عضو کارگروه تغییر اقلیم فرهنگستان علوم افزایش انتشار گازهای گلخانه ای را در سال 2000 در جهان 2.2 و در ایران 6.5 عنوان کرد و گفت: یکی از دلایل آن عدم توجه به اسناد و مدارک است. از آن جمله، توافقنامه پاریس است که در سال 2005 بین ایران امضا شد و این قرارداد مورد توافق قرار گرفت، اما از سال 2016 بلاتکلیف مانده و اجرایی نشده است.
به گزارش ایسنا، محمدامین رئوف در جلسه امروز تغییر اقلیم و تأثیر آن بر مخاطرات طبیعی که به مناسبت هفته ترویج علم در مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور برگزار شد، تغییر اقلیم را تعریف کرد و گفت: میانگین افزایش دما پس از انقلاب صنعتی در جهان 1.2 درجه سانتیگراد و در ایران 2.1 درجه سانتیگراد بوده است که میانگین کاهش بارندگی را نشان می دهد. از 240 میلی‌متر مکعب به 200 میلی‌متر مکعب، کاهش آب تجدیدپذیر از 135 میلی‌متر مکعب به 88 میلی‌متر مکعب، برداشت سالانه منابع آب زیرزمینی 90 میلیارد مترمکعب است که نشانه‌های تغییر اقلیم است.
وی ادامه داد: میزان انتشار گازهای گلخانه ای (دی اکسید کربن) در سال 94، 417 میلیون تن، در سال 1379 حدود 495 میلیون تن و در سال 1389 حدود 851 میلیون تن بوده است که تغییرات اقلیمی را تشدید کرده است. اما داده های مربوط به ایران افزایش بیشتری را نسبت به میانگین جهانی نشان می دهد. یعنی میزان افزایش انتشار گازهای گلخانه ای در سال 2000 در جهان 2.2 و در ایران 6.5 بوده است.
رئوف تاکید کرد: زمین لرزه های 2009 و 2012 اصفهان، زلزله 29 دسامبر 2016 ملارد و زلزله 7.8 ریشتری سال 2015 در نپال از جمله زلزله های ناشی از بارگیری و تخلیه در پوسته زمین هستند که این موارد به اندازه تغییرات اقلیمی و دما اهمیت دارند. افزایش یافته است، اما دانشمندان هنوز به اندازه کافی آنها را مطالعه نکرده اند.
عضو کارگروه تغییر اقلیم فرهنگستان علوم بر برنامه کشورهای مختلف برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای و رسیدن به مرحله صفر مطلق در انتشار گازهای گلخانه ای تاکید کرد و گفت: کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته برنامه های متفاوتی در این زمینه دارند. به عنوان مثال، چین برای رسیدن به این مرحله در سال 2060 برنامه دارد و این طولانی ترین برنامه است.
وی با طرح این سوال که آیا برنامه ای برای کاهش گازهای گلخانه ای در ایران داریم، توضیح داد: اولین سوال این است که اسناد و قوانین اولیه در زمینه تغییر اقلیم در ایران چیست؟ مواد قانونی مختلف از جمله اصول 45 و 50 قانون اساسی، سند چشم انداز افق 1404، سیاست های کلی محیط زیست ابلاغی رهبری، سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی برنامه پنجم توسعه، قانون هوای پاک سال 96، قانون هدفمندسازی یارانه ها. و قوانین دیگر به این موضوع اشاره دارد. اما این قوانین اجرا نشده است. در سلسله جلسات کارگروه تغییر اقلیم فرهنگستان علوم از نهادهای مختلف خواستیم که از دیدگاه خود توضیح دهند که چرا این قوانین اجرا نمی شود.
وی افزود: یکی از پاسخ ها این بود که با وجود قوانین زیاد، قانون واحد و منسجمی در رابطه با تغییرات اقلیمی نداریم و در سایر قوانین به صورت مستقیم و غیرمستقیم به این موضوع پرداخته شده است.
وی از دیگر دلایل عدم موفقیت در کاهش انتشار گازهای گلخانه ای را عدم وجود سازوکار برای رفع عدم اجرای قوانین برشمرد و گفت: نبود قانون جامع و یکپارچه و در نتیجه سازوکارهای قضایی و نظارتی. نظام نمی داند موضوع را به کجا ارجاع دهد، اختیاری عمل می کند مدیران، مدیریت های مقطعی، اهداف متناقض وزارتخانه ها، عدم انطباق سند با ظرفیت های واقعی مناطق مختلف کشور، جناح بندی و سیاسی شدن موضوع. پرداخت یارانه انرژی، عدم آگاهی کافی مدیران و عدم ثبات اقتصادی از جمله این دلایل است.
رئوف با طرح این سوال که آیا همه مردم و مسئولان تغییرات اقلیمی را پذیرفته اند، پاسخ داد: از نظر دانشگاهی و نخبگان این سوال روشن است اما برای همه مدیران روشن نیست.
توافق پاریس و 6 سال تاخیر
وی در ادامه به معاهده پاریس اشاره کرد و گفت: یکی از موضوعاتی که در توافقنامه پاریس در این زمینه وجود دارد این است که ایران در سال 95 این توافقنامه را پذیرفت، در همان سال لایحه به شورای اسلامی ارسال شد و بیانیه نگهبان در همان سال شورا را به تصویب رساند. مخالفت ها ارائه، وصول شد و کمیته ذی صلاح مجلس اصلاحات را در سال 1395 تصویب کرد، اما از آن زمان تاکنون بلاتکلیف مانده و اجرایی نشده است.
رئوف مشکل دیگری دارد ابهام در درک تغییر اقلیم و اهمیت آن دانست و افزود: برخی از مدیران گفتند که اگر میزان انتشار گازهای گلخانه ای را کاهش دهیم، هزینه ها افزایش می یابد و یا پذیرش توافقنامه پاریس منجر به کاهش سوخت های فسیلی و رکود بازار صادراتی ما می شود، توسعه نیروگاه های تجدیدپذیر باعث می شود. افزایش هزینه ها و یا جلوگیری از توسعه صنایع. سنگ معدن تبدیل به فلز می شود و در کل قرارداد پاریس توطئه ای علیه ایران است!
انتهای پیام
