خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و ادب_ الناز رحمت نژاد: شروع بیست و ششمین روز هجوم سراسری عراق به ایران با درگیری شدید در خونین شهر و وارد شدن تلفات نسبتاً سنگینی به نیروهای عراقی مواجه بود، طوری که آنها را وادار به عقب نشینی مجدد نمود و در پی آن پل خونین شهر آبادان باز و قابل تردد شد.
امروز آبادان علاوه بر بمباران، از دو طرف اروندرود و دارخوین زیر آتش سنگین دشمن قرار داشت و عراقیها قوایشان را در جاده دارخوین تقویت کردند. با حمله رزمندگان اسلام، نیروهای دشمن تا ۵ کیلومتری آبادان عقب رانده شدند. در یک کیلومتری پل بهمن شهر درگیریهایی با دشمن صورت گرفت. همچنین شب هنگام اعلام شد که عراقیها مشغول پیاده کردن نیروی در جزیره مینو هستند.
در محور بستان و سوسنگرد، توپخانه خودی بر روی ارتفاعات الله اکبر فعالیت خوبی داشت. نیروهای دشمن در ادامه تحرکاتشان با عبور از رودخانه کرخه کور، به طرف شمال حرکت کردند. در جبهه میانی، شهر موسیان و دهلران کاملاً به تصرف دشمن درآمد و در محورهای بالاتر قوای عراق تقویت شده، تحرکات گروههای ضدانقلاب افزایش یافت. هواپیماهای دشمن با تجاوز به چند شهر، نقاط مسکونی و صنعتی را بمباران کردند. در مقابله با این تجاوزات چند هواپیمای دشمن سرنگون شد. جنگندههای جمهوری اسلامی پایگاههای نظامی و مواضع دشمن را بمباران کردند.
۲۶ روز از آغاز جنگ میگذرد. هدف جمهوری اسلامی ایران از ادامه جنگ بازپس گیری سرزمینهای اشغالی است، در حالی که عراق پس از ناکامی در تحقق اهدافش، تلاش میکند با استفاده از اهرم مناطق اشغالی و با بهره گیری از اهرم حقوقی سازمان ملل، به حداقل دستاورد تجاوز به ایران، یعنی اعمال حاکمیت انحصاری بر اروندرود دست یابد. لیکن قرائن نشان میدهند عراق و حامیانش با گذشت ۲۶ روز از جنگ و مقاومت جدی نیروهای مردمی و رزمنده، از شکست انقلاب اسلامی توسط رژیم بعث مأیوس شده اند.
همزمان با ۲۵ مهر ۱۳۵۹ مصادف با بیست و ششمین روز از آغاز جنگ تحمیلی با تورق روزشمار جنگ ایران و عراق، کتاب چهارم، هجوم سراسری که توسط مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی گردآوری شده، به بررسی اشغال موقت دهلران پرداختیم که مشروح آن در ادامه این گزارش میآید؛
حملات و درگیریهای زمینی
جبهه جنوبی
به گزارش سپاه آبادان: «صبح امروز درگیری شدیدی در خرمشهر روی داد که دشمن تلفات زیادی متحمل شد. تلفات ما نسبت به دشمن اندک بود». در پی این درگیری نیروهای عراقی در خونین شهر مجدداً عقب نشینی کردند و پل خونین شهر آبادان باز و قابل تردد شد. هرچند، گاهی زیر آتش تیربار دشمن قرار میگرفت.
سپاه اهواز وضعیت امروز خونین شهر را چنین اعلام کرد: «وضعیت خرمشهر نسبت به دیروز بهتر است. دشمن دیروز تا ۵۰۰ متری پل نیرو پیاده کرده بود که سپاه، تکاوران، ژاندارمری و مردم ضمن حملهای دشمن را عقب راندند و در حال حاضر نیروهای عراقی در خیابان طالقانی، گمرک و پشت سپاه متفرقند. دشمن را عقب راندند و در حال حاضر نیروهای عراقی در خیابان طالقانی، گمرک و پشت سپاه متفرقند. اسرای عراقی گفته اند که ۲۰۰ تکاور عراقی با تفنگهای دوربین دار نیروهای ایرانی را هدف قرار میدهند. شهدا ۶۰ ۵۰ نفرند و مجروحین از نظر انتقال و کمکهای پزشکی در مضیقه هستند. آب و برق قطع است و بیمارستانها قادر به کار نیستند. از آن جا که اجساد شهدا بر زمین مانده، احتمال شیوع بیماریها شدت یافته است. برای انجام این کار با صلیب سرخ تماس گرفتهایم.»
ژاندارمری گوشهای از جنایات دشمن را ذکر میکند: «گویا در خرمشهر سربازان دشمن به چند زن تجاوز کرده اند و موجب ناراحتی و ناآرامی اهالی را فراهم نموده اند.» برابر اعلام شهربانی آبادان: «از صبح روز جاری کماکان شهر آبادان زیر آتش سلاحهای سنگین دشمن قرار داشته و به نقاط مختلف شهر از جمله پالایشگاه، ایستگاه ۷، بیمارستان هلال احمر، خانههای مسکونی خسارات فراوانی وارد شده است و عده زیادی کشته و زخمی شده اند. همچنین درگیری شدیدی در حدود یک کیلومتری پل بهمن شیر با دشمن در جریان است.»
به گزارش سپاه آبادان: «برادران سپاه و تکاوران امروز با تفنگ ۱۰۶ و موشک تاو پیشروی کرده دشمن را تا ۵ کیلومتری عقب راندند، ولی چون از طرف توپخانه پشتیبانی مؤثری صورت نگرفت، بچهها به مواضع قبلی خود بازگشتند.» از سوی دیگر، حمله هوایی دشمن به توپخانه خودی در جاده ماهشهر تلفاتی به بار آورد. در عوض، هواپیماهای خودی در جاده آبادان اهواز ضربات مؤثری به دشمن وارد ساختند و همچنین هوانیروز در نزدیکی خرمشهر عملیاتی انجام داد. در حال حاضر نیروهای دشمن از پل مارد تا شرکت ایران گاز مستقر هستند و کارخانه شیر پاستوریزه در شمال روستای مارد نیز در اشغال دشمن است، همچنین نیروهای عراقی در جاده دارخوین به سمت آبادان تقویت شده اند.»
به گزارش ستاد مشترک ارتش: «در ساعت ۱۲/۳۰ امروز دشمن در جزیره مینو مشغول پیاده کردن نیروست و سعی دارد برای محاصره اهواز خود را به جنوب اهواز برساند.» در غرب اهواز و محور اهواز سوسنگرد، ستاد مشترک ارتش اعلام کرد: «دشمن با عبور از کرخه کور و حرکت به سمت شمال به حوالی قوی آباد رسیده است.» هوانیروز بعد از عملیاتی که تا ساعت ۹/۱۰ صبح امروز به انجام رساند، گزارش داد: «دشمن از رودخانه کرخه عبور کرده و به طرف شمال، در قسمت فنیخی، حرکت میکند. در قسمت شرق بستان، ۱۰ تانک مشغول عملیات بودند که در اثر آتش هلیکوپترهای خودی یک تانک و ۴ نفر از بین رفته اند.»
در گزارشی از سپاه خوزستان آمده: «توپخانه خودی مستقر در بلندیهای الله اکبر، خوب کار میکند، ولی ژاندارمری منطقه سنگرهای خود را ترک و مهمات را در همان محل رها کرده، عقب نشستند. برادران سپاه اسلحه و مهمات باقی مانده در منطقه را جمع آوری کردند.» قبل از گزارش فوق اعلام شد که: «۱۰ تانک عراقی از سوسنگرد به طرف تپههای الله اکبر در حرکت بوده اند.»
جبهه میانی
به گزارش مرکز فرماندهی سپاه: «شهر موسیان و دهلران به تصرف کامل نیروهای عراقی درآمده است. در منطقه ذهاب و کور موش دو لشکر عراق مستقر است. با تمرکز ضدانقلاب در منطقه ذهاب بزمیر آباد و کوههای دالاهو، احتمال حمله به منطقه جوانرود، باینگان، پاوه و سرپل بسیار بالا رفته است. یکی از مقرهای مهم ضدانقلاب اطراف کلاش باغان است.»
برابر اعلام ژاندارمری کرمانشاه: «نیروهای عراقی مستقر در پاسگاه زارع از ساعت ۹ صبح با نیروهای خودی مستقر در تپههای اطراف کنجان چم درگیر شده اند. ۲ دسته نیرو برای کمک به آنها اعزام گردید.» طبق اظهار یک مقام استانداری ایلام: «طی عملیات هوانیروز در منطقه ایلام، در سه نوبت جمعاً ۱۵ تانک عراقی و دو خودرو نابود شد و پاسگاه کاسه کاف عراقی به کلی منهدم گردید.»
حملات و درگیریهای هوایی
تهران: بعدازظهر امروز یک هواپیمای خودی به علت عبور از محدودههای ممنوعه در فضای تهران مورد اصابت آتش بارهای خودی قرار گرفت و آسیب کمی دید.
جبهه جنوب: به گزارش اطلاعات سپاه، نیروی هوایی با بمبهای ناپالم مناطق و مواضعی از دشمن را بمباران کردند که هیچ کدام از بمبها عمل نکرد.
آبادان: ساعت ۱۳ در منطقه دارخوین یک هواپیمای دشمن توسط یک فانتوم ارتش هدف قرار گرفت و سرنگون شد.
آبادان: در ساعت ۱۴ امروز دو میگ عراقی با تجاوز به منطقه آبادان، نقاطی را بمباران کردند.
ابهر: در ساعت ۱۴ امروز دو میگ عراقی، کارخانه موکت سازی ابهر (۵ کیلومتری ابهر) را هدف قرار دادند که قسمتی از کارخانه خراب شد. همچنین در ۱۲ کیلومتری ابهر ۳ راکت انداختند که خسارتی به بار نیاورد. پس از آن ۳ راکت دیگر در روستای گزلدره انداختند که به خانههای روستایی خساراتی وارد شد.
تبریز: عصر امروز چند میگ دشمن به فضای تبریز تجاوز کرد و چند نقطه مسکونی و باغات و همچنین قسمتهایی از پالایشگاه تبریز را بمباران کردند که خساراتی به پالایشگاه وارد آمد و ۲۱ نفر از مردم تبریز مجروح شدند. فرمانده پایگاه هوایی تبریز گفت: «هواپیماهای پایگاه دوم شکاری موفق شدند دو هواپیمای عراقی را در خاک آن کشور سرنگون سازند و سالم به پایگاه تبریز برگردند عصر امروز چند میگ دشمن به فضای تبریز تجاوز کرد و چند نقطه مسکونی و باغات و همچنین قسمتهایی از پالایشگاه تبریز را بمباران کردند که خساراتی به پالایشگاه وارد آمد و ۲۱ نفر از مردم تبریز مجروح شدند. فرمانده پایگاه هوایی تبریز گفت: «هواپیماهای پایگاه دوم شکاری موفق شدند دو هواپیمای عراقی را در خاک آن کشور سرنگون سازند و سالم به پایگاه تبریز برگردند.
پنجوین (عراق): به گزارش ژاندارمری کردستان: امروز بر اثر حمله هواپیماهای ایران به پنجوین تلفات سنگینی به قوای دولت عراق وارد آمده است.
خلاصه اطلاعیههای نظامی جمهوری اسلامی و عراق
اطلاعیه ۱۹۶( ستاد مشترک ارتش)
برابر آخرین گزارش رسیده، رزمندگان دلیر و نیروهای انقلابی در شهرهای آبادان و خرمشهر با شجاعتی بی نظیر دشمن متجاوز را با دادن تلفات سنگین، مجبور به عقب نشینی کردند. همچنین تلفاتی که در اثر حملات نیروی هوایی ارتش به متجاوزان وارد شده، دشمن را گیج کرده است.
بیانیه ۸۴ (عراق)
نتیجه درگیریهای شب گذشته و بامداد امروز چنین بوده است:
خسارات دشمن: ۲۵۶ کشته و ۳۵ اسیر، انهدام دو تانک و دو نفربر، انهدام ۲۶ خودرو.
خسارات ما: ۱۸ کشته، انهدام ۳ نفربر و ۵ خودرو، انهدام یک بولدوزر و یک توپ.
هوایی: یک هواپیمای دشمن در بخش جنوبی صحنه نبرد سرنگون شد. ساعت ۶/۴۵ دو هواپیمای دشمن به غرب استان سلیمانیه و ساعت ۷/۴۵ هواپیماهای دشمن به روستای پنجوین حمله کردند که ۴ نفر کشته و ۴ نفر غیر نظامی مجروح شدند.
بیانیه ۸۵ (عراق)
زمینی: خسارات دشمن: ۱۶ کشته، ۱۸ اسیر، انهدام دو تانک و دو نفربر، تصرف ۵ تانک و یک نفربر سالم.
خسارات ما: ۲۱ کشته، انهدام یک تانک، یک نفربر و دو توپ.
هوایی الف: هواپیماهای ما به اهداف نظامی و اقتصادی زیانهای فراوانی به شرح زیر وارد کردند و سالم به عراق بازگشتند. حمله به بندر شاهپور و انهدام چهار کشتی پهلوگرفته. حمله به بندر ماهشهر و انهدام یک اسکله و انبارهای سوخت و آتش سوزی در بندر. حمله به یک اردوگاه در شمال نقده. حمله به پایگاه هوایی تبریز. حمله به اردوگاه دشمن در راه آبادان شیخ مدیح حمله به اردوگاه بام قلعه.
ب: هواپیماهای دشمن به اهداف غیرنظامی و اقتصادی زیر حمله کردند: ساعت ۶/۴۵ حمله به روستای عربت در سلیمانیه که یک هواپیما سرنگون شد. ساعت ۷/۴۵ حمله به پنجوین که یک هواپیما سرنگون شد. ساعت ۱۱/۰۵ حمله به بغداد که دو هواپیما سرنگون شد. ساعت ۱۱/۴۵ حمله به استان میسان که یک هواپیما سرنگون شد. ساعت ۱۱/۵۰ حمله به استان التأمیم و در ساعت ۱۶/۵۰ حمله به منطقه آزادی. در بخش جنوبی صحنه عملیات یک هواپیما و دو هلیکوپتر سرنگون شد. بدین ترتیب امروز ۶ جنگنده و دو هلیکوپتر دشمن سرنگون شدند.
بازتاب حملات و درگیریها
رادیو دهلی: نیروهای عراقی که اکنون به سوی آبادان پیش میروند در ۱/۵ کیلومتری شهر نفتی ایران هستند. دو ستون نیروهای عراقی که در رأس آنها تانکها قرار دارند به شهر مذکور نزدیک میشوند. کماندوهای عراقی از یک نقطه دیگر روبروی آبادان عبور کرده اند تا شهر مذکور را از یک سمت جدید مورد حمله قرار دهند. پالایشگاه آبادان شدیداُ آتش گرفته است. چند هواپیمای فانتوم ایران سعی کردند به پلی که روی کارون قرار دارد، حمله کنند.
رادیو لندن: خبرنگارانی که در جبهه جنگ حضور دارند، میگویند آبادان عملاً در محاصره است. گرچه مقامات ایران گفته اند که برای جلوگیری از عبور عراقیها از یکی از شاخههای فرعی شط العرب و ورود آنها به آبادان مبارزه خواهند کرد، ولی وضع آنها به روشنی غیرقابل دفاع است. تنها راه فرار برای پرسنل نظامی و غیرنظامی ایرانی از آبادان، عقب نشینی پرمخاطره از منطقه جنوب آبادان است که تحت کنترل توپخانه عراقی هاست.
خبرگزاری آسوشیتدپرس: به نظر میرسد ارتش عراق آماده یک درگیری طولانی با تمرکز نیرو در ناحیه آبادان و خرمشهر است. دستیابی به استراتژی عراقیها شدیداً محدود است، ولی منابع نظامی غرب و دیگر ناظران متوجه شده اند که عراقیها در این دو جبهه یکنواخت حرکت میکنند، در حالی که مواضع خود را در نزدیکی اهواز، دزفول و نواحی مرکزی حفظ کرده اند. این منابع تاکتیک عراقیها را محاصره و فرسایش توصیف کرده اند. عراق به تصرف آبادان یا خرمشهر احتیاج دارد تا در مذاکرات بتواند حرف اول را بزند.
جمهوری اسلامی ایران
رئیس مجلس شورای اسلامی (آقای هاشمی): این جنگ، جنگی نبود که ایران بخواهد. جنگی بود که به ما تحمیل شد؛ زیرا انقلاب ما انقلابی است که مرز نمیشناسد و در زادگاهش، متوقف نمیشود. به همین دلیل دشمنان انقلاب تلاششان را متمرکز کرده اند که نگذارند این کشور به عنوان یک جامعه انقلابی شناخته شود و بیش از همه رژیم عراق احساس خطر کرد و جنگ را شروع کرد این جنگ، جنگی نبود که ایران بخواهد. جنگی بود که به ما تحمیل شد؛ زیرا انقلاب ما انقلابی است که مرز نمیشناسد و در زادگاهش، متوقف نمیشود. به همین دلیل دشمنان انقلاب تلاششان را متمرکز کرده اند که نگذارند این کشور به عنوان یک جامعه انقلابی شناخته شود و بیش از همه رژیم عراق احساس خطر کرد و جنگ را شروع کرد.
رئیس دیوان عالی کشور (دکتر بهشتی): تصمیم گیرندگان مملکت متفق القولند که به جنگ ادامه دهیم. آتش بس هیچ مفهومی ندارد. تنها یک راه وجود دارد و آن این است که نیروهای عراقی از سرزمین ایران خارج شوند.
عراق
طارق عزیز: جنگ کنونی با ایران یک جنگ طولانی خواهد بود و عراق به حد کافی ساز و برگ نظامی در اختیار دارد تا این نبرد را برای مدت طولانی ادامه دهد.
رادیو آمریکا: عراق پیشنهاد سازمان ملل را در مورد اجازه خروج به کشتیهایی که در شط العرب قادر به ترک منطقه نبوده اند، رد کرده است. صدام در نامهای که برای کورت والدهایم فرستاد، گفته این کشتیها باید با پرچم عراق از شط العرب عبور کنند، چرا که عراق شط العرب را از آن خود میداند، ولی سازمان ملل پیشنهاد کرد این کشتیها با پرچم سازمان ملل عبور کنند. ایران موافقت خود را با پیشنهاد سازمان ملل اعلام داشته است.
مواضع و اقدامات کشورها
وزیر امور خارجه آمریکا: ادامه جنگ برای کسب پیروزی توسط طرفین درگیر، خطراتی را به وجود خواهد آورد که برای کسانی که صلح را پاسخ مشکلات خاورمیانه میدانند، غیرقابل قبول است. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا این گزارش را که گروگانهای آمریکایی با لوازم یدکی هواپیماهای جنگنده ایرانی معاوضه خواهد شد، نادرست خواند ولی گفت: ایالات متحده آمریکا از این که ایران تصمیم گرفته موضع خود را برای شورای امنیت بازگو کند، خرسند است و آن را مفید میداند.
هفته نامه فارن ریپورت چاپ لندن: دو هفته قبل ملک خالد به روسها اجازه داد دو کشتی حامل سلاح را از بندر ینبع عربستان برای عراق ارسال نمایند. این تصمیم پادشاه عربستان را پرنس فهد به مقامات روسی اطلاع داد و اضافه کرد که کویتیها نیز با فراهم کردن تسهیلات بندری برای کشتیهای خلع سلاح شوروی موافقت کرده اند.
تحلیلها و تفسیرها
رادیو کلن: دولت آمریکا حاضر به تسلط عراق بر منابع نفتی ایران و قدرت گرفتن عراق در منطقه خلیج فارس نیست، زیرا رهبران آمریکا صدام را مردی جاه طلب و غیرقابل اعتماد میدانند که در صورت پیروزی به عنوان یک قدرت برتر در منطقه به سایر کشورهای همسایه چنگ میاندازد. چنانچه دولت ایران به آزادی گروگانها اقدام ورزد، آمریکا نه تنها محاصره اقتصادی این کشور را فوراً قطع خواهد کرد، بلکه کلیه وسایل یدکی و تسلیحاتی جنگی را نیز در اختیار ارتش این کشور قرار خواهد داد. برای Hمریکائیان سخت است که در جنگ تحمیلی عراق و ایران روش بی طرفانه اتخاذ کنند، چون ایران مرزی بسیار طولانی با شوروی و علاوه بر آن در خلیج فارس موقعیت کلیدی دارد. در صورت تسلیم ایران احتمالاً شوروی نیز در آن بی بهره نخواهد بود.
رادیو آمریکا: گرچه به نظر میرسد نیروهای عراق در جنگ با ایران به پیروزیهایی دست یافته اند، با جنگی که سه هفته ادامه داشته، نشان میدهد ایرانیان با وجود بی نظمی در کارهای تشکیلاتی، برای هر وجب از خاکشان به مبارزه برخاسته اند. حتی اگر نیروهای عراق موفق شوند کنترل کامل خرمشهر را به دست آورند، تا وقتی جنگ ادامه دارد، ایرانیها نخواهند گذاشت عراق از شط العرب به عنوان راهی برای دسترسی به خلیج فارس استفاده کند.
رادیو مسکو: محافل نظامی آمریکا امید زیادی به رویدادهای کنونی حوزه خلیج فارس بسته اند و میکوشند دستهای خود را با آتش عملیات جنگی گرم کنند. هدف عمدهای که استراتژیستهای امریکایی میل دارند به آن دست یابند، این است که منابع نفت منطقه را دوباره تحت نظارت خود در آورند و به حضور نظامی خود صورت قانونی بدهند و از هر دگرگونی که مصالح حیاتی را به خطر میاندازد، جلوگیری کنند.
ادامه دارد…