عملیات راه آهن ایران و افغانستان برای دومین بار قطار هرات در دو سال آینده به مقصد می رسد

بازار؛ گروه استان ها: بهره برداری از خط آهن خواف – هرات و افتتاح مرز جدید گمرکی «شمتیغ» اتفاق نادری برای اقتصاد خراسان رضوی است که سال هاست فعالان اقتصادی در انتظار گشودن راهی جدید برای گسترش روابط اقتصادی با مرکزیت هستند. کشور های آسیایی.

پروژه راه‌آهن راه‌آهن خواف در شرق ایران تا هرات در غرب افغانستان قطعه مهمی از پازل ارتباطی کشورهای منطقه است که اجرای آن از سال 1385 برای ساخت راه‌آهن بین خواف واقع در 267 کیلومتری جنوب شرقی آغاز شد. مشهد در قالب یک خط راه آهن به طول حدود 220 کیلومتر تا شهر هرات واقع در شمال غرب افغانستان.

ایران سه قطعه از این راه آهن را با سرمایه گذاری 20 هزار میلیارد ریالی ساخت، بنابراین با اجرای قطعه چهارم توسط افغانستان، این مسیر ریلی اواخر آذرماه 1398 افتتاح می شود، اما در چند سال گذشته تردد ریلی نداشته است. بین دو کشور به جز یک یا دو تردد آزمایشی صورت گرفت تا اینکه این مسیر برای دومین بار در جولای 1402 به بهره برداری رسید.

این قطارهای آزمایشی در مسیری قرار گرفتند که قرار بود سالانه حداقل 3 میلیون تن بار عبور کنند.

اگرچه اولین واگن های حامل مصالح ساختمانی در سال ۲۰۱۹ از طریق این خط ریلی به افغانستان منتقل شد، اما در سال های اخیر به دلایل مختلف، بهره برداری از این خط ریلی با کسری از سوی افغانستان همراه بود.

متأسفانه در دوره تغییر و تحول حکومت افغانستان، مسیر راه آهن خواف – هرات از بین رفت و بخشی از تجهیزات راه آهن این مسیر به سرقت رفت.

خط ریلی رزناک – هرات تا 2 سال آینده به بهره برداری می رسد.

استاندار خراسان رضوی 29 تیرماه در خصوص افتتاح خط آهن خواف به رزناک افغانستان در گفتگو با خبرنگاران افزود: این خط ریلی هم اکنون برای صادرات و حمل بار استفاده می شود و حرکت قطار طبق برنامه ریزی انجام شده است. نیازها فعالان اقتصادی

یعقوبعلی نظری بابیان اینکه ظرفیت سالانه این خط ریلی حدود 6 میلیون تن بار است، اظهار کرد: این خط ریلی افغانستان را به بنادر جنوبی کشورمان متصل می کند و طبیعی است که ترانزیت بین افغانستان و آب های آزاد از طریق ایران گسترش یابد. . همچنین افغانستان از طریق راه آهن به غرب کشور و سپس به اروپا دسترسی دارد.

استاندار خراسان رضوی: در سال 2019 خط آهن خواف به هرات افتتاح شد اما به دلایل فنی و نقص فنی به دلیل تغییر حکومت و حوادث افغانستان مورد استفاده قرار نگرفت، با نظر مقامات افغان تسویه حساب شد.

استاندار خراسان رضوی تصریح کرد: با توجه به برنامه های تکمیلی که با افغانستان در دست اجرا داریم، انتظار داریم جهش خوبی در صادرات استان و کشور به چین و آسیای میانه داشته باشیم. همچنین به غیر از دوغارون مسیر صادرات نیز از این راه آهن انجام می شود.

نظری افزود: در اولین محموله تجهیزات مربوط به ساخت راه آهن و ادامه مسیر به هرات که بخشی از آن توسط مقامات افغانستان از ترکیه و برخی از ایران وارد شده بود به افغانستان منتقل شد. .

نظری گفت: در سال 2019 خط آهن خواف به هرات افتتاح شد، اما به دلایل فنی و نقص فنی به دلیل تغییر حکومت و اتفاقات افغانستان مورد استفاده قرار نگرفت و نظر مقامات افغانستان قطعی شده است.

وی ادامه داد: طبق گفت و گوی اولیه ای که با مقامات افغانستان داشتیم، 70 کیلومتر مسیر باقی مانده از ایستگاه رزناک تا هرات تا 2 سال آینده به بهره برداری می رسد.

استاندار خراسان رضوی بابیان اینکه ظرفیت صادراتی ما در استان بسیار خوب و گسترده است، اضافه کرد: سایر نقاط کشور نیز می توانند از این مسیر برای صادرات به افغانستان استفاده کنند. اقلامی که در استان تولید می کنیم و ممنوعیت صادراتی ندارند ممکن است در برنامه صادرات استان قرار بگیرند.

ضعف زیرساخت

مسیر ریلی خواف – هرات برای دومین بار برای تردد قطارهای باری آماده و راه اندازی شد، عضو هیئت مدیره اتاق بازرگانی خراسان رضوی در گفتگو با بازار از لزوم ایجاد زیرساخت های لازم خبر داد. و نبود برخی از ملزومات مانند واگن های باری.

محمدحسین روشنک بابیان اینکه مسیر مرزی و ترانزیتی جاده ای دوغارون در سال های اخیر همواره مهم ترین شریان انتقال و صادرات کالا به افغانستان بوده است، اظهار کرد: با این حال مشکلات این مسیر هنوز حل نشده و برای تسهیل بازرگانی رفع شده است. اتهامات. .

عضو هیئت مدیره اتاق بازرگانی خراسان رضوی: راه آهن خواف – هرات یک راه بسیار مطمئن و مقرون به صرفه برای صادرات کالا به افغانستان است.

وی با اشاره به اینکه خط آهن خواف – هرات که به رزنک افغانستان رسیده است ظرفیت مناسبی برای انتقال کالاهای صادراتی محسوب می شود، می افزاید: ظرفیت های گمرک شمتیغ هنوز برای این خط ریلی آماده نیست. و ثانیا واگن ها برای انتقال کالاهایی مانند سیمان مناسب هستند اما در این مسیر نمی توان روی غذا و سوخت حساب کرد.

این فعال اقتصادی و صادرکننده بزرگ ادامه می دهد: در زمینه حمل و نقل ریلی و صادرات به کشورهای همسایه به دلایل مختلف از جمله نبود واگن یا نقص زیرساختی با مشکلات زیادی مواجه هستیم اما با همه این مشکلات اگر زیرساخت گمرکات این مسیر باشد. تکمیل شده است، بدون شک در بهبود روند مبادلات کالایی موثر خواهد بود.

وی بابیان اینکه راه آهن خواف – هرات یک راه بسیار مطمئن و مقرون به صرفه برای صادرات کالا به افغانستان است، می افزاید: اما متأسفانه هنوز امکان استفاده از این مسیر برای تجار فراهم نشده است.

روشنک تاکید می کند: فکر می کنم زمان آن رسیده که به برخی از کاستی ها پایان داده شود زیرا کمبود واگن صادراتی یا موانعی بر سر راه صادرات ریلی مشکل امروزی نیست و 17 سال است که این مشکل ادامه دارد و هنوز هم نیست. حل کرد. .

رضوی یکی از اعضای هیئت مدیره اتاق بازرگانی خراسان تاکید می کند: اگر زیرساخت های گمرک و ریلی خواف آماده بود شاید در این شرایط می توانست کمک بیشتری به حوزه صادراتی کند.

از سود تا زیان

احسان طوسی یکی از کارشناسان اقتصادی در گفت و گو با بازار گفت: راه آهن خواف – هرات نقش مستقیمی در توسعه منطقه دارد و دلیل تکمیل و توسعه شبکه ریلی کشورهای عضو است. سازمان همکاری CEE، افزایش ترانزیت کالا از کشورهای آسیای مرکزی به اقیانوس هند و آغاز ایجاد کریدور بین المللی در جهت شرق به غرب و از شمال به جنوب تجارت کشورهای آسیایی را به دنبال خواهد داشت. جهان، همچنین «جاده ابریشم» را از طریق راه آهن مجددا فعال کرده و خط راه آهن چین را از طریق افغانستان به ایران متصل می کند.

وی می گوید: پروژه راه آهن خواف – هرات نه تنها ایران و افغانستان را از طریق ریلی به هم متصل می کند، بلکه مسیر 2000 کیلومتری کریدور ریلی شرق به غرب جهان را از چین، ازبکستان، افغانستان، ایران، ترکیه و اروپا تکمیل می کند.

این فعال اقتصادی اذعان می کند: علاوه بر این، افغانستان به عنوان کشوری محصور در خشکی و بدون دسترسی به آب های آزاد جهان، با اتصال به شبکه ریلی ایران و بنادر جنوبی کشورمان از مسیر امنی برای ارتباط با اروپا برخوردار خواهد شد.

می‌گوید: اگرچه طبق پیش‌بینی‌های انجام شده، با بهره‌برداری از این راه‌آهن فرض بر این بود که در کوتاه‌مدت دو میلیون تن کالا و 200 هزار مسافر در این مسیر جابه‌جا شوند و حجم تردد کامیون‌ها در مرز دوغارون و قرار بود هزینه های ترانزیت کاهش یابد اما متاسفانه تاکنون این برنامه ها محقق نشده است.

طوسی با اشاره به اینکه خط جدید ریلی خواف – هرات ممکن است به یکی از اجزای کلیدی پروژه 2 میلیارد دلاری “کریدور ریلی پنج کشور” تبدیل شود، افزود: در این کریدور راه آهن از چین، قرقیزستان، تاجیکستان عبور می کند. افغانستان و ایران به ترکیه می رسند اما تاخیر در توسعه این مسیر و هر ساعت تاخیر در اتصال خط ریلی چابهار – مشهد فرصت را برای رقبای ما از جمله ترکیه افزایش می دهد.

وی تصریح می کند: خط ریلی جدید خواف در ایران و هرات در افغانستان خوش بینی های زیادی را در هر دو کشور ایجاد کرده است زیرا پتانسیل تقویت تجارت و سفرهای دوجانبه را دارد اما این آرزو هنوز به طور کامل محقق نشده است.

اتفاقی که قبلا افتاد

ساخت راه آهن خواف – هرات، راه آهن کشورمان و افغانستان در سال 2006 آغاز و در 29 دسامبر 2019 افتتاح شد، اما در دو سال گذشته به استثنای یک مورد، تردد ریلی بین دو کشور وجود نداشته است. یا دو ترافیک آزمایشی در حالی که ساخت قطعات 1، 2 و 3 خط آهن خواف – هرات به طول 140 کیلومتر، 1800 میلیارد تومان هزینه داشت و قرار بود سالانه حداقل 3 میلیون تن بار از این مسیر عبور کند.

شروع این محور در داخل کشور، در شمال شرق کشور، نزدیک معادن سنگان است. در گذشته اتصال ریلی معادن سنگان به راه آهن سراسری کشور اجرا می شد که به تربت حیدریه مجاور متصل می شود. بنابراین در داخل ایران خط ریلی بین شبکه راه آهن سراسری و معادن سنگان و تا مرز شمتیغ احداث شده است.

از طرف خارج از ایران، در ابتدا یعنی 20 سال پیش، با افغانستان توافق شد که نیمی از مسیر داخل افغانستان را ایران و نیمی دیگر را خودشان بسازند.

ایران مسئول ساخت 62 کیلومتر خط آهن از مرز شمتیغ افغانستان بود. در انتهای این راه آهن ایستگاهی به نام روزنک وجود دارد که در حاشیه جاده قرار دارد. فرض بر این بود که محموله از طریق جاده به ایستگاه رزناک می رسد و از روزنک، بار به راه آهن منتقل می شود و از طریق راه آهن وارد ایران می شود و بالعکس.

ایران به تعهدات خود عمل کرد و این 62 کیلومتر نیز ساخته شده است. زمانی که قطعه 62 کیلومتری راه آهن افغانستان تکمیل و به طرف افغان واگذار شد، برخی موانع فنی و سیاسی مانع راه اندازی این مسیر شد.

یکی از دلایلی که باعث شد این مسیر ریلی طبق برنامه ریزی ها شروع نشود، دولت جدید در افغانستان بود، به طوری که در جریان تغییر حکومت در افغانستان، بخشی از این راه آهن تخریب شد (بخشی از خطوط راه آهن به سرقت رفت) اما اخیرا Steps برای راه اندازی مجدد این مسیر ریلی بین دو کشور ایران و افغانستان جهت ترمیم خسارات وارده انجام شد و ادامه این مسیر در هرات در حال انجام است.