اقدامات برای درد لحظه‌ای این محوطه تاریخی راه‌حل‌های موقتی تجویز شده است، هیچ کار اساسی انجام نشده است.